پيشينه تاريخي

منابع موثق از جمله كشفيات و بررسي‌ها‌ي باستان شناسي مويد وجود زيستگاه‌ها‌ي انساني در اين ناحيه از دوره‌ها‌ي ما قبل تاريخ و تاريخي است. بدون ترديد سرزمين رشتخوار در گذشته خود همواره مسكن و مأواي ساكنان اين منطقه بوده است. از جمله آثار به جاي مانده در مناطق مختلف آن از دوره خوارزمشاهيان، تيموريان و صفويه بر رونق و آبادي اين ناحيه در آن روزگار صحه مي‌گذارد. علاوه بر آن رشتخوار در سده‌ها‌ي دوازدهم و سيزدهم هجري نيز به دليل توجه حاكم وقت سلطان علي خان قرائي در زمره مناطق آباد خراسان به شمار مي‌رفت. در ۲۵ كيلومتري جاده آسفالته تربت حيدريه به خواف نزديك به روستاي سنگان رشتخوار، بقاياي مسجد و مزار ركن الدين محمود سنجاني (۵۹۳-۴۷۸ ه.ق) جلب نظر مي‌كند. وي از اولياء و رهبران مسلك عرفان در سده ششم هجري است. مجموعه معماري بر جاي مانده مشتمل بر دو بناست كه در ضلع شرقي مسجد و در ضلع غربي مزار شاه سنجان قرار دارد. از بناي مسجد تنها يك ايوان وسيع بر جاي مانده است. بناي مزار نيز با پوششي گنبدي بر ساقه اي ۸ ضلعي استوار بوده است. بر اساس بنا سابقه آن به سده نهم هجري مي‌رسد.