| با زي هاي محلي قائم بوشك- اتك متك – اهم ابر –توپ دو –خرسوز - چوچو –كمربند بازي – كلاه پرك – لپر بازي – شاه دزد بازي –پرتا پيك - چسنك بازي – چرق چرغ – هفت سنگ – كلاغ پر – طناب كشي – قوقو – وسط بازي – لي لي بازي – تيله بازي – سكه بازي – بالا بلندي – لقمه بلند كردن – سيخ بلند كردن – مچ انداختن – كشتي محلي – پرتاپ سنگ- پرش ارتفاع و پرش طولي - املاش,بملاش – از جمله بازيهايي است كه در اين منطقه رايج بوده است و بعضي از آنها هنوز اجرا مي شود.
قائم بوشك : اهداف بازي : پرورش اعتماد در كودكان به هنگام تنهايي ، زايل كردن ترس در تاريكي ، تقويت جسماني تعداد بازيكنان : 5 الي 10 نفر سن بازيكنان : 6 ساله به بالا ابزار : ندارد محوطه بازي : مكاني مانند كوچه باغ . حتي اتاق هاي ساختمان شروع بازي : بچه هاي دواطلب بازي ، ترجيحاً در تاريكي عصر ، در محوطه كه داراي كمينگاه و درخت و كنج و غيره …. جهت قايم شدن ، باشد دور هم جمع شده و به قيد قرعه ، مانند سنگ انداختن ، يا شير و خط يكي را به عنوان شروع كننده بازي انتخاب مي كنند . شروع كننده در محلي كه توسط همه ي بازيكنان مشخص مي شو.ند ، روي ديوار يا روي تنه درخت پشت به بچه ها ايستاده و چشمانش را مي بندد و با كف دست چشمان خود را مي گيرد تا جايي را نبيند و بنابر قرار داد مثلاًُ از 1 تا 20 مي شمارد تا ساير بازيكنان در اين فرصت خود را مخفي كنند . سپس مي گويد : قايم شدين ؟ بيام يا نه ؟ چنانچه جوابي نشنيد به اين مفهوم است كه همه قايم شده اند و شروع به جستجو مي كند و هر كدام را كه پيدا كند بايد دست به همان بازيكن بزند تا او را بسوزاند و اگر نتواند كسي را بسوزاند آن شخص جايش را با شروع كننده بازي عوض مي كند و باز بازي از اول شروع مي شود . لازم به ذكر است موقعي كه بازيكن به جستجوي سايرين مشغول است ، بازيكن ديگر سريعاً خود را به محلي كه روي ديوار علامت زده اند مي رسانند و با كف دست خود محل مورد نظر را لمس مي كنند و با گفتن كلمه « جور » برنده شدن خود را اعلام مي كند . قديمي ترين نام اين بازي شرماسك است كه قدمت هفتصد ساله دارد . در بعضي مناطق اين بازي توسط بزرگسالان نيز اجرا مي شود .
اتك متك يا چوگور بازي (گرو خشو): چند نفربا هم كه به صورت دو گروه مي شوند.يك گروه پشت خط بازي و با چوب و گر به دست و گروهي در ميدان براي گرفتن گر در هوا آماده مي شوند, اگر گروه كه در ميدان است گر را در هوا بگيرد نوبت بازي عوض مي شود. اَهُم اَبر(نوعي ديگر از كرو خشو)
توپ دِو :(بيس بال) : اين بازي توسط دو گروه 4 يا 5 نفري اجرا مي شود.دايره اي به قطر 2 متر كشيده مي شد.گروهي در داخل آن ايستاده و گروهي بيرون از دايره, پخش مي شدند.گروه داخل دايره چوب دستي را به دست مي گيرند ويك نفر از گروه بيرون دايره توپي را به سمن نفري كه داخل دايره است پرتاپ مي كنند
خّرّ سِوز : در دو نوع سرپا يا خوابيده – در خرسوز سرپا افراد بازي دو گروه مي شوند وبا انداختن سنگ كه يك روي آن تر شده است تر يا خشك انجام ميدهند تا آغازگر بازي مشخص شود .سپس با كشيدن دايره اي ميداني درست مي كنند .گروهي در داخل ميدان قرار مي دهند . گروهي در داخل ميدان قرار ميگيرند, گروه داخل ميدان بايد دستهايشان را به گردن يكدسگر انداخته حلقه اي را درست كنند , گروه بيرون از عقب دور خيز كرده به پشت نفرات ايستاده داخل حلقه پريده و سوار مي شوند و يك نفر از افراد داخل خود را به عنوان نگهبان انتخاب مي كنند تا زماني كه هركسي كه خسته شده و پايين آمد با پا داخل حلقه به اومي زند و نوبت عوض مي شود. در خرسوز خوابيده –بك نفر كنار ديوار ابستاده و دستهابش را به هم چفت مي كند يك نفر پيشانبيش را دولا شده بر روي دستهاي آن فرد قرار مي دهد , نفر بعد پشت سر نفر اول روي باسن او خم مي شود تا مثل زنجيره نفرات تكيمل شود ,تا زماني كه نفر اول خسته شود و فرار كند و در موقع فرار اگر نگهبان پابش را به او بزند آن فرد سوحته و از بازي خذف ميشود و اصطلاح خر خفتيده را به كار مي برند.
كمربند بازي : در اين بازي افراد دو گروه مي شوند و گرئهي در داخل يك دايره هر كدام خافظ يك كمربند و باز شده در روي زمين هستند كه بصورت ابسناده بالاي هر كمربند يك نفر قرار مي گيرد. گروه بيرون ازدايره حمله مي كنندكه كمربندي را بدزدتد , لا دزديدن بك كمربند با آن به افراد داخل دايره حمله كرده تا ديگر كمرينده ها را بدزدند .اگر در طول اين بازي كسي از داخل با پا به افراد بيرون بزند بازي از نو آغاز ميشود وجاها عوض مي گردد. و اگر نزند با كتك همه كمربندها را پس مي گيرند.
كلاه پرك: اين بازي شبيه بازي كمربند بازي است فقط به جاي حفاظت از كمربند ,شال يا كلاهي برسر ميگذاشتند و از آن حفاظت مي كردند.
لِپَر بازي : چند نفر (در حدود 5 نفر) هر كدام كف كفشي يا كف گيوه اي را در دست مي گيرند,و درجايي كه ابتداي بازي است و با خطي مشخص شده است مي ايستند.چند عدد باطري يا چيزي كه گرد باشد را روي خط قرار ميدهند و با كف كفش به آن مي زنند هرچند متر كه باطري حركت مي كرد از نقطه شروع با پا به صورت گام به گام مي شمرند, هركس كه بيشتر قوه را حركت داده بود برنده ميشد و هركس كه كمتر قوه را حركت داده بود ميبايست نفر برتر را از آخر نقطه بازي كول كرده تا نقطه شروع بازي بياورد و دوباره بازي از نو شروع ميشد.
بالا بلندي : در اين بازي كه شبيه بازي گرگم به هواست كودكان با دويدن به دنبال يكديگر سعي ميكردند يكديگر را گرفته و بازي را ببرند اگر فردي كه به دنبالش مي دويدند سريع بر روي بك بلندي خودش را مي رساند به او كاري نداشتند و دنبال نفر بعدي گروه مي كردند.
هفت سنگ بازي : ● اهداف كلي: ايجاد روحيه همكاري، تقويت و مهارت در نشانه گيري و بهبود سرعت ● اهداف جزيي: پرورش روحيه ايثار، ايجاد رقابت سالم و تمركز حواس ● تعداد بازيكن: 4 الي 16 نفر ● سن بازيكنان: 6 الي 15 ساله ● ابزار لازم: يك عدد توپ تنيس ● محوطه بازي: جايي مانند حياط مدرسه شرح بازي: افراد به دو گروه مساوي تقسيم شده و هر كدام يكي از بازيكنان خود را به عنوان سردسته و رهبر برمي گزينند. يك گروه در فاصله ي معيني از محل هفت سنگ، كه روي هم چيده شده اند قرار مي گيرند تا به نوبت با توپ تنيس سنگها را مورد هدف قرار داده و بزنند. گروه دوم نيز در پشت هفت سنگ، منتظر نتيجه اند تا هرگاه توپ پرتاب شده توسط گروه اول به هفت سنگ برخورد نكرد، فوراً جايشان را با آن گروه عوض كنند. ولي اگر برخورد كرد و آرايش آنها را برهم زد، توپ را بردارند و با پاسكاري و هدف گيري سعي كنند نفرات گروه اول را با توپ بزنند كه اگر اصابت كند، از دور بازي اخراج مي شود. و همچنين نفرات گروه اول در هر فرصتي كه به دست آورند به سراغ سنگها مي روند تا انها را روي هم بچينند و يك امتياز بگيرند و مشخص است كه براي انجام چنين كاري، يكي از دوستان بايستي خود را به خطر انداخته و يارش را در مقابل ضربات توپ پوشش دهد و چنانچه اگر باز هم مورد ضرب توپ قرار گرفت و از بازي اخراج شد، ديگري كار را به اتمام مي رساند ولي اگر ديگر بازيكني نمانده باشد، بازي تمام و در دور بعدي جاي و نقش گروه ها عوض مي شود. در پايان، گروهي كه زودتر 7 امتيز را كسب نمايد برنده است. نكات : اين بازي در شكل ديگري با شرايط فوق درون يك دايره ي بزرگ اجرا مي شود در مركز همين دايره دايره ايي كوچيكتر كه محل چيدن هفت سنگ است رسم شده است همه بازيكنان در خارج از دواير هستند بعد از برخورد توپ گروه اول و ريختن آنها يكي از افراد گروه دوم تمام اعضاي گروه اول را در داخل دايره تعقيب ميكند تا آنها را با دست بزند و مانع از چيدن سنگ ها روي هم شود و هر گاه خسته شد نفر بعدي مسئوليت تعقيب را به عهده مي گيرد... نتيجه بازي : اين بازي دسته جمعي است پس رشد اجتماعي و طبيعي كودك را فراهم و سرعت انجام و عكس العمل هايش را بالا مي برد.ضمنا با مفاهيمي نظير رهبري - همكاري - شكست - پيروزي آشنا مي شود.
كلاغ پر :
يك نفر به انتخاب ديگران اوستا (يا اوسا) مي شود و همه به شكل دايره در كنار هم مي نشينند و انگشتهاي اشاره خود را روي نقطه اي در كنار هم قرار مي دهند. وقتي اوستا مي گويد: «اوستابدوش» انگشت خود را به شكل مستقيم عقب مي كشد و بقيه هم اين كار را انجام ميدهند. اگر اوستا از روي عمد بگويد: «زن اوستاندوش» و كسي انگشت خود را عقب بكشدبازنده حساب مي شود و طبق قرار بازيكنان تنبيه مي شود. اين بازي دقت و سرعت عمل رادر بچه ها بالا مي برد
وسطي : (وسط بازي) ● اهداف كلي: ايثار و از خود گذشتگي، دقت در سرعت عمل، هوشياري و همياري، تقويت روحيه تعاون ● اهداف جزيي: انعطاف پذيري بدن، ايجاد هماهنگي بين اعضا و اعصاب و دقت در نشانه گيري ● تعداد بازيكن: 8 الي 40 نفر ● سن بازيكنان: 9 الي 15 ساله ● ابزار لازم: يك توپ ● محوطه بازي: 15 × 10 متر ● شرح بازي: بازيكنان يا دانش آموزان به دو گروه مساوي تقسيم مي شوند و به قيد قرعه يا شير و خط يكي از گروه ها در وسط محوطه بازي مي ماند و گروه ديگر، در دو قسمت، به طرفين عرضي محوطه ي بازي روانه مي شوند. شروع بازي با پرتاب توپ به وسيله يكي از بازيكنان گروه كناري آغاز مي شود. گروه كناري سعي بر اين دادر كه با نشانه رفتن و زدن افراد گروه وسطي باعث سوختن و اخراج آنها بشوند. و تلاش گروه داخلي هم بر اين است كه با حركات سريع از اصابت توپ در امان بمانند و چنانچه اگر يار سوخته داشته باشند با ايثار و گرفتن توپ در فضا، كه يك امتياز محسوب مي شود، او را به بازي برگردانند. حال، شايد به اين مرحله از بازي رسيده باشيم كه تنها يك نفر از گروه وسطي، در داخل ميدان بازي باشد كه اگر تا 10 شماره پرتاب نتوانند او را هدف گيري بكنند و بزنند، تمامي ياران سوخته ي گروهش را احيا كرده، و همگي در وسط ميدان باقي مانده و بازي را ادامه خواهند داد. گاهاً با در نظر گرفتن موقعيت وسطي ها، به جاي نشانه گيري و زدن حريف وسطي، توپ را براي فريب و شيرينكاري هم كه شده به دوستان مقابل پاسكاري مي كنند تا آنها حسابشان را برسند. اما مقررات بازي: - اگر تمامي بازيكنان وسطي در محدوده ي ميدان باشند، هر توپ گرفته شده به عنوان يك امتياز ذخيره ي ضد اخراجي محسوب مي شود و اخراجي و اخراج ها را به تأخير مي اندازد. 2- گرفتن توپ پس از برخورد با زمين موجب سوختن بازيكن است. ● نكات: 1- گونه ديگري از اين بازي به وسطي دايره اي موسوم است با اين تفاوت كه زمين بازي به شكل دايره است كه بازيكنان وسطي در داخل آن و گروه كناري در روي محيط آن با فاصله هاي مساوي قرار مي گيرند. با شروع بازي مربي يا معلم ورزش با ساعت وقت گرفته و بازيكنان كناره نفرات گروه وسطي را نشانه مي گيرند تا اينكه همه از زمين بازي اخراج شوند. در دور بعدي جاي دو گروه عوض مي شود و باز با شروع بازي مربي يا معلم ورزش با ساعت وقت مي گيرد. برنده گروهي است كه در مدت زمان كوتاهي، بازيكنان گروه وسطي را زده و بازي را زودتر تمام كرده باشند. 2- بهتر است ابعاد زمين بازي با سن و سال بازيكنان مناسب داشته باشد (طوري نباشد كه توپ پرتاب شده به سوي ميدان نرسد و بالعكس) ● نتيجه بازي: در اين بازي بازيكن با گرفتن توپ در هوا و احياي يار سوخته روحيه ايثار خود را، و با نشانه گرفتن و پرتاب توپ به سوي حريف وسطي و فرار از مقابل توپ ها، دقت و سرعت انجام عمل ها و عكس العمل ها را تقويت كرده و با پاسكاري است كه كودك براي همكاري هاي زندگي فردا آماده مي شود.
طناب كشي : ● نام بازي: طناب كشي ● اهداف كلي: رشد اجتماعي كودك، پرورش ماهيچه ها، افزايش نيروي استقامت ● اهداف جزئي: ايجاد زمينه براي تلاش و رقابت سالم ● تعداد بازيكن: 6 الي 8 نفر ● سن بازيكنان: 7 الي 13 ساله ● ابزار لازم: يك رشته طناب به طول 3 متر و يك قطعه گچ ● محوطه بازي: هواي آزاد ● شرح بازي: در اين بازي كودكان هم سن و سال، به دو گروه مساوي تقسيم مي شوند و به صورت دو گروه ستوني روبروي هم قرار مي گيرند (بهتر است نفرات اول قدري قوي تر باشند) خط وسط به وسيله ي گچ مشخص مي شود. دو گروه از طناب مي گيرند و با سوت مربي يا معلم ورزش شروع به كشيدن طناب به طرف خود مي كنند. در اين بازي گروهي برنده مي باشد كه طناب را آنقدر كشيده باشند كه نفر اول گروه مقابل، از خط وسط گذشته باشد. ● نكات: 1- اين بازي به شكل ديگري كه فقط نيم متر طناب لازم است و فقط نفرات اول از آن مي گيرند و مي كشند و بقيه بازيكنان هر گروه ، پشتا پشت، از كمر يكديگر مي گيرند اجرا مي گردد. 2- اين بازي فعلاً در اكثر مدارس ايران در ساعات ورزش و زنگ تفريح انجام مي پذيرد. ● نتيجه بازي: در اين بازي افراد گروه به دنبال كسب موفقيت همكاري و همياري بيشتري از خود نشان مي دهند كه در رشد شخصيت كودك مؤثر مي باشد. اين بازي پايداري و استقامت كودكان را در برابر ناملايمات زندگي آينده افزايش مي دهد.
قوقو (تاب يازي) :افراد بازي با استفاه از طناب و بستن آن به درخت به تاب بازي ميپرداختند.
چرغ چوروغ (الا كلنگ): افراد با قرار دادن يك تخته چوب بلند بر روي يك چيز تپه مانند اهرمي را درست كرده و با آن الاكلنگ بازي مي كردند.
شاه دزد بازي: به وسيله جعبه كبريتي توسط گروهي 5 الي 10 نفره ,كه دور آن جمع مي شوند و مشخص مي كردند كه هر ضلع كبريت چه اسمي دارد مثل( شاه – دزد- وزير – جلاد ) , وبا نوبت كبريت را بالا پرتاپ كرده , آن ضلعي كه روي زمين مي ايستد مشخصه فردي بود كه آن اسم را داشت مثل شاه يا وزير , و اگر تخت مي افتاد رد ميشد .با اين كار شاه هر كسي بود به تخت مي نشست و دستور مي داد تا جلاد , دزد را مجازات كند . نوع ديگر اين بازي با كبريت بود و توسط ذو گروه انجام مي گيرد, فقط به جاي استفاده از اسامي شاه يا وزير از ارقام و اعداد استفاده مي شود و براي هر ضلع كبريت يك عدد را نام گذاري مي كنند.هر گروه به نوبت كبريت را به بالا پرتاپ مي كنند .هر ضلعي كه مي ايستاد رقمي داشت تا زماني كه جمع ارقام دو گروه مشخص مي شد .گروهي كه رقم بيشتري داشت از رقم گروه مقابل كم مي كردند و رقم بدست آمده ميشد ميزان تعداد ضربه هاي كمربندي كه گروهي كه امتياز بيشتري داشت به روي دست گروه مقابل مي زدند.
تيله بازي اين بازي با كندن حفره هاي كوچك به تعداد افراد بازي شروع مي شد اين حفره هاي عمقي حدود ۴ سانتي متر داشتند و بچه از فاصله اي مشخص بازي را شروع مي كردند البته قبل از شروع بازي تعيين مي شد كه هر شخص چند تيله بياورد و يچه ها بايد بطور مساوي تيله مي اوردند. و بنوبت تيله هاي خود را به سمت حفرها مي انداختند هر حفره متعلق به يكي از بازيكنان بود به اين صورت كه كسي كه اول مي انداخت حفره اولي مال او مي شد و هر كس كه اخر مي انداخت حفره اخري مال او بود و بايد تيله خود را به آن مي رساند اگر بازي كني موفق مي شد حفره شخصي ديگر را بگيرد بايد از او يك تيله دريافت مي كرد و اگر بازيكني مي توانست در حين بازي تيله يكي ديگر را هدف قرار دهد و با تيله آن را بزند نيز يك تيله دريافت مي كرد و آن بازيكن از بازي خارج مي شد ولي اگر در حين بازي حفره بازكني گرفته شد ولي آن بازيكن توانست آن بازيكني را كه حفره او را گرفته تيله او را با تيله خود بزند او مي توانست نه تنها تيله اي به شخص ندهد بلكه از او يك تيله ديگر دريافت كند و لي شخص كه حفره او را گرفته بود بايد تيله خود را به حفره برساند. بازي به همين صورت ادامه مي يافت تا زماني كه يكي از بازيكنان تمام تيله ها را ببرد
لِي لِي بازي : ● نام بازي: لي لي (گانيه) ● اهداف كلي: حفظ تعادل، تقويت عضلات پا، ايجاد هماهنگي بين دست و پا و چشم ها، ايجاد روحيه فداكاري ● اهداف جزيي: افزايش ضربان قلب و در نتيجه بهبود جريان خون ● تعداد بازيكن: محدوديتي ندارد ● سن بازيكنان: 8 الي 15 ساله ● ابزار لازم: كفش مناسب ورزشي ● محوطه بازي: يك مربع 6 × 6 متر ● شرح بازي: ابتدا دو بازيكن به عنوان سرگروه تعيين مي شوند و ساير بازيكنان را به طور مساوي تقسيم مي كنند. بعد به قيد قرعه (مانند شير و خط) گروهي داخل زمين بازي قرار مي گيرند و گروه ديگر در بيرون زمين به عنوان مهاجم. بازي بدين ترتيب آغاز مي شود كه به پيشنهاد سرگروه مهاجم، يكي از ياران با يك پا وارد زمين بازي مي شود و به صورت لي لي به طرف بازيكنان داخل زمين حمله كرده و با دست آنها را لمس مي كند كه موجب سوختن و خارج شدن آنها از داخل زمين بازي مي شود. البته در اين ميان فردي كه لي لي مي رود سعي دارد با سرعت بيشتر و حفظ تعادل، وضيفه اش را انجام دهد و بازيكنان داخل زمين نيز سعي بر اين دارند كه با فرار كردن، از دسترس حريف مهاجم دور بمانند. حال چنانچه اگر بازيكن مهاجم خسته شده و پاي ديگرش را نيز روي زمين بگذارد خواهد سوخت. و بايستي نفر ديگري بنا به پيشنهاد سرگروه داخل زمين بيايد و رَوَند بازي را حفظ كند. اين بازي تا لي لي رفتن آخرين نفر از گروه مهاجم ادامه مي يابد چنانچه اگر توانسته باشند تمام بازيكنان داخل زمين را لمس كنند، در دور بعدي جاي دو گروه عوض مي شود و آنها داخل زمين قرار مي گيرند و گرنه در دور بعدي نيز به عنوان گروه مهاجم بازي خواهند كرد. هر بُرد يك امتياز دارد و در آخر بازي، هر كدام از گروه ها بتواند امتيازات خود را به حد نصاب براسند برنده بازي اعلام مي گردد. ● نكات: محوطه بازي را مي توان به شكل دايره نيز خط كشي كرد. در بعضي مناطق بازي فوق با اين چاشني توأم است كه بازيكنان داخل مين مي توانند پاي بالايي بازيكن مهاجم را به سطح زمين برسانند و از بازي بركنار كنند. ● نتيجه بازي: اين بازي نه تنها باعث تحرك و نشاط جسمي كودكان مي شود، بلكه موجب مي گردد، حس نيكي و از خود گذشگي در آنها به اوج برسد، به طوري كه ملاحظه مي شود هر بازيكن سعي دارد خستگي لي لي را تحمل كند و تعدادي را از گروه مقابل لمس كند تا ساير بچه هاي گروهش كمتر خسته شوند و شانس بيشتري براي برنده شدن و نهايتاً داخل زمين قرار گرفتن داشته باشند كه اين موارد باعث افزايش سرعت و بهبود عمل ها و عكس العمل ها خواهد گرديد كه در مواقع ضروري در رابطه با كمك به دوستان و همكلاسي ها لازم به نظر مي رسد.
پُر تا پيك (گل يا پوچ ): اهداف : تحريك حس كنجكاوي و پرورش دقت و هوشياري تعداد بازيكنان : محدوديت ندارد . ابزار لازم : يك دكمه كوچك محوطه بازي : محدوديت ندارند . شرح بازي : افراد به دو گروه مساوي تقسيم مي شوند . دو سر گروه شرايط بازي را از قبيل حد نصاب امتياز و تعداد امتيازات ، يك سره گرفتن گل را ، مطرح مي كنند . ( به طور مثال يكسره گل گرفتن 2 امتياز ،حد نصاب هم 21 مي باشد . ) براي شروع يكي از سرگروهها دگمه يا ساچمه اي كوچك كه در بازي ( گل ) ناميده مي شود ، برداشته و به سر گروه ديگر پيشنهاد مي كند كه گل را در مقابل چند امتياز مي خواهي ( گل را مي فروشد ) . بنا بر انتخاب او يكي از گروهها ، در شروع بازي چند امتياز دارد و گروه ديگر گل را دارد و مي تواند با آن امتياز بگيرد . سرگروه صاحب گل ، گل را به يكي از دست ها مي سپارد ، بعد همه مشت گره كردهي خود را در مقابل ديد گروه مقابل قرار مي دهند . نفرات گروه دوم با كنجكاوي و دقت و هوشياري از حركت دست سرگروه و نفرات نگاهها و حالت چهره ها حدس مي زنند و به سرگروه مي گويند سرگروه بنا بر حدس خود و ياران ، دست هاي مشكوك را كنار گذاشته و بقيه را يكي يكي با گفتن واژه( پوچ يا خالي )كنار مي گذارد و به اين ترتيب به گل نزديك تر مي شوند ، چنانچه آن را پيدا كنند با كسب يك امتياز صاحب گل شده و در دور بعدي ، آنها گل را مخفي خواهند كرد و چنانچه نتوانند ، باز گروه مقابل با احتساب يك امتياز گل را ميان دست ها پخش خواهند كرد . در ابتداي بازي اگر حدس قوي باشد كه به يقين مبدل مي شود ، سرگروه مي تواند با يكسره گرفتن گل 2 امتياز بگيرد ولي اگر نتواند بنا به قراردادي كه دارند 1 يا 2 امتياز از دست مي دهند . در خاتمه برنده بازي ، گروهي است كه تعداد امتيازاتش زودتر به 21 برسد . نكته : گل بازي آخر ( امتياز 21 ) را شاه گل مي نامند كه هر گروهي كه مي خواهد شاه گل را بگيرد بايد سه مرتبه به دستي احتمال مي دهد گل دارد جمله ي ( شاه گل بازي 21 را بده ) تكرار نمايد كه اگر بتواند درست حدس بزند « يعني شاه گل » را بگيرد ، گروه مقابل از صفر شروع مي كند و بازي ادامه پيدا مي كند .
عمو زنجيرباف: اهداف بازي : آموزش اصوات ، تقليد ، شناخت صداهاي مختلف حيوانات تعداد بازيكن حداقل 10 نفر محوطه بازي : حياط مدرسه ، پشت بام شرح بازي : ابتدا دو نفر كه تقريباً از لحاظ نيروي جسماني و قد و وزن يكسان و قدري بزرگتر از بقيه باشند انتخاب مي شوند ، يكي را به عنوان سر گروه و ديگري را عمو زنجير باف است . اين دو بازيكن به دو سه رشته و زنجيره كه ساير بازيكنان ، با قلاب كردن دست هاي يكديگر درست كرده اند ، پيوسته و دايره وار كمان را تشكيل مي دهند ، ابتدا سر گروه ، عمو زنجير باف را مورد خطاب قرار داده و سؤال و جوابهاي را به صورت شعر رد و بدل مي كنند .و البته بقيه ي بچه ها سه گروه همراهي مي كنند . سر گروه بچه ها ( همراه با بچه ها ) عمو عمو زنجير باف … ؟ ب له ….. ؟ زنجير منو بافتي … ؟ بله …… ؟ پشت كوه انداختي … ؟ بله ….. ؟ با با اومده …… ؟ چي چي اورده ؟ نخود و كشمش ؟ بخور بيار …. با صداي چي ؟؟؟؟ با صداي گربه !!! تا عمو زنجير باف نام حيواني را بر زبان آورد ، سه گروه همراه با ساير بازيگنان صداي حيوان مورد نظر را در اورده و براه مي افتاد و از زير دستهاي قلاب شده ي عمو زنجير باف و نفر دوم مي گذرند ، به جز همان نفر كه به صورت كت بسته ، پشت به بچه ها قرار مي گيرد . سر گروه دوباره شعر را شروع مي كند و عمو زنجير باف با نام حيواني آن را تمام مي كند و آنها از زير دست به هم داده نفري كه كت بسته ، پشت به بچه ها ايستاده و نفر سوم عبور مي كنند ، در نتيجه نفر سوم نيز دستهايش پيچ خورده و پشت به بچه ها قرار مي گيرد و خلاصه اين بازي را تا جايي انجام مي دهند كه همه بچه ها غير از سر گروه و عمو زنجير باف كت بسته و پشت و رو شوند و به عبارتي زنجير بافته شود . در اين جا سر گروه و عمو زنجير باف مكالمه مي كنند . سرگروه : عمو عمو زنجير باف ……… ؟ بله ………. ؟ زنجير من بافتي …… ؟ بله ……… ؟ مكحكم يا كه شله ؟ بافته شد بكش *** ؟؟ حال سر گروه از يك طرف و عمو زنجير باف از طرف ديگر ، با كشيدن بچه سعي مي كنند كه زنجير را پاره كنند اما بچه ها با محكم گرفتن يكديگر مقاومت مي كنند … تا اينكه بالاخره زنجير از يك جايي پاره مي شود دوباره بازيكنان از يكديگر جدا شده جريمه مي شوند و بايستي هر كاري از سوي ساير بازيكنان به آنها محول مي شود انجام دهند .
نام بازي: گرگم به هوا ● اهداف كلي: پرورش روحيه ايثار، تعاون و نوعدوستي و استقامت ● اهداف جزئي: بهبود عمل ها و عكس العمل ها ● تعداد بازيكن: 10 الي 30 نفر ● سن بازيكنان: 7 الي 13 ساله ● ابزار لازم: ندارد ● محوطه بازي: 30 × 20 متر ● شرح بازي: ابتدا بازيكنان در محل بازي جمع مي شوند و يكي از آنها به قيد قرعه با عنوان گرگ معرفي مي شود. او تلاش مي كند ساير بازيكنان را كه در محوطه بازي پراكنده هستند تعقيب و از پشت با دست لمس كند. البته بچه ها موقعي از دست گرگ در امان هستند كه: 1- در جاي بلندتري نسبت به گرگ بايستند (گرگم به هوا) 2- و يا دو نفري، دست يكديگر را گرفته باشند، يعني هنگامي كه يكي از آنها تحت تعقيب گرگ قرار گرفته و در گوشه اي از زمين به خطر افتاده، يكي از دوستانش مي تواند با استقبال خطر به سويش برود و به او كمك كند (برادر كمكم كن). پس چنانچه فردي توسط گرگ لمس و يا از خط محدوده خارج شد بنابر نظر مربي يا معلم ورزش يا بركنار مي گردد و يا به جاي گرگ انجام وظيفه مي نمايد و اگر دو بازيكن همواره در كنار هم باشند از سوي مربي اخطار مي گيرند. ● نكات: 1- اين بازي در بعضي جاها، با تفاوت كمي به اجرا در مي آيد. بدين صورت كه وقتي گرگ، يكي از آنها را لمس كرد و يا زد، آن بازيكن، دستش را روي ناحيه لمس شده مي گذارد و در معيت گرگ اصلي به شكار سايرين مي پردازد. در ادامه بازي است كه بر تعداد گرگها افزوده مي شود و بازي تا آخرين نفر ادامه مي يابد و فردي كه بتواند از اين مهلكه جان سالم بدر ببرد، برنده مسابقه است. 2- براي شيريني و جذابيت بازي مي توان از چاشني (استوپ و استارت) در مواقع خطر استفاده كرده و با گفتن آن گرگ را مجبور به صبر و انحراف كنند. ● نتيجه بازي: كودكان با انجام اين بازي، پي به مفهوم اتحاد و همبستگي برده و ياد مي گيرند كه چگونه در مقابل مكر و حيله دشمنان و بدخواهان تسليم نشوند.
نام بازي: گرگ و گله (گرگ و بره) ● اهداف كلي: استقامت و تقويت عضلات و پرورش روحيه نوعدوستي ● اهداف جزيي: بهبود و سرعت عكس العمل ها، چابكي و چالاكي ● تعداد بازيكن: محدوديتي ندارد ● سن بازيكنان: 7 الي 13 ساله ● ابزار لازم: ندارد ● محوطه بازي: حداقل 20 × 20 متر، ترجيحاً فضاي باز مدرسه ● شرح بازي: در اين بازي، يك بازيكن به عنوان مادر بره ها و ساير بازيكنان به عنوان بره هاي گله معرفي مي شوند و پس از قرعه كشي يكي از آنها به عنوان گرگ انتخاب مي گردد. گرگ، در گوشه اي مي ايستد و مادر براي هر كدام از بچه هايش، اسمي را پيشنهاد مي كند كه در اين مورد مي تواند از اسامي ميوه ها استفاده نمايد. در اين حال، شروع بازي از سوي مربي يا معلم ورزش اعلام مي شود. گرگ جلو آمده و دستش را به منزله ي زدن درب خانه اي به حركت در مي آورد (تق تق تق). مادر بره ها: كيه؟ چه مي خواهي؟ گرگ: خوردني! مادر بره ها: چه خوردني؟! گرگ: گلابي... بدين ترتيب گرگ، نام ميوه اي را مي گويد و بازيكني كه به همان نام است، پيش آمده، دست گرگ را مي زند و فرار مي كند و گرگ به دنبال او ... اگر گرگ بره را بگيرد، آن بره يكي از اسيران گرگ محسوب خواهد شد و در نتيجه در كنار محوطه بازي خواهد ايستاد و گرنه به جاي خود برمي گردد. بازي با ذكر نام تمامي بره ها ادامه مي يابد و وقتي به پايان رسيد، مادر با بره هايش پشت سر هم ايستاده، لباس همديگر را مي گيرند. گرگ نيز با بره هاي اسير همين كار را انجام مي دهند. مادر به كمك بره هايش سعي در نجات بره هاي اسير دارند و بره هاي اسير همصدا مي خوانند: مادر مرا به گرگ نده! مادر: نترس بچه نمي دهم ( با تكرار عبارت بالا، مادر با بره هاي همراهش، به اين سوي و آن سوي مي روند تا بره هاي اسير را يكي بعد از ديگري نجات دهند يعني از دست گرگ پس بگيرند. در اينجا گرگ نه تنها مقاومت مي كند بلكه در صدد شكار بره هاي ديگر است. بازي بدين ترتيب ادامه مي يابد تا بره ها به يكي از آنها (گرگ يا مادر بره ها) نصيب شوند ... و بازي خاتمه پيدا مي كند. ● نتيجه بازي: در اين بازي ضمن تسريع در انجام كارها، همكاري و نوعدوستي، كسب تجارت دفاعي در بين كودكان – درست مانند موقعي كه مي خواهند دوستان خود را از چنگال گرگ نجات دهند – بيشر مي شود و بالاتر از همه اينها، محافظت از حريم خانه و خانواده را ياد مي گيرند.
نام بازي: گرگم و بره مي برم ● اهداف كلي: سرعت در انجام عمل ها و عكس العمل ها، رشد جسماني و اجتماعي ● اهداف جزيي: پيروي از حركت سرگروه، آشنايي با مفاهيم ستون، ترتيب، انضباط ● تعداد بازيكن: 8 الي 15 نفر ● سن بازيكنان: 7 الي 12 ساله ● ابزار لازم: ندارد ● محوطه بازي: مكاني مانند حياط مدرسه ● شرح بازي: ابتدا بازيكنان، دور هم جمع شده و از ميان خود يكي را به عنوان گرگ و يكي را به عنوان گوسفند تعيين مي كنند. بقيه به عنوان بره پشت سر گوسفند، در حالي كه دو دستي از كمر يكديگر گرفته اند، تشكيل يك ستون مرتب را مي دهند. گرگ در مقابل گوسفند، به طور روبرو، ايستاده است. بازي با خواندن عبارت زير، تؤام با انجام حركات موزون مربوط به عبارت اجرا مي شود. بره ها: ننه من گرسنمه (هماهنگ و همصدا) گوسفند: صدا نكن، گرگ اومده (با حالت هيس!) گرگ: گرگم و بره مي برم (با دستهاي باز) گوسفند: تا جون دارم نميذارم (با زدن دست بر سينه) گرگ: چنگال من تيزتره (با پنجه كردن دست ها) گوسفند: دنبه ي من لذيذتره (با لرزاندن دستها) گرگ: بابام ميگه دنبه بيار (با اشاره به پشت) گوسفند: دنبه ندم چي مي كني؟ (با دستهاي گره كرده؟) گرگ: خورد و خميرت مي كنم دنبه به جونت مي كنم.... جست و خيز كنان جواب مي دهد و حمله را شروع مي كند، در اين حال گوسفند جان خود و بره هايش را در خطر مي بيند، دستهايش را به شكل صليب باز كرده و با حركت به چپ و راست كه عنوان دفاع را دارد، بدون اينكه گرگ را بگيرد از بره هايش محافظت مي كند و مي گويد: خونه ي خاله كدوم وره؟ و همچنين تمامي بره ها براي حفظ رديف ستون به تبعيت از او، در حالي كه پشتا پشت به اين سوي و آن سوي مي روند جواب مي دهند؛ خونه ي خاله از اين وره، از اين وره و از اون وره ... از اون وره ... و گرگ همچنان سعي در گرفتن لااقل يكي از بره ها دارد، و مشخص است بره اي كه تنبلي كند و از ستون خارج شود، با لمس دست گرگ، به دام مي افتد و اسير مي شود و در كنار محوطه بازي را تماشا مي كند، دوباره بازي با عبارت: ننه من گرسنمه شروع و تا اسير شدن يكي از بره ها ادامه مي يابد و همين طور بازي تكرار مي شود تا تمامي بره ها اسير شوند و يك دور بازي تمام شود، در دور بعدي جاي و نقش گرگ و گوسفند عوض مي شود. ● نكات: در بعضي مناطق، اجراي اين بازي به اشكال متفاوت صورت مي گيرد، مثلاً در مراغه بدين گونه است كه گرگ فقط نفر آخر ستون را مي تواند با دست لمس كند و بعد جاي و نقش او و گرگ و گوسفند عوض مي شود و يا در جايي ديگر، بره اي كه اسير شد، دوشادوش گرگ در شكار بره فعاليت مي كند و خيلي موارد ديگر كه گاهي با توجه به اقليم هاي متفاوت، اشعار مختلف نيز سروده شده است. ● نتيجه بازي: اين بازي كودكان را در مقابل دشمن مشترك، متحد ساخته و نقش والدين را در حراست و امنيت خانه و خانواده، به كودكان ياد مي دهد.
نام بازي : بشين و پاشو ● اهداف كلي: تقويت عضلات پا ● اهداف جزئي: تمركز حواس و بهبود سرعت عمل ها ● تعداد بازيكن: به تعداد افراد داوطلب ● سن بازيكنان: 6 الي 13 ساله ● ابزار لازم: ندارد ● محوطه بازي: 10 × 10 متر ● شرح بازي: بازيكنان در محوطه نزديك به هم مي ايستند. مربي كلماتي مانند : بشين ، پاشو ، نشين ، پانشو را ادا مي كند و آنها موظف به اجراءِ حركات مربوطه هستند . تأخير و اشتباه در اجراء به منزله ي خطاست و بازيكن خاطي خود به خود از بازي خارج مي شود . لازم به ذكر است كه لفظ « نشين » مفهوم « پاشو يا ايستاده بمان » را و لفظ « پا نشو » مفهوم « بشين يا نشسته بمان » را مي رساند. ● نتيجه بازي: هماهنگي و تطبيق رفتاري را با يك گروه اجتماعي ايجاد نموده و كودك با انجام اين گونه بازيها هميشه سعي در تقليل خطاها دارد.
نام بازي: دوز ● اهداف كلي: يادگيري ترسيم و اعداد، پرورش هوش و انديشه و قدرت پيش بيني ● اهداف جزئي: تمركز حواس و انجام مسابقه سالم ● تعداد بازيكن: 2 نفر ● سن بازيكنان: محدوديتي ندارد ابزار لازم : ۳ مهره سفيد - سه مهره سياه - يم برگ مقوا و يك قلم ● محوطه بازي : يك اتاق شرح بازي : ابتدا در روي يك برگ مقوايي شكل مربوط به بازي را با قلم (يا روي زمين با گچ ) رسم ميكنيم هر دو بازيكن داراي ۳ مهره مشابه با رنگهاي مختلف هستند . به قيد قرعه يكي از آنها با قرار دادن يكي از مهره ها در نقطه مركزي مربع (اگر حرفه ايي باشد )كه بر تمام نقاط تسلط دارد؛بازي را شروع مي كند و نفر دوم مهره خود را در يمي از گوشه ها (اگر حرفه ايي باشد )كه از لحاظ موقعيت در رده دوم قرار دارد مي گذارد و نفر اول يكي ديگر و از گوشه ها و ... اين بازي به همين منوال ادامه مي يابد تا هر سه مهره خود را در محل تلاقي خطوط كاشته باشند و پس از ان هر كدام در نوبت خود با جابجا كردن | 