ارگ بم، باغ شازده، گنبد كبرا، مجموعه وكيل، مسجد گنج علي خان، آب انبار ابراهيم خان، آتشكده زرتشتيان، بازار بزرگ، قلعه اردشير ، حمام گنجعلي خان، قلعه دختر، كتابخانه ملي، گنبد جبليه، گنبد سبز، گنبد مشتاقيه، مجموعه حاج آقا علي، يخدان جو مويدي، يخدان زريسف، يخدان مويدي، مسجد ملك، باغ موزه فرش، باغ موزه هرندي، موزه شاه نعمت اله، موزه تاكسيدرمي، موزه سكه، موزه حيات وحش قلعه، مسجد پامنار، چشمه معدني ته خاتون، چشمه آب معدني ابارق، چشمه آب معدني بوجان، چشمه آب معدني بيشه، چشمه معدني حوض آباد

تاريخچه كرمان

در كتيبه هاي ايران وشهر من

هيچكس سوار بر اسب نيست

هيچ برده اي به پاي اربابي نيافتاده

هيچكس خشمگين و درهم نيست

در مدارك تاريخي و جغرافيايي اسلامي، اين منطقه كرمان، كارمانيا، ژرمانيا، كرمانيا، كريمان، كارماني و كرماني ذكر شده است. اگر كارمان را در كلمه در نظر بگيريم (كار)‌ به معني جنگ و (مان) به مفهوم محل است كه در مجموع معني (جايگاه دلاوري و نبرد) دارد.

برخي از جغرافيا‌دانان، نام قديم اين شهر را گواشير (بردشير) خوانده‌اند. گفته مي‌شود؛ گواشير همان (كوره‌اردشير) يا شهر اردشير بوده است كه به تدريج به ( گواشير) تبديل شده است. به استناد منابع تاريخي عرب و يهود، كرمان منسوب به كرمان بن هيتال بن ارفحشه بن سام بن نوح است و نام آن در كتيبه بيستون به صـورت(يـوتـيـه) ذكر شده است.  در دوره سـاسـانـيـان فـرمـانـرواي كــرمـان، عـنـوان شـاه داشـت، چـنـانـكـه بـهـرام چهار(388-389 ميلادي) به مناسبت اينكه در زمان پدرش والي كرمان بود به كرمانشاه (شاه كرمان) معروف بود. در اين دوره سيرجان مهم ترين ناحيه كرمان محسوب مي‌شد.

در دوره اسلامي و مقارن با 21 تا 24 هجري قمري و سالهاي بعد از آن، كرمان همواره مورد هجوم اعراب قرار گرفت تا سرانجام در سال 253 هجري قمري به تصرف يعقوب ليث، موسس سلسه صفاريان درآمد. پس از آن اين سرزمين در زير سلطه حكومت‌هاي قدرتمند زمان مانند سامانيان، ديلميان، آل بويه و سلاجغه قرار گرفت. در سال 619 هجري قمري مقارن با رسيدن چنگيزخان به خراسان، براق حاجب از امراي خوارزمشاهيان بر كرمان استيلا يافت و  رسماً سلسله قراختائيان را بنيان گذاشت. اين سلسله از 619 تا 703 هجري قمري در كرمان سلطنت كردند. در زمان حكومت قراختائيان بود كه ماركوپولو سياح معروف ونيزي از كرمان ديدن كرد.

در سال 714 هجري‌قمري امير مبارزالدين محمد مؤسس سلسله آل مظفر، كرمان را تصرف كرد. بعد از انقراض اين سلسله كرمان ضميمه متصرفات امير تيمور گوركاني شد و پس از تيموريان سلسله‌هاي قراقويونلو و آق‌قويونلو به ترتيب كرمان را تصرف كردند.

محمود افغان در دوبار لشگر كشي به كرمان به قصد تصرف اصفهان سرانجام توانست در سال 1132 هجري‌قمري، كرمان و سپس اصفهان را به زير سلطه خود در آورد. پس از دفع اشرف افغان توسط نادر و خلع شاه طهماسب دوم از سلطنت، كرمان مانند ساير مناطق ايران به تصرف نادر، مؤسس سلسله افشاريه در آمد. بعد از كشته شدن او كرمان دستخوش هرج و مرج گرديد و به وسيله افغان‌ها و بلوچ‌ها تاراج شد. كريم خان زند( 1163- 1193 هجري قمري) پس از سركوبي مخالفان خود، خدامراد زند را با سپاهي به كرمان فرستاد و اين سردار بدون هيچ گونه مانعي كرمان را تصرف كرد. بعد از انقراض سلسله زنديه به وسيله آغا محمدخان‌قاجار و تصرف كرمان، فرمان قتل عام اهالي بي‌گناه كرمان صادر شد و به دستور وي 20 هزار نفر از نعمت بينايي محروم شدند و از سرهاي عده‌اي از ساكنان بي‌گناه كرمان، كله مناره‌ها بر پا گرديد.

شهر امروزي كرمان به بركت توسعه صنعتي، كشاورزي و فرهنگي، يكي از آبادترين شهرهاي ايران به حساب مي‌آيد

اماكن زيارتي و مذهبي كرمان

مسجد گنجعلي‌خان

اين بنا در گوشه شمال شرقي ميدان گنجعلي‌خان و همجوار با مدرسه گنجعلي‌خان واقع شده و در واقع موزه كوچكي است از هنرهاي تزئيني اسلامي نظير كاشي‌كاري، گچبري و خطاطي كه به سبك زيبايي آراسته شده‌اند. تاريخ بناي مسجد به 1007 هجري قمري مربوط است و چهارده باب مغازه از مجموعه ياد شده موقوفه اين مسجد شده‌اند.

مسجد وكيل

اين مسجد جزئي از مجموعه وكيل است كه به سبك معماري عصر قاجاريه با آجر و گچ تزئين شده است.

مسجد جامع كرمان

اين مسجد جزئي از مجموعه مظفري است كه امير مبارزالدين‌محمد مظفرميبدي‌يزدي در سال 750 هجري قمري آن را به اتمام رسانده است. سر در رو به مشرق آن از شليك توپ‌هاي آغا محمدخان قاجار خراب شد ولي بعدها مرمت و بازسازي شد. ساختمان مسجد بر طبق اصول قرينه سازي، دو ايوان بزرگ تابستاني و زمستاني دارد.

مسجد ملك

مسجد ملك از نوع مساجد چهار ايواني و يكي از بزرگترين مساجد كرمان است. قدمت اين مسجد به قرن پنجم هجري يعني زمان سلجوقيان مي‌رسد. قسمت‌هاي مختلف مسجد مخصوصاً صفه اصلي در زمان وكيل الملك(1285 هجري‌قمري) و ايوان شرقي در قرن اخير به وسيله مرحوم ديلمقاني بازسازي گرديده است. آنچه از قسمتهاي اصلي دوره سلجوقيان به جاي مانده، برج آجري ضلع شمال شرقي و سه محراب گچبري‌شده است كه يكي از محراب‌ها بر اثر تغييراتي كه در بنا صورت گرفته در حال حاضر در پشت‌بام شبستان امام‌حسن(ع) قرار دارد. برج آجري مذكور نيز فرو ريخته و فقط قسمتي از آن باقي مانده كه حفاظت و مرمت گرديده است.

مسجد چهل ستون

اين مسجد به فرقه شيخيه تعلق دارد و در نبش خيابان شريعتي قرار گرفته است. مسجد به همت حاج‌آقاعلي‌رفسنجاني در سال 1286 هجري قمري به اتمام رسيده است. مسجد چهل‌ستون به تقليد از مسجد وكيل شيراز متشكل از چهل ستون سنگي يكپارچه و بخش‌هاي الحاقي است كه بر وسعت و زير بناي آن افزوده است.

آرامگاه شاهزاده حسين جوبار

شاهزاده جوبار يكي از بقاع متبركه بخش جوبار از توابع كرمان است. بناي اين زيارتكاه به دوره صفويه مربوط است كه در دوره قاجاريه تعمير و تكميل شد.

بناي شاهزاده حسين متشكل از حياط، حرم، گنبد و رواق مي‌باشد. از تزئينات جالب توجه دوره صفويه آن كاربندي رواق اطراف حرم را مي‌توان نام برد.

" به نقل از سايت فرهنگسرا"

شهر بم،

 مركز شهرستان بم استان كرمان، با پهنه اي حدود 50 كيلومتر مربع، در خاور استان كرمان و در گوشه ي شمال خاوري دشت بزرگ بم، در 22 درجه و 58 دقيقه طول جغرافيايي و در 7 درجه و 29 دقيقه عرض جغرافيايي و در مسير كرمان-زاهدان قرار دارد.

نام شناسي:

درباره نام اين شهر، تاكنون انگاره هاي گوناگوني وجود داشته است كه در زير به برخي از آنها مي پردازيم:
«واژه ي بم در فرهنگ ها به معني آواي درشت و خشن آدمي و ساز، صدايي كه در يك واحد زمان، ارتعاشات كم تر از صداي زير، در فضا ايجاد كند؛ زير، سيم ساز كه صداي درشت دهد»¹
«بَم به فتح اول، آواي خشن و درشت آدمي و ساز،عربي شده ي آن هم "بَمّ" به فتح اول و تشديد دوم،نام ناحيه اي است در كرمان»²
«بَم به فتح اول،صداي پر و بانگ بلند كه از تار و رود و جز آن  برآيد ،برابر زير كه آواز باريك باشد»³
حمدالله مستوفي درباره نام اين شهر مي نويسد:
«بم از اقليم سوم است...گويند كه كِرم هفتواد در آن جا بتركيد، بدان سبب آن را بم خواندند. قلعه حصين دارد و هوايش از جيرفت خوشتر است و به گرمي مايل است»⁴
درباره نام گذاري اين شهر برخي پژوهشگران گمان ميبرند كه بستگي به داستان هفتواد يا هفت بخت يا هفت بختان در كتاب كارنامه ي اردشير بابكان و شاهنامه ي فردوسي دارد.
دومين ديدگاه درباره نام اين شهر در مرآه البلدان⁵ آمده  و بزرگان شهر نيز خود نقل ميكنند كه بم محل برخورد سپاه بهمن پسر اسفنيدار و فرامرز پسر رستم است. بهمن در محل زد و خورد به ساخت برج و بارو مي پردازد و گروهي را در آنجا ساكن كرده و آن را "دژ بهمن" يا "ارگ بهمن" مي نامد كه در اثر گذشت زمان به "بم" تبديل شده است.

آب و هوا:

آب و هواي بم گرم و خشك است اما به علت مجاورت با كوير آب و هواي متغيري دارد، به طوري‌كه گاهي اوقات در تابستان‌ها گرم‌ترين و در زمستان‌ها سردترين نقطه كشور گزارش شده‌است. ميزان بارندگي سالانه بطور متوسط ۶۸ ميلي‌متر است.

جمعيت:

شهرستان بم جمعيت طبق سرشماري 1375 ش 198435 تن، كه از آن ميان حدود 43 درصد شهرنشين؛ و حدود 47 درصد روستانشين بوده اند.

درباره ي بم:

بم شهري است كهن اما در روزگار هخامنشي و سلوكي سخني از آن به ميان نيامده و همان طور كه اشاره شد، ساخت آن را به بهمن پسر اسفنديار نسبت داده اند.
يعقوبي كه در 278 ه.ق. از نطقه كرمان سخن به ميان آورده از قلعه بم نيز ياد كرده است كه از نوشته هاي او، اين چنين بر مي آيد كه استحكامات خوبي نيز داشته است.
بر اساس نوشته هاي ابن حوقل و مقدسي و افضل كرماني، شهر بم نخلستانهاي بسيار و هوايي خوشتر از جيرفت دارد و زميني حاصلخيز همچون بهشت دارد. مردمش كارشناس و ماهر هستند و در بازارگاه شهر نوعي پارچه مي بافته اند كه شهرت آن تا كشورهايي چون مصر نيز رسيده بوده است.همچنين بر اساس نوشته هاي اين سه جغرافيايي نويس ميتوان دريافت كه بم قلعه اي استوار و سه مسجد جامع نيز داشته است.
در اين شهر از گذشته هاي دور پرورش كرم ابريشم جريان داشته است؛ كارگاه هاي ابريشم بافي بسياري از سده ششم ميلادي در بم آغاز به كار كرده اند و به احتمال زياد ديرينگي صنعت نساجي در بم بيش از اين ها باشد؛برخي پنداشته اند كه پيشينه آن به پيش از اسلام ميرسد.
با توجه به شرايط اقليمي و طبيعي و برج و باروهايي كه در اين شهر ساخته شده است به نظر ميرسد كه در دوره يا دوره هايي از تاريخ اين شهر ماهيت نظامي به خود گرفته باشد و به ريخت پايگاه نظامي استواري در آيد.
چنانچه داستان هفتواد كه گزارشش داده شد، درست باشد؛ ميتوان محل رخ دادن اين داستان يعني "كجاران" يا  "كوزران"  را نخستين هسته اين شهر پنداشت.اكنون نيز محله اي به همين نام در شمال غربي بم وجود دارد.

بم در روزگار ساسانيان:

بم از همان آغاز در برخورد گاه(محل تقاطع) ارتباطي روزگار ساسانيان جاي داشت و شوند(دليل) گسترش شبكه ارتباطي و به دنبال آن رونق بازرگاني گشت كه تمركز نسبي امور اقتصادي در اين شهر را سبب شد و از همين جا بود كه گروه ديگري افزون بر گروه كشاورزان به نام گروه پيشه وران در شهر بم پيدا ميشود. اين گروه به تدريج با تكيه بر صنعت دستي،امر تجارت را در كنار توليد كشاورزي بر پا ميسازند.


بم پس از اسلام:

شهر بم در سال ۱۱۳۱ ه.ق به تصرف محمود افغان درآمد، ولي به علت شورشي كه در قندهار روي داد آنجا را رها كرده عازم قندهار شد. ولي بار ديگر در سال ۱۱۳۴ ه.ق بر بم استيلا يافت و اين وضع تا سال ۱۱۴۳ ه.ق كه نادر، اشرف افغان را شكست داد، ادامه داشت. در سال ۱۲۰۹ ه.ق، لطفعلي‌خان زند، در همين شهر توسط عمال آقا محمد خان قاجار دستگير شد. خان قاجار به يادگار اين موفقيت، مناره‌اي از سرهاي ۶۰۰ تن از مخالفين خود در بم برافراشت.
 اين شهر تا زمان قاجار نيز ماهيت نظامي خود را نگه داشته است تا جاييكه استاندار فتحعلي شاه، ارگ بم را مركز مهارت و اسلحه و ذخيره آن براي رويدادهاي احتمالي آينده به وِيژه از ناحيه سيستان قرار داد.بطوريكه جهانگردي انگليسي به نام "پاتي نجر" در سال 1189 خورشيدي كه از بم گذر كرده است آن را از نظر استحكام نظامي در همه ي ايران بي مانند ديده است.
به شوندهاي(دليلهاي) گوناگون ، ارگ نشينان بم رفته رفته آن را ترك كرده و در بيرون آن به ويژه جنوب غربي شهر قديم سكني گزيدند و به بازرگاني و كشاورزي پرداخته و به اين ترتيب شهر تازه بم بر پا شد.
شهر جديد بم در حدود 19 كيلومتر مربع پهنا دارد و بر سه پايه ساختار فضايي،اجتماعي و اقتصادي قرار گرفته است.


ارگ بم:


ارگ بم، بزرگ‌ترين مجموعهٔ خشت و گلي جهان

ارگ بم، بزرگ‌ترين بناي خشت و گلي دنيا است كه در نزديكي شهر بم در استان كرمان و بر بلنداي صخره اي بزرگ، درجنوب رودخانه پشت رود، جا دارد.
ارگ بم بخشي از مجموعه اي بزرگ از بناهاي تاريخي است كه آن را در ميان گرفته اند ؛ شهر باستاني دارزين با قدمتي در حدود هزاره اول پيش از ميلاد در زمينهاي شمال غربي بم امروزي برپا بوده و هنوز كوشك هاي ميان محله هاي شهر دوران سده هاي نخستين اسلامي در آن پابرجاي مانده اند و تنها قريه كوچكي در حوزه غربي آن آباد است ؛ قلعه دختر در شمال رودخانه پشت رود و در جنوب آن بناي چارطاق و ساختمان كوشك و پير علمدار و همچنين در مشرق و نزديكي ارگ، بناي تاريخي مسجد حضرت رسول بر پيرامون فضاي ارگ برپا بوده اند . هرچند كه پيشينه اين بنا ها ساليابي نشده است ، با اين حال ديرينگي آن ها ، از سده هاي نخستين دوران اسلامي تا دوره ايلخاني تخمين زده ميشود.

ساكنان ارگ بم در حدود يكصد و پنجاه سال پيش ، براي واپسين بار ارگ را رها نموده ودرون باروي شارستان و در ميان باغ ها و نخلستان هاي بيرون از شهر سكني گزيدند. وسعت ارگ بم به بيست هكتار مي رسد . جز باروي شارستان كه در حوزه شمالي به باروي ارگ نزديك است و به فاصله اندكي از باروي ارگ جا دارد . در بخش جنوبي چهار بارو، بخش فراز كوه سنگي را احاطه كرده است. ساختمان ارگ بم در ريخت گسترش يافته اش از دو بخش مردم نشين و حاكم نشين تشكيل شده است. در فضاي شمالي بيرون ارگ ، بناي گنبد بزرگ يخدان و در نزديكي آن ديواره رفيع يخ چاوون جا دارد .
بخش حاكم نشين بر فراز قله صخره و در شمال ارگ جا دارد و  از بنا هايي چون برج اصلي ، چهارفصل ، خانه حاكم ، چاه آب ، حمام ، خانه رئيس سرباز خانه (ساختمان معروف به آسياب بادي) ، سرباز خانه ، دروازه (ساساني) و برج و بارو ساخته شده است.

فضاي مردم نشين يا عامه نشين با حصاري بلند در راستاي شرقي-غربي از بخش حاكم نشين جداشده و دسترسي اين دوبخش به يكديگر از راه دروازه اي است كه از شمال بناي مير آخور به سرباز خانه حاكم نشين مي رسد. بخش مردم نشين را به دوره اي از گسترش ارگ نسبت داده اند ، با اين حال اين دوبخش در ميان باروي حصيني با 38 برج بزرگ و كوچك جاي دارد كه يكپارچه به نظر ميرسد وتنها دروازه اين مجموعه در ميان باروي جنوبي مردم نشين جاسازي شده است . فضاي مردم نشين شامل : دروازه ورودي ، بناي سردروازه ، راسته بازار ، مسجد جامع ، بناي زورخانه (مقبره) ، ساباط و خانه جهودا ، ميدان تكيه، مسجد پيامبر ، حمام ، مدرسه (خانقاه) ، اصطبل ، بناي ميراخور و محله هاي مسكوني است .
در كاوش هاي سالهاي اخيردر فضاي دروازه اسپيكان كه در باروي شارستان و در شمال غربي ارگ واقع است ، تاسيسات آب رساني مخفي ارگ آشكار گرديد .آب دو رشته قنات در ساختمان پخشگاه همجوار با اين دروازه ، چند بخش شده و بخشي از آن از راه تنبوشه به ساختمان شترگلو در خندق غربي و به ميان ارگ هدايت ميرسيده و در ساختمان حمام بخش غربي مردم نشين ظاهر مي گرديده است .
اين ارگ، در فهرست آثار ميراث جهاني يونسكو به ثبت رسيده است.
اين بنا پيش از سده ۵ پيش از ميلاد ساخته شده و تا حدود سال ۱۸۵۰ ميلادي مورد استفاده بوده‌است.
در تاريخ ۵ دي ۱۳۸۲، زمين‌لرزه‌اي شديد در اين منطقه روي داد كه باعث شد كه اين بنا تا حدود زيادي تخريب شود.


ارگ بم پيش از زمين لرزه

مساحت اين ارگ، در حدود ۱۸۰٬۰۰۰ متر مربع بوده و ديوارهايي به بلندي ۶ تا ۷ متر و درازاي ۱۸۱۵ متر آن را احاطه كرده‌اند.


جاذبه هاي طبيعي:

ييلاقات ده بكردي
ده بكردي نامدارترين ييلاق مهم استان كرمان است كه در دامنه كوه شير و كوه‌هاي بارز جاي گرفته است. اين منطقه از توابع شهرستان بم است و تنها ناحيه، با آب و هواي معتدل اين منطقه است كه در مسير ارتباطي بم و كرمان به جيرفت و بندر عباس قرار دارد.
ده بكردي از نواحي شگفت انگيز استان كرمان به شمار مي‌رود و مانند بهشتي ميان دو منطقه بسيار گرم بم و جيرفت جاي گرفته است. اين منطقه در دره‌اي سرسبز و خنك واقع شده و از درختان گردو، بادام، صنوبر و ... پوشيده شده است.

ييلاقات مسكون
منطقه ييلاقي مسكون در مسير بم به جيرفت قرار دارد و فاصله آن تا جيرفت 30 كيلومتر مي‌باشد. اين منطقه، آبادي‌هاي زياد، مناظري زيبا و هوايي دلفريب دارد و تابستان‌ها به مركز تفرجگاهي بزرگ تبديل مي‌شود.

كوه هزار
اين كوه در 114 كيلومتري شمال غربي بم در دهستان راين واقع شده و 4465 متر ارتفاع دارد. كوهستاني است به وسعت 900 كيلومتر مربع مركب از كوه‌هاي سربند و سرمشك كه به وسيله ارتفاعات پست تري از سوي غرب به كوه‌هاي لاله‌زار و از جنوب به كوه بهرآسمان اتصال يافته است.

كوه قدمگاه
اين كوه در 38 كيلومتري جنوب‌غربي بم و در مجاورت دهستان آب‌گرم قرار دارد كه موقعيت دقيق استقرار آن شرق روستاي در رود مي‌باشد. اين كوه از رشته كوه‌هاي بارز محسوب مي‌شود و 3520 متر ارتفاع دارد.


پي نوشتها:
1.معين،محمد.فرهنگ فارسي جلد اول،ص 578
2.تبريزي،محمدحسين بن خلف،برهان قاطع،جلد اول،ص 302
3.لغت نامه ي دهخدا در لغت بم به نقل از ناظم الاطباء
4.مستوفي،حمدالله،نزهه القلوب ص 171
5.اعتماد السلطنه،محمد حسن خان،مرآه البلدان،ص470

بن مايه ها:
1)عبدالحسين سعيديان/شناخت شهرهاي ايران/انتشارات علم و زندگي
2)مژگان سبزيان و ديگران/كتاب جامع ايرانگردي
3)افشار سيستاني؛ايرج/پژوهش در نام شهرهاي ايران
4)ويكي پديا
5)دانش نامه ي جهان اسلام
6)تارنماي فرهنگسرا

كرمان ـ سيرچ

كرمان:

 شهر خيالي و چاله مركزي لوت درشهرستان بم، منطقه ماهان و منطقه كويري شهداد.
اگر در سفر نوروزي برنامه‌ريزي روزانه داريد، حتما بيش از 2 روز را به بازديد از استان كرمان اختصاص دهيد. بازديد از آثار تاريخي مركز اين استان دستكم به دو روز كامل وقت در برنامه سفرتان نياز دارد، به اين برنامه 2 روز بازديد از ماهان را هم بيفزاييد و بعد مي‌رسيم به بم كه بايد شهر خيالي و چاله مركزي لوت را در آن ببينيم. اين منطقه در فاصله‌اي كمتر از 150 كيلومتر از استان كرمان، گرم‌ترين نقطه در سراسركره زمين و تنها منطقه مطلقاً فاقد حيات در جهان است.
.... و اما شهداد! در شهداد هم حداقل يك شب بايد بمانيد تا مهتابش را ببينيد، مهتابي كه هيچ عكسي نمي‌تواند واقعيتش را به بيننده منتقل كند يا حداقل به مخاطبش بفهماند كه چه سحري در آن نهفته است كه با مهتاب سرزمين‌هاي ديگر متفاوتش مي‌كند و گردشگران خارجي را وا مي‌دارد شهرهاي چراغاني خودشان را به دست فراموشي بسپرند و هزاران كيلومتر از آنها دور شوند تا تجربه تماشاي مهتاب زيباي شهداد را به خاطره‌هاي خوش دفتر زندگي‌اشان بيفزايند

مشتاقيه ( سه گنبد )

آرامگاه خواجوي كرماني

باغ هاي تاريخي "كرمان"

باغ موزه هرندي : مجموعه باغ موزه هرندي و بناي موجود در آن مربوط به اواخر دوره قاجار است . اين مجموعه توسط مرحوم "عدل السلطان" بنا گرديد و در سال 1313 شمسي به مرحوم "ابوالقاسم هرندي" فروخته شد . يكي از نكات موردتوجه تاريخي ،‌ توقف "رضاخان" در مسير آخرين سفر تبعيديش در اين منزل مي باشد و به همين مناسبت قسمتي از باغ توسط مالك به وزارت فرهنگ و هنر وقت اهدا گرديد و در نهايت ساير بخشهاي آن خريداري گرديد . در حال حاضر در طبقه همكف اين ساختمان ، موزه سازهاي سنتي استاد مسعود و در طبقه فوقاني آن موزه باستان شناسي قرار دارد .

موزه دفاع مقدس : اين موزه يكي از نتايج ماندگار و پديده هاي منحصر به فرد كنگره بزرگداشت سرداران و هشت هزار شهيد استان كرمان و سيستان و بلوچستان است كه به همت و تدبير فرمانده وقت لشكر41 ثارالله سرتيپ پاسدار قاسم سليماني به مدت 11 ماه در كرمان و با هدف انتقال فرهنگ ايثار ، جهاد ، شهادت و همچنين اثبات حقانيت ملت مسلمان ايران در جنگ هشت ساله عراق و ايران بنا شده است . اين موزه را آقاي مهندس خان محمدي از استادان دانشگاه علم و صنعت تهران طراحي كردند و در زميني به مساحت 23 هزار متر مربع و با زير بناي 2550متر مربع با صرف هزينه اي بالغ بر 11ميليارد ريال ساخته شد و در هفتم خرداد ماه 1377 درسالروز فتح خرمشهر روز مقاومت ملي با حضور حضرت آيت الله رفسنجاني افتتاح شد . ساخت اين موزه در مركز شهر و جنب مصلاي بزرگ كرمان موقعيت مناسبي به اين مركز فرهنگي بخشيده است .

موزه سكه : ضرابخانه از بناهاي مجموعه گنجعليخان بوده و در ضلع شمالي مطدان قرار گرفته است . اين بنا بين سالهاي 1007 الي 1035 به دستور گنجعليخان حاكم كرمان ساخته شده است . در زمان تعميرات بنا تعدادي سكة مسي و قطعات فلزي متعلق به ضرب سكه بدست آمده كه تأييدي بر كاربرد بنا براي ضرابخانه مي باشد . اين بنا از سال 1370 همزمان با برگزاري بزرگداشت خواجوي كرماني به عنوان موزه سكه مورد بهره برداري قرار گرفت . سكه هاي ادوار مختلف تاريخ از جمله اشكانيان ، ساسانيان ، عرب ساساني ، اموي ، عباسي ، گوركاني ، تيموري ، آل مظفر ، آل مكرم ، آق قويونلو ، قراقويونلو ، ايلخاني ، صفوي ، افشار ، افاغنه ، زنديه ، قاجار ، پهلوي و همچنين اسكناس هايي از قاجار و پهلوي در آن به معرض نمايش گذاشته شده است .

موزه شاه نعمت الله ولي : در بناي آستانه شاه نعمت الله ولي موزه اي است كه در آن اشياي نسبتاً نفيسي وجود دارد . در اين موزه بيش از هر چيز چندين جلد نسخه قرآن خطي جلب نظر مي كند كه هم از نظر قدمت تاريخي و هم از حيث خط و زيبايي و تجليد و تصحيف ممتازند . از جمله اين قرآنها ، دو صفحه از قرآني باقي مانده كه به خط كوفي است و سبك نگارش آن ، تاريخ كتاب را مطمئناً از 800 سال پيشتر مي برد . متأسفانه اين كتاب در سال 1312 به آب سيل شسته شد و فقط چند صفحه از آن باقي است . موزه آستانه علاوه بر دوره هاي قرآن ، اشياي عتيقه نيز دارد كه هر كدام در نوع خود شايان توجه است .

موزه هنرهاي معاصرصنعتي : موزه هنرهاي معاصر كرمان نمونه مناسبي است از بذر فرهنگ كه به قصد بارور شدن و پروراندن افشانده شده كه برويد و بروياند . تاريخچه اين موزه به زمان بزرگمردي بازمي گردد كه هم اكنون آرامگاهش در داخل كتابخانه اين مجموعه فرهنگي مي باشد . بنيانگذار اين مجموعه مرحوم حاج علي اكبر صنعتي زاده است كه در سال 1318 هـ. ش پرورشگاهي را جهت نگهداري كودكان يتيم بنيان نهاد . زمين اين پرورشگاه درسال 1313 ه . ش از ورثه امير احتشام با وجوه دريافتي از صندوق استانداري خريداري شد .

موزه ضرابخانه : در ضلع شمالي ميدان گنجعلي خان ، داخل بازار مسگري شمالي و روبروي حمام گنجعلي خان با گچبري زيبايي تزيين شده است . مدتي قبل نمايشگاهي از مجموعه اي از ظروف ، لباسهاي محلي و جنگي و سلاحهاي قديمي ، ابزار كشاورزي و ماكت هايي از مساكن روستايي و شهري و توپولوژي منازل كرمان برپا شده بود . در گذشته در اين ضرابخانه مسكوكات طلا و نقره دولتي را ضرب مي كردند و در آن تعداد زيادي از سكه هاي ضرب شده پيدا شده است . نماي داخلي موزه به شكل هشت ضلعي و مشتمل بر يك طاق چهار ايوان و چهار غرفه در چهار گوشه موزه است . به گفته مسئولان سازمان ميراث فرهنگي كشور طي برنامه پنج ساله قرار است كه اين موزه به موزه سكه تبديل شود .

موزه زرتشتيان : اين موزه در محل آتشكده واقع شده كه در جشن تيرگان سال 3743 يزدگردي (10/4/1384) به طور رسمي توسط رئيس سازمان ميراث فرهنگي وقت افتتاح شد .

موزه شهيد باهنر : موزه شهيد باهنر كرمان از آثار ماندگار و ارزشمند كنگره بزرگداشت شهيد دكتر محمد جواد باهنر است كه در بيستمين سالگرد شهادت آن شهيد بنا شد و در تاريخ هفتم شهريور ماه 1380 افتتاح گرديد .

 موزه جبليه : اين گنبد هشت ضلعي است و مصالح به كار رفته در ديوارها سنگ لاشه با ملات گچ از بيرون و آهك از داخل است كه در سال 1376 ه.ش ثبت اثار ملي شد . چندي پس از آن مرمت شده و در سال 1383 به موزه جبليه ( كتيبه هاي تاريخي ) تبديل گرديد . اين موزه در خيابان شهدا واقع است.

بازار هاي "كرمان"

بازار ميدان ارگ (توحيد) : اين بخش از بازار از غرب ترين قسمت هاي بازار كرمان است . فضايي مستطيل شكل و حدود 140 باب مغازه فعال تجاري دارد . اكثريت مغازه هاي بازار ميدان ارگ لباس فروشي هستند و نماي اطراف ميدان، بيش از يك قرن قدمت دارد . در ضلع شرقي بازار ميدان ارگ ، سر در ورودي بازار اصلي واقع شده است . 
                      
بازار اصلي كرمان : اين بازار بزرگ از ميدان ارگ شروع و به ميدان مشتاقيه ختم مي شود و از غرب به شرق بازارهاي آن شامل بازار ارگ ، بازار وكيل ، بازار عطاري ، بازار قدمگاه و بازار مظفري است . 
                          
بازار ارگ : اين بازار از ميدان ارگ شروع و تا چهارسوق گنجعلي خان ادامه مي يابد . اين بازار به دو بخش فرعي به نام بازار نقار خانه و بازار سراجي تقسيم مي شود . گويا در گذشته در طبقه بالاي بازار نقارخانه نقاره مينواختند.

بازار گنجعليخان : اين بازار در حدفاصل چهارسوق و بازار اختياري و ضلع شمالي ميدان گنجعلي خان واقع شده است . بازار گنجعلي خان يادگار دوره صفويه است .        

                       
بازار اختياري : چهارمين قسمت بازار كرمان به بازار اختياري معروف است و از انتهاي جنوبي بازار گنجعلي خان شروع مي شود تا اول بازار وكيل امتداد مي يابد .

بازار سردار : اين بازار در واقع مركب از چهار بازارچه متقاطع است كه با سه راسته اصلي به بازار اختياري متصل مي شود . كاروانسراي سردار نيز در انتهاي يكي از اين بازارچه ها قرار دارد.