مجموعه مذكور يكي از بي بديل و بي نظيرترين مجموعه هاي تاريخي ، طبيعي و گردشگري كشور بوده كه در سال 1020 تا 1021 هجري قمري بدستور شاه عباس اول و بدست هنرمندان ، معماران و مهندسان ايراني عصر صفوي ساخته شده است .
مجموعه تاريخي - فرهنگي عباس آباد شامل : باغ مطبق ( پلكاني ) ، چهارباغ ( ايستگاه توزيع آب ) ، سد ، چهارطاقي مركز مخزن سد ، آسياب آبي ، محل كاخ ، جاده هاي سنگفرش و عرصه جنگلي طبيعي مي باشد .كه توسط هنرمندان ايراني در 530 هكتار در اراضي و عرصه جنگلي در دوره صفويه طراحي گرديده است .
باغ مطبق (پلكاني ) :
باغ عباس آباد بهشهر تنها باغ ايراني است كه داراي پلكان دو طرفه ( قرينه ) مي باشد . بدين معنا كه آب پس از ورود به سكوي مركزي به سمت دو سكوي شمالي و جنوبي بصورت پلكاني حركت مي كند در حاليكه در باغهاي ديگر ايراني مثل ماهان كرمان ، باغ شاه بهشهر ، باغ فين كاشان و .......... كه آب از يك سمت وارد و از سمت ديگر خارج مي گردد .
كاروانسراها ي قم
كاروانسراي حوض سلطان ( رباط حوض سلطان )
كاروانسراي حوض سلطان يا رباط حوض سلطان ، بنايي است آجري كه در جاده تهران – قم بر روي پايه اي سنگي استوار شده و در كنار يك كاروانسرا ي دوره صفويه در دشت هاي جنوبي كوهمره قرا ر دارد . اين كاروانسرا در دوره ناصرالدين شاه قاجار احداث شد.
تنها مدخل كاروانسرا به صورت پيش خواني دربرابر حياط اصلي قرار مي گيرد . از آنجا مي توان وارد دروازه اصلي كاروانسرا شد . درطرفين اين دروازه اتاق هايي براي نگهبانان و دوقهوه خانه وجود دارد. حياط اصلي با قرينه سازي كامل ، شامل ايوان هايي است كه در ديگر كاروانسراها مشاهده مي شود . در كنار ايوان ها ، راهروهايي وجود دارد كه به اصطبل ها راه دارد . در كناريكي از ايوان ها پلكاني به طرف بالاخانه مي رود . پشت سراين ايوان ها تالاري وجود دارد كه هوايش به وسيله چهارتنوره ، مطبوع و خنك مي شود.
اصطبل مركب از دهليز وسيعي درگوشه شمال شرقي است كه به يك تالار ستون دار منتهي مي شود.
مجموعه ، آب انباري دارد كه محل ذخيره آب مورد استفاده روزانه بود. اطراف حياط نيز اتاق هاي آجري با ازاره ها يي از سنگ سفيد آهكي وجود دارد. جلوي كاروانسرا حياط ديگري با طاق نما ديده مي شود . پيش از حياط اصلي مكاني است كه هنگام وزش غبار و بادهاي سوزان ، كاروانيان با اقامت درآن محفوظ مي ماندند .
اطراف كاروانسرا طاق نماهايي وجود دارد كه اسب سواران از آن استفاده مي كردند . درسمت جنوب نيز چند اتاق ساخته شده كه ديوارشان به ديوار كاروانسراي قديمي صفويه چسبيده است.
در گوشه جنوب غربي پيشخوان ، يك حمام ، مركب از يك اتاق بزرگ و دو اتاق كوچك قرار دارد. اتاق بزرگ تر به عنوان رخت كن و سربينه به كا ر مي رفت . يكي از دو اتاق كوچك براي شستشو بود و اتاق دوم حوضچه اي براي آ ب تني داشت . كوره حمام در زير اين مجموعه قرار دارد. اين كاروانسرا مدت زيادي داير نبود و به سبب ايجاد درياچه حوض سلطان راه عبور ازآن مسير مسدود شد .
كاروانسراي قلعه سنگي
اين كاروانسرا در كنار جاده ري – قم ساخته شده و تا سال 1883 م مورد استفاده بود و به همين دليل سالم تر باقي مانده است . با توجه به كشف چند سكه مغولي از سده هاي هفتم وهشتم هجري ، احتمال مي رود باني اين كاروانسرا غازان خان ( 694هـ . ق ) باشد وحتي تاريخ بناي كاروانسرا مقدم بر حكومت پادشاه مغول باشد، د راين صورت بايد قدمت آن را به اواخر دوران سلجوقي نسب داد.
حصارعظيمي مجموع كاروانسرا را احاطه كرده كه ، برج ها ي متعددي آن را حمايت مي كند . بقيه تأسيسات با ارتفاعي برابر با نصف ارتفاع حصار ساخته شده اند.
در كاروانسرا چهارايوان عميق در چهار طرف حياط مركزي قرار دارد كه داراي طاق گهواره اي هستند و در انتهاي آنها راهي برا ي ورود به اصطبل ها ديده مي شود. اتاق هايي نيز براي قراردادن توشه و بار مسافران وجود دارد كه مستقيماً با هواي آزاد در ارتباط هستند. براي مسافران ويژه ، بخش هاي خصوصي در طرف چپ مدخل كاروانسرا ساخته شده بود. يكي از تالارهاي اين قسمت از كاروانسرا با گنبد بسيار زيبايي پوشيده شده بود.
قلعه در برابر گردنه كوچكي قرار دارد. دراين محل پلي وجود دارد كه اززير آن نهري عبور مي كند و آب رودخانه اي را كه در 25 كيلومتري كاروانسرا قرار دارد به طرف كاروانسراي حوض سلطان هدايت مي كند. بالاي گردنه ، برج كوچك ديده باني از دور پيدا ست .
كاروانسراي علي آباد
وقتي سيل راه كاروانسراي حوض سلطان را از ميان برد ، راه جديد تهران – قم ساخته شد و در كنارآن مجموعه ي علي آباد شكل گرفت . ساختمان اين كاروانسرا به سبك معمول داراي سه تالار ستون دار در سه گوشه ي بنا است . در هر يك ازاين تالا رها، سكويي بين چهار ستون وجود دارد .
از خصوصيا ت كاروانسرا اين است كه سر در آن به جاي اين كه جلوتر از ديوارهاي اطراف باشد ، عقب رفته و با ازاره هاي دالبري و ستون هاي كوتاه بالاي ديوارها تزيين شده است . همچنين به جاي ايوان اصلي ، يك عقب رفتگي در حياط وجود دارد و پشت آن تالار پذيرايي ساخته شده است . اين سبك ساختماني در خانه هاي كاشان و يزد معمول بود ولي نظير آن در كاروانسراهاي ديگر مشاهده نشده است. در گوشه ي بنا برج هايي به كلاه فرنگي منتهي مي شود . در محور بنا، قهوه خانه و حمام و سمت ديگر مسافرخانه اي براي مسافران درجات بالاتر اجتماعي وجود دارد. در پشت مسافرخانه باغ كوچكي با درخت هاي انار و حوض آب تميزي وجود داشت . مجموع عناصر تشكيل دهنده اين كاروانسرا و بناهاي جنبي آن نشان از دورنگري باني آن دارد.
كاروانسراي منظريهكاروانسراي منظريه در ابتدا ي راه ساوه ، نزديك پلي ساخته شده كه از زير آن رودخانه اي مي گذرد. كاروانسرا كه درميان ناحيه خشك وبي حاصلي قرارگرفته ، ازنظر بازرگاني اهميت ويژه اي داشت . اين كاروانسرا از يك سو در كنار كوير و از سوي ديگر در مجاور درياي نمك قرار دارد و نور خورشيد از روي آن انعكاس شديدي مي يابد.
كاروانسراي شاه عباسي ( قصر)اين كاروانسرا با دو د ر، رو به شمال و رو به جنوب با كمي تفاوت نظير كاروانسراهاي معروف است . دروازه ي ورودي ، سرپوشيده ودر دو طرف آن دو سكو و دو اتاق ديده مي شود. نماي خارجي كاروانسرا از سنگ هاي صافِ تراش صورتي رنگ پوشيده شده و داراي حياط بزرگي است كه دورادور آن را اتاق ها ي كوچك فرا گرفته است .
پشت ساختمان هاي داخل حياط ، اصطبل سراسري با آخورهاي متعدد ، سكوهايي براي استراحت چهار پادار و اجاقي براي طبخ ساخته شده است . آب مشروب از " چشمه شاه " در دامنه سياهكوه كه تا كاروانسرا هفت كيلومتر فاصله دارد، تأمين مي شود .
كاروانسراي دير
كاروانسراي دير يا دير كاج ، بر روي خرابه هاي دير الجص ( دير گچين ، دير كرد شير ) معروف ساخته شده و ظاهراً ساختمان آن قديمي به نظر نمي رسد. كناردروازه ورودي ، دو برج دو طبقه و داخل كاروانسرا حياطي بزرگ با اتاق هاي كوچك بدون پنجره است كه در پشت آنها ، طويله هاي سراسري ، سكويي براي چهارپادارو اجاقي تعبيه شده است . در سه طرف حياط ايوان هايي بزرگ و در گوشه هاي آن شبستان بزرگ ، حمام ، كوره گچ پزي و حياط داخلي نيز وجود دارد .
در خارج ساختمان يك آ ب انبار قرار دارد. آب باران از اطراف به سوي اين آ ب انبار سرازير مي شود و عمق آن زياد نيست. آب مشروب و مصرفي ساكنان كاروانسرا از اين آب انبارتأمين مي شود.
ساخت بناها نشان مي دهد كه ساختمان به منظور پذيرايي از قافله ها به كار مي رفت . گچ از مصالح اصلي ساختمان قلعه دير بود
ديدني هاي كيش
سواحل ماسهاي ، اسكله تفريحي، پيست دوچرخه سواري، مجموعه ورزشي المپيك، پارك ساحلي ، پارك پرندگان ، پارك آهوان، پارك وحش كيش ، پارك دلفينها، شهر زيرزميني كاريز، شهر باستاني حريره ، كشتي يوناني، روستاي باغو، نمايشگاه خزندگان، ماهيگيري تفريحي، درخت لور، آكواريوم كيش، هتل داريوش، قايق هاي كف شيشهاي، جت اسكي، قايق هاي پدالي، قايق هاي ماهيگيري، قايق هاي پارويي، سه چرخه هاي آبي، بولينگ مريم، كارتينگ كيش، پاراسل، بانانا، شاتل، جاده جهان، منطقه جنگلي كيش، بوستان دانشوارن، نخلستانهاي كيش، بازار پرديس، بازار زيتون، مركز تجاري كيش، بازار مريم، بازار ونوس، بازار پانيذ، بازار خليج، بازار عرب ها
روستاي ابيانه استان اصفهان
ابيانه روستايي در 40 كيلومتري شمال غربي نظنز، در دامنه كوه كركس است. اين روستا به اعتبار معماري بومي و بناهاي تاريخي پر تنوعش از روستاهاي استثنايي ايران است. ابيانه نقطهاي خوشمنظره و خوش آب و هوا و داراي موقعيت طبيعي مساعدي است.
نوشته و اثري كه قدمت زماني ابيانه را دقيقاً معلوم كند در دست نيست؛ ولي قدمت هزار و پانصد ساله را براي آن تخمين ميزنند و آن را از كهنترين زيستگاههاي انساني در حاشيه دشت كوير ايران ميدانند. آثار و بناهاي تاريخي كه در ابيانه وجود دارد مربوط به دورههاي ساساني، سلجوقي، صفوي و قاجاراست.اين آثار نشاندهنده قدمت تاريخي اين زيستگاه انساني است.
در دوره صفويه هنگامي كه شاهان صفوي براي ييلاق به نطنز ميرفتند بسياري از نزديكان آنها و درباريان ترجيح ميدادند در ابيانه اقامت كنند.
شمار خانه هاي ابيانه در سرشماري سال 1361 برابر با 500 واحد برآورد شد؛ اين خانهها تماماً بر روي دامنه پرشيبي در شمال رودخانه برزرود بنا شده است به صورتي كه پشت بام مسطح خانه هاي پايين دست، حياط خانه هاي بالا دست را به وجود آورده است و هيچ ديواري هم آنها را محصور نميسازد. در نتيجه، ابيانه در وهله اول روستايي چند طبقه به نظر ميآيد كه در بعضي موارد تا چهار طبقه ميتوان آن را مشاهده كرد. اتاقهاي ابيانه به پنجرههاي چوبي ارسي مانند مجهزند و اغلب داراي ايوانها و طارميهاي چوبي پيش آمده مشرف بر كوچههاي تنگ و تاريكاند كه خود به صورت مناظر جالبي درآمدهاند. نماي خارجي ديوارهاي خانههاي ابيانه با خاك سرخي كه معدن آن در مجاورت روستا ميباشد،پوشيده شده است. از آنجا كه در دامنه هاي شيبدارابيانه فضاي كافي براي ساختن خانههاي مورد نياز وجود ندارد در اين روستا چنين رسم شده است كه هر خانواده انبار غار مانندي در تپههاي يك كيلومتري روستا،دركنار جاده و نرسيده به ابيانه ايجاد كند.اين غارها كه در دل تپهها حفرشدهاند و از بيرون تنها درهاي كوتاه و محقرآن نموداراست براي نگهداري دامها و نيز آذوقه زمستاني و اشياي غيرضروري، مورد استفاده قرار ميگيرند.
زندگي مردم ابيانه كشاورزي و باغداري و دامداري است كه با روشهاي سنتي اداره ميشود. بيشتر زنان در امور اقتصادي با مردان همكاري دارند. ابيانه داراي هفت رشته قنات است كه براي آبياري مزارع و باغات مورد استفاده قرار ميگيرد. گندم، جو، سيبزميني و انواع ميوه به خصوص سيب، آلو،گلابي، زردآلو، بادام و گردو در ابيانه به دست ميآيد.
در سالهاي اخير قاليبافي در ابيانه رواج پيدا كرده و نزديك به 30 كارگاه قاليبافي در آنجا داير شده است. در گذشته گيوه بافي از جمله مشاغل پر درآمد زنهاي ابيانه بوده است كه امروزه تا حدي متروك شده است.
مردم ابيانه به سبب كوهستاني بودن منطقه و دور بودن محل آنها از مراكز پر جمعيت و راههاي ارتباطي، قرنها در انزوا زيسته و در نتيجه بسياري از آداب و رسوم قومي و سنتي و از جمله زبان و لهجه قديم خود را حفظ كرده اند. زبان مردم ابيانه فارسي با لهجه خاص ابيانه اي است كه با لهجههاي متداول در جاهاي ديگر تفاوت اساسي دارد. لباس سنتي آنها، هنوز هم ميان آنها رواج دارد و در حفظ آن تأكيد و تعصب از خود نشان ميدهند، در مردان شلوار گشاد و درازي از پارچه سياه (شبيه شلوار مردان بختياري) و در زنها پيراهن بلندي از پارچههاي گلدار و رنگارنگ است. علاوه بر اين، زنهاي ابيانه معمولاً چارقدهاي سفيد رنگي بر سر دارند.
قديميترين اثر تاريخي ابيانه آتشكدهاي است كه مانند ديگر بناهاي ده سراشيبي قرار گرفته است. آتشكده ابيانه را نمونهاي از معابد زردشتي دانستهاند كه در جوامع كوهستاني ساخته مي شد. اثر تاريخي ديگر اين روستا مسجد جامع آن و قديميترين اثر تاريخي اين مسجد منبر چوبي منبتكاري آن است كه در سال 466 هجري قمري ساخته شده است. مسجد قديمي ديگرابيانه مسجد برزله است كه داراي فضاي دلبازي است و روي لنگه در شرقي آن سال 701 هـ.ق. نوشته شده است كه مربوط به دوره ايلخانان است. مسجد تاريخي ديگر ابيانه مسجد حاجتگاه است كه كنار صخره اي در كوهستان بنا شده و بر در ورودي شبستان آن تاريخ 952هـ.ق. مشاهده مي شود. روستاي ابيانه داراي دو زيارتگاه است: يكي مرقد شاهزاده عيسي و شاهزاده يحيي در جنوب روستا كه به گفته اهالي فرزندان امام موسي كاظم بودهاند؛و زيارتگاه ديگر ابيانه قدمگاه ناميده مي شود. از جمله جاها و اماكن ديدني ديگر ابيانه ميتوان از خانه غلام نادرشاه و خانه نايب حسين كاشي نام برد.
در ايام گلابگيري كه معمولاً اواخر ارديبهشت آغاز مي شود، خيل عظيمي از مسافران و گردشگران به سمت اين روستا روانه ميشوند. ابيانه مسيري نسبتاًً طولاني و كوهستاني دارد كه شما را گاه به ياد جاده چالوس مياندازد. علاوه بر اين به علت قرار نداشتن بر روي هيچ كدام از راههاي اصلي، ماشين خطي يا مينيبوس در آن مسير كار نميكند.ابيانه در جنوب كاشان و در فاصله حدود 80 كيلومتري آن قرار دارد.
اين روستا هم از طريق جاده كاشان- نطنز و هم از اتوبان كاشان- اصفهان قابل دسترسي است. از دو راهي مسير كاشان به نطنز تا ابيانه حدود 22 كيلومتر فاصله است كه مسيري زيبا و سرسبز ميباشد، مسير كاملاً كوهستاني و درهمانند است كه جاي جاي آن را باغهاي پر درخت پوشانده است. البته لازم به يادآوري است كه تقريباً هيچكدام از ديدنيهاي شناخته شده آن همچون مسجد و منبر معروف آن در معرض نمايش قرار ندارند و احتمالاً تنها براي افراد خاص قابل رؤيت است. اين طور كه به نظر ميرسد نيز جديداً تنها تعداد معدودي از ساكنان مسن در روستا حضور دارند كه اغلب مشغول فروش اجناس خود به گردشگران ميباشند. و در انتها در صورتي كه در بدو ورود به روستا از شما وجه نقد دريافت شد، اصلاً تعجب نكنيد!!
آتشكده آذرگشنسب
دره شمخال 27