به وبلاگ ايران نگين درخشان كشورهاي قاره آسيا خوش آمديد

آبگرم هاي گيلان (شمال)

نام هراز را بارها و بارها شنيده ايد. نامي كه بيشترين خاطره شما را در جاده هاي شمال رقم مي زند. اما پيشنهادي براي شما دارم كه هراز را نه به عنوان يك جاده كه به عنوان دنيايي پرماجرا در خاطرات سفري شما ثبت مي كند. اين بار كه قصد شمال كرديد، يك روز از برنامه‌تان را در خود جاده بگذرانيد. در جاده‌اي كه سرشار از پديده‌هاي طبيعي و جذاب است. هراز داراي جاذبه‌هايي مانند دره گل زرد،‌ آبشار ملك بهمن، آبگرم لاريجان، منظريه،‌ استله سر،‌ آبگرم بايجان و اسك است. هر كدام از اين جاذبه‌ها پتانسيل ميزباني شمار زيادي از طبيعت‌گردان و گردشگران را داراست. شما هم اگر قصد سفر طولاني مدت نداريد، كوله‌هايتان را ببنديد و جاده هراز را زير پاي خود ميهمان كنيد.

- دره گل زرد
اين منطقه ييلاقي در شمال مبارك‌آباد و جنوب قله 3750 متري "گل زرد" است. دره گل زرد دره‌اي شمالي - جنوبي است كه ابتداي آن تنگ و اندكي سنگلاخي است كه در انتها بازتر شده و به زيرشيبهاي تند قله مي‌رسد. سرچشمه انتهاي دره زير شيبهاي گل زرد، از زيباترين و مهمترين نقاط ديدني اين منطقه است. براي رسيدن به اين نقطه 2 ساعت پياده‌روي از روستاي مبارك‌آباد كافي است.

- آبشار ملك بهمن
اين آبشار بزرگ در بالاي ده "شونادشت" در جاده هراز - شونادشت قرار دارد. در كنار اين آبشار، قلعه بزرگ ملك بهمن مربوط به دوران ساساني واقع است كه مجموعه آثار تاريخي و طبيعي را براي يك روز طبيعت‌گردي به وجود آورده است. باغهاي موجود در مسير دسترسي به آبشار نيز در فروردين ماه جلوه خاصي دارند. براي رسيدن به اين آبشار از روستاي شونادشت تنها 30 دقيقه زمان لازم است.

- آبگرم لاريجان
آبگرم "لاريجان" در حاشيه شمالي دره رودخانه هراز در جنوب قله دماوند قرار دارد. با اينكه دماوند، مهمترين كوه ايران، در اين منطقه قرار دارد، اما سالانه هزاران طبيعت‌گرد براي استفاده از آب‌گرم لاريجان و دامنه‌هاي سرسبز البرز مركزي به اين منطقه سفر مي‌كنند.

- منظريه
"دره منظريه" يكي ديگر از مناطق ييلاقي منطقه پلور در جاده هراز است. اين دره منطقه‌اي مسطح و هموار است كه بيشتر طبيعت‌گردان براي رسيدن به دشت لار و غار گل زرد از آن استفاده مي‌كنند. دره منظريه تا دامنه‌هاي جنوبي تيزكوه و دشت "امام پهنك" پيش مي‌رود. درياچه منظريه، قله دماوند، غار گل زرد و آبشار گل زرد از مهمترين نقاط ديدني اين منطقه است كه داراي پوشش گياهي متنوع و درخت‌هاي بسيار است.

- استله سر
دره استله سر كه رودخانه آن موسوم به تلخ رود است در شرق دماوند و منتهي‌اليه دره يخار قرار دارد. دره استله با آبي گل‌آلود، حاصل از ذوب يخچال يخار دماوند،دره‌اي با شيبهاي تند و مراتع وسيع است. چشمه آب معدني "استله"،‌ قله "منار"، دره "يخار" و جبهه شرقي قله دماوند از مهمترين نقاط ديدني دره تلخ رود است.

- آبگرم بايجان
آبگرم "بايجان" در 11 كيلومتري شمال بخش "گزنك" در جاده هراز است. اين آبگرم از متعدد آبگرمهاي البرز مركزي است كه سالانه ميزبان بسياري از طبيعت‌گردان ايراني و خارجي است. براي رسيدن به آبگرم بايجان برخلاف ديگر جاذبه‌هاي اين منطقه نياز به پياده‌روي نيست و با خودروي شخصي مي‌توان تا حاشيه آبگرم رفت.

- آبگرم اسك
اين آبگرم در 13 كيلومتري پلور در جاده هراز و عمق دره رودخانه آن قرار دارد. آبگرم، غار "اسك" و برفچال فصلي از زيباترين مناطق طبيعي اين منطقه است. دره هراز آب اسك داراي پديده ديگري به نام كافركولي است كه يكي از نادرترين پديده‌هاي كوهستاني در جهان است. براي رسيدن به اين منطقه كه از مراتع وسيعي مي‌گذرد، نياز به پياده‌روي نيست و مي‌توان با خودرو تا كنار آبگرم رفت.


1

گلستان

: پارك ملي گلستان، منطقه حفاظت شده جهان‌نما، منطقه خوش ييلاق، آشورده، تالاب‌هاي سه‌گانه، تركمن صحرا، تالاب اينچه‌برون، سواحل خزر، قلعه ماران، زندگي بوميان تركمن صحرا، بنادر گميشان تپه و حسينقلي‌خان.
استان گلستان مرا ياد جاده‌اي مي‌اندازد كه متاسفانه از وسط پارك ملي گلستان در حال عبور است و البته ياد آتش‌سوزي‌هاي فصلي و آخر از همه ياد طبيعت گردي....
اما استان گلستان علاوه بر پارك ملي‌اش، چشم اندازهاي طبيعي ديگري هم دارد كه نبايد از آنها غافل شد. منطقه حفاظت شده جهان نما، منطقه حفاظت شده خوش ييلاق،‌ آشورده، تالاب‌هاي سه گانه تركمن‌صحرا، ‌آلاگل، آلماكل و آجي‌گل، ‌تالاب اينچه برون و سواحل خزر را در جايي كه پاك‌تر و خلوت‌تر و آفتابي‌تر از ديگر بخش‌هاي آن است بايد به فهرست جاذبه‌هاي طبيعي اين استان بيفزاييد. يكي از جاذبه‌هاي فراموش شده استان گلستان، ‌قلعه ماران است كه از دور همچون كشتي بزرگي بر فراز قله از دل ابرها سر برآورده است.
زندگي بومي ساكنان تركمن‌ صحرا و بنادر كوچكي همچون گميشان تپه و حسينقلي‌خان هم ديدني است.

1

مازندران:

 روستاهاي كندلوس، چمستان، جواهرده وكلاردشت، جاده‌هاي دوهزار سه هزار بلده به يوش، عباس‌آباد، نور به چمستان، مرزن‌آباد به كجور و جنگل‌هاي كهن.
مسافران نوروزي استان‌هاي شمال غربي كشور معمولا به استان‌هاي مازندران و گيلان هم سر مي‌زنند؛ البته اين 2 استان گردشگر زياد دارند و حتي مازندران با بيش از 5 ميليون نفر گردشگر در سال، مهم‌ترين قطب گردشگري ايران شده است، اما هنوز جاذبه‌هاي واقعي گردشگري اين استان‌ها هم ناشناخته‌اند و نشانه اش انبوه مسافراني است كه از ساحل خزر دل نمي‌كنند و همه روزهاي مسافرت را در همان حوالي مي‌گذرانند.
مردم در سفر به مازندران معمولا وقتشان را با خزر آبي و آرامش مي‌گذرانند يا اگر اهل نقشه‌خواني باشند و ادعاي سفركردن متفاوت داشته باشند شايد به كندلوس و چمستان و جواهر ده و كلاردشت هم بروند و اگر حرفه‌اي‌تر باشند از جاده‌هاي دو هزار و سه هزار، بلده به يوش، عباس‌آباد، نور به چمستان و مرزن‌آباد به كجور هم ديدن مي‌كنند، اما حيف از آن جنگل‌هاي انبوه و پر راز كه فراموش شده و بي بازديدكننده باقي مي‌مانند. فكر مي‌كنيد چند نفر در سفر به مازندران ياد گشت و گذار درجنگل هايش مي‌افتند؟ هيچ مي‌دانستيد جنگل‌هاي مازندران، قديمي ترين جنگل‌هاي جهان هستند، حتي قديمي‌تر از آمازون و سوماترا؟

1

سوغات چند شهر ايران

سوغات كرمانشاه

 

 

بيش‌تر توليدات هنرهاي سنتي از جمله گليم، موج، سجاده، ظروف قلم‌زني شده،‌ چاقو كرند، نمد، گيوه و هم‌چنين خوراكي‌هايي چون نان شكري، نان برنجي، نان خرمايي و روغن حيواني از سوغاتي‌هاي استان كرمانشاه است.

سوغات گلستان

 

 

جاجيم، صنايع دستي، ماهي، خاويار، پنبه، حلوا اماج، نان شيريني (زنجفيلي، نون عيدي، قُطاب، پشت زيك (كنجدي)، پادرازي)، قالي، قاليچه، پشتي تركمني.

 
 

سوغات قم

 

 

سوهان مهمترين سوغاتي استان قم است. درگذشته سوهان نازك و سفت تهيه مي شد؛ ولي در حال حاضر ضخيم و ترد و نوع ديگري كه سوهان لقمه اي نام دارد؛ توليد مي شود. مقدار زيادي از سوهان توليدي قم به كشورهاي حوزه خليج فارس و مقداري نيز به شهرهاي تهران؛ اصفهان؛شيراز؛ مشهد و تبريز صادر مي گردد. مهرو تسبيح نيز از سوغاتي هاي معروف قم است.

 
 

سوغات آذربايجان شرقي

 

 

از ساير توليدات و سوغاتي هاي تبريز مي توان به انواع آجيل و خشكبار و شيريني جات اشاره كرد كه برخي از آنها شهرت جهاني دارد.

سوغات ايلام

 

 

سقز محلي (صمع درخت بنه)، شيريني بژي بر ساق، شيريني گمگه، حلواي كُله كُنجي، روغن حيواني معروف به روغن كرمانشاهي و ...

 
 

 

1

رشته كوهاي طبيعي وگردشگري استان گلستان

تاور نرآب
 

كوه جنگلي تاور آب در 21 كيلومتري جنوب شرقي گرگان و در فاصلة 5 كيلومتري شمال روستاي چهار باغ واقع شده است. اين كوه حدود 2950 متر ارتفاع دارد و سرچشمه رودهاي چهارباغ خاصه رود و آب قزاق مي‏باشد.

 
تل انبار
 

كوه جنگلي تل انبار در فاصلة 23 كيلومتري جنوب گرگان و در 6 كيلومتري شمال غربي روستاي چهار باغ قرار گرفته است. ارتفاع آن از سطح دريا 3030 متر است و سرچشمه رودهاي چهارباغ، سوته‏رود و خاصه رود مي‏باشد.

 
چلبه
 

كوه نيمه جنگلي چلبه در فاصلة 31 كيلومتري جنوب شرقي گرگان و در 5 كيلومتري غرب روستاي سياه مرز كوه دهستان كتول قرار گرفته است. ارتفاع اين كوه حدود 2840 متر و سرچشمه رود باغشاه رودبار و سياه مرزكوه مي‏باشد.

 
زرشك كوه
 

كوه نيمه جنگلي زرشك‏كوه در 24 كيلومتري جنوب گرگان و در فاصله 7 كيلومتري شرق روستاي حاج‏آباد واقع شده است. ارتفاع اين كوه حدود 2770 متر و سرچشمه سوته‏رود و خاصه‏رود مي‏باشد.

زيلان
 

كوه جنگلي زيلان در 27 كيلومتري جنوب شرقي گرگان و در فاصله 8 كيلومتري جنوب غربي روستاي خولين دره در دهستان كوهپايه قرار دارد. ارتفاع اين كوه حدود 2810 متر و سرچشمه رودهاي چل چلي، امام‏زاده، قتور و خولين دره مي‏باشد.

سرچال
 

اين كوه در 29 كيلومتري جنوب شرقي گرگان و در فاصله 3 كيلومتري جنوب روستاي چهارباغ دهستان كوهپايه قرار گرفته و حدود 2730 متر ارتفاع دارد.

سرليسه
 

اين كوه نيمه جنگلي در 26 كيلومتري جنوب گرگان و در فاصلة 5 كيلومتري شمال روستاي شاه كوه پايين دهستان كوهپايه واقع شده است. ارتفاع كوه سرليسه 2910 متر است.

 
قرقلند (قره قلند)
 

اين كوه در 27 كيلومتري جنوب علي‏آباد و در 8 كيلومتري جنوب شرقي روستاي السان قرار گرفته است. ارتفاع اين كوه حدود 3039 متر است. كوه نيمه جنگلي قرقلند سرچشمه رودهاي گل يوري، رودبار الستان و اَقران مي‏باشد. همچنين چشمه‏هاي متعددي از اين كوه سرچشمه مي‏گيرند و سرازير مي‏شوند.

 
گاوكشان
 

اين كوه در 37 كيلومتري جنوب گرگان و در فاصلة 6 كيلومتري جنوب شرقي روستاي شاه كوه پايين قرار گرفته است. ارتفاع اين كوه حدود 3813 متر است. كوه گاوكشان سرچشمه رودهاي سرتنگه، چهارده و آب ترودبان مي‏باشد. دامنه‏هاي شمالي اين كوه به شهرستان گرگان و دامنه‏هاي جنوبي آن به شهرستان‏هاي شاهرود و دامغان مشرف است.

گل
 

اين كوه نيمه جنگلي در 26 كيلومتري جنوب علي‏آباد و در فاصلة 6 كيلومتري جنوب شرقي روستاي الستان واقع شده و ارتفاع آن 3010 متر است. اين كوه سرچشمه رودهاي الستان و اَخران نيز مي‏باشد.

 
ميلانه
 

اين كوه در 24 كيلومتري جنوب غربي گرگان و در 2 كيلومتري شمال روستاي حاجي‏آباد قرار گرفته است. ارتفاع اين كوه جنگلي 2735 متر است و سرچشمه رودخانه پائيز بن رودبار نيز مي‏باشد.

نيله ته
 

اين كوه در 25 كيلومتري جنوب علي‏آباد و در 8 كيلومتري جنوب شرقي روستاي الستان از توابع كتول واقع شده است. ارتفاع اين كوه نيمه جنگلي 2830 متر است. رودهاي الستان و رودبار و همچنين چشمه‏هاي فراواني از اين كوه سرازير مي‏شوند.

 
 
جهان‏نما
 

اين كوه در ارتفاعات جنوبي شهر گرگان و جنوب شرقي كردكوي واقع شده و جزو سلسله جبال البرز شرقي محسوب مي‏شود. اين كوه 3086 متر ارتفاع دارد و نام خود را از روستايي كه در دامنه آن واقع شده، گرفته است. جهان‏نما يكي از مهم‏ترين زيستگاه‏هاي حيات‏وحش استان گلستان است.

هلالان
 

اين كوه در 42 كيلومتري جنوب غربي گرگان و در فاصلة 8 كيلومتري روستاي زردوان قرار گرفته است. ارتفاع اين كوه از سطح دريا حدود 2850 متر است. دامنه‏هاي شمالي اين كوه به شهرستان گرگان و دامنه جنوبي آن به شهرستان دامغان مشرف است و در شمار قلل البرز شرقي محسوب مي‏شود.

1

پارك هاي جنگلي استان گلستان

منطقه جنگلي نهارخوران
 

منطقه جنگلي نهارخوران يكي از كانون‏هاي مورد علاقه و استفاده شهروندان گرگاني، توريست‏هاي بين راهي و دوستداران طبعيت است. اين ناحيه اردوگاه جهانگردي مجهزي دارد.
امكانات تفرجگاهي اين ناحية جنگلي مشتمل بر ميز، نيمكت، آب آشاميدني، سرويس بهداشتي و نمازخانه است كه در اختيار مراجعه‏كنندگان قرار مي‏گيرد. همچنين هتل، رستوران و كمپينگ نيز دارد.

 
پارك ملي گلستان
 

پارك ملي گلستان نخستين پاركي است كه عنوان پارك ملي در ايران را به خود اختصاص داده است. اين پارك جنگلي كوهستاني در حوزة استان‏هاي گلستان، سمنان، خراسان واقع شده است.
پارك ملي گلستان به دليل ارزش‏هاي بي‏شمار طبيعي، جنگل‏هاي سرسبز و گونه‏هاي متنوع گياهي و جانوري، از جمله مناطق معدودي است كه با معروف‏ترين پارك‏هاي ملي مشابة خود در دنيا، برابري مي‏كند. اين پارك يك محيط طبيعي با آب و هواي روح افزا و دلنشين است. روستاهاي زيادي در اطراف پارك ملي گلستان ديده مي‏شود كه فعاليت‏هاي ساكنين آن‏ها، بر پاية دامداري و كشاورزي است. در مجاورت پارك ملي گلستان، دو شهر گنبد كاووس در 55 كيلومتري غرب پارك و شهر بجنورد در 115 كيلومتري شرق پارك وجود دارد. فاصلة زماني اين پارك با شهر گرگان 2 ساعت است. يكي از مناظر ديدني پارك ملي گلستان، چشمه‏سارهاي متعددي است كه در سراسر آن از دل زمين و در ميان درختان جنگلي مي‏جوشند و سرازير مي‏شوند. به نحوي كه بيش از 20 چشمه در شمال، جنوب، شرق و غرب پارك جريان مي‏يابد.
پارك ملي گلستان از نظر گوناگوني ارزش‏ها و كيفيت حفاظت در ميان مناطق حفاظت شدة كشور از جايگاه ويژه‏اي برخوردار است. حيات‏وحش، دشت زيبا، گياهان و گل‏هاي نادر در بخش‏هاي مختلف پارك،‏‏ آبشارهاي گوناگون و ارتفاعات سرسبز، از جمله جلوه‏هاي پارك ملي گلستان است.

پارك جنگلي قرق
 

اين پارك در 24 كيلومتري شرق گرگان و در مسير جاده اصلي گرگان ـ مشهد قرار دارد و مشتمل بر پارك وحش، تأسيسات رفاهي و پارك بازي مي‏باشد. پارك جنگلي قرق از تفرجگاه‏هاي مهم گرگان است كه در تمام طول سال مورد بهره‏برداري وسيع قرار مي‏گيرد.

 
پارك جنگلي دلند
 

اين پارك در مسير آزاد شهر ـ علي‏آباد واقع شده و جزو آن دسته از پارك‏هاي جنگلي است كه امكانات تفرجگاهي مناسبي از قبيل ميز، نيمكت، آب آشاميدني، سرويس بهداشتي و نمازخانه دارد. پارك جنگلي دلند قابليت‏هاي تفرجگاهي ويژه‏اي دارد و مورد استفاده وسيع مسافران بين راهي قرار مي‏گيرد.

ساير پارك‏هاي جنگلي
 

 پارك جنگلي كبود وال در جنوب شرقي علي‏آباد
 پارك جنگلي انقلاب اسلامي در علي‏آباد
 پارك جنگلي زرين گل در جنوب شرقي علي‏آباد
 پارك جنگلي النگ دره در گرگان
 پارك جنگلي گرماب دشت در گرگان
 پارك جنگلي قرن‏آباد در گرگان
 پارك جنگلي رنگو در گرگان
 پارك جنگلي شصت كلا در گرگان

 

1

رودها ودرياچه هاي طبيعي استان گلستان

گرگان رود
 

اين رودخانه از كوه‏هاي آلاداغ در بجنورد سرچشمه مي‏گيرد و در مسيري به طول بيش از 200 كيلومتر، پس از عبور از دره‏هاي پرپيچ و خم كوهستاني، صحراي كلان، پيرامون شهر گرگان، گنبد كاووس، دشت گرگان و شهر آق قلعه در نقطه‏اي به نام «خواجه نفس» وارد درياي مازندران مي‏شود. رودخانه گرگان رود حركتي آرام دارد، اما در مواقع بارندگي و سيلاب به علت عبور از زمين‏هاي رسي، گل‏آلود مي‏شود. در حال حار سدي بر روي آن احداث شده و از آب آن استفاده‏هاي زراعي به عمل مي‏آيد. وجود درياچه، سد و مسير آرام و پرآب آن، امكانات قابل توجهي براي بهره‏برداري‏هاي جهانگردي، به ويژه در زمينة ورزش‏هاي آبي فراهم كرده است.

اترك
 

اين رودخانه از كوه‏هاي هزار مسجد و لاله رويان در استان خراسان سرچشمه مي‏گيرد و در جنوب شرقي مازندران به درياي خزر مي‏ريزد. طول رودخانه اترك را تا حدود 600 كيلومتر برآورده كرده‏اند.
رودخانه اترك در مسير طولاني خود از شيروان، بجنورد و مراوه تپه عبور مي‏كند، در روستاي مرزي چات ريزابه سيمبار از جمهوري تركمنستان به آن مي‏پيوندد و سپس در امتداد جنوب غربي دلتايي تشكيل مي‏دهد و به خليج حسينقلي مي‏ريزد. به موجب قرارداد 1882 ميلادي ايران و روسيه، رود اترك از چات به بعد خط مرزي دو كشور ايران و جمهوري تركمنستان تعيين شده است. مرزي بودن اين رودخانه از يك طرف و فقدان دسترسي مناسب به آن باعث شده است تا استفاده‏هاي توريستي از حواشي آن بسيار محدود گردد.

آق‏بند
 

اين رودخانه از دامنة غربي كوه «گلچه داغ» در 50 كيلومتري شمال شرقي گنبد كاووس سرچشمه گرفته و رو به سوي غرب از درة نسبتاً تنگ و پرشيب آق‏بند عبور مي‏كند و روستاي آق‏بند را در سر راه خود مشروب مي‏سازد. در 6 كيلومتري غرب روستاي مزبور تغيير مسير داده و به طرف جنوب غربي متوجه مي‏شود. ضمن مخلوط شدن با چند خشك‏رود كوچك، در 5 كيلومتري شرق روستاي «قره ماخر» با خشك‏رود بزرگي كه از دامنه‏هاي غربي رشته كوه‏هاي ميرداوود و آق‏ديرگك سرچشمه گرفته است، مخلوط مي‏گردد و رو به سوي غرب از روستاي «قره ماخر» عبور مي‏كند و پس از طي يك قوس راستگرد نسبتاً بزرگ، به درياچة نمك دانشمند، در 42 كيلومتري شمال غربي گنبد كاووس مي‏ريزد.

آلستان
 

رودخانة آلستان از دامنة شمالي كوه «قرقلند» در 47 كيلومتري جنوب شرقي گرگان سرچشمه ميگيرد و از درة غربي كوه‏هاي «نيله ته» و «گندي» رو به سوي شمال غربي سرازير مي‏شود. پس از طي 7 كيلومتر با ريزابه‏اي كه از سرچشمه‏سارهاي دامنة شمالي كوه «بي‏در» جاري است مخلوط مي‏شود و پس از عبور از روستاي آلستان با رودخانة «سياه مرز كوه» مخلوط مي‏شود و توأماً رودبار محمد را پديد مي‏آورند.

 

 

 
آناسخيوگ
 

اين رودخانه از دامنة غربي كوه بيگلو در 30 كيلومتري شمال شرقي كلاله دشت گرگان سرچشمه مي‏گيرد و رو به سوي جنوب غربي و سپس به طرف جنوب جريان مي‏يابد. در روستاي تنگر با رودخانة مادرسر مخلوط مي‏شود و رودخانة دهانه را پديد مي‏آورند.

 
اسماعيلك
 

رودخانة اسماعيلك از دامنة جنوبي ارتفاعات شمالي بخش كوكلان در 54 كيلومتري شمال شرقي كلاله شهرستان گرگان سرچشمه مي‏گيرد و رو به سوي جنوب شرقي جريان مي‏يابد و در روستاي عرب به رود قرناوه مي‏ريزد.

انجيلاب
 

اين رودخانه از دامنة شمالي كوه جوزبند در 13 كيلومتري جنوب گرگان سرچشمه مي‏گيرد و به نام رودخانة «تول چشمه» رو به شمال سرازير مي‏شود. پس از طي حدود 8 كيلومتر به انجيلاب تغيير نام مي‏دهد و به سوي شمال غربي از كوهستان خارج مي‏گردد. پس از عبور از شرق روستاي فتح باغ با ريزآبه‏هاي جنوبي مخلوط شده و در دشت گرگان محو مي‏شود. مازاد آب اين رودخانه در فصل‏هاي پرآب به رودخانه «قره‏سو» مي‏ريزد.

 
تركولو
 

اين رودخانه از ارتفاعات جنوب شرقي مينودشت در 32 كيلومتري جنوب شرقي گنبد كاووس سرچشمه مي‏گيرد و درة جنوبي كوه قلعه را رو به سوي شمال غربي مي‏پيمايد و پس از مشروب ساختن روستاي «قلي تپه» به دشت گرگان وارد مي‏شود. پس از عبور از اراضي باتلاقي و سيراب نمودن روستاي آرام در 8 كيلومتري شمال شرقي گنبد كاووس به رود ناليوان مي‏ريزد و توأماً به گرگان رود وارد مي‏گردد.

چاه علي
 

اين رودخانه از دامنة غربي كوه رشته خاك در 16 كيلومتري شرق علي‏آباد سرچشمه مي‏گيرد و پس از عبور از روستاي مشيرآباد به دشت گرگان وارد مي‏شود و رو به سوي شمال غربي از كنار روستاي كنيزك، گلي‏جان و ايمر به درياچة ايمر مي‏ريزد. شاخة ديگر آن به سوي غرب متوجه مي‏شود و در 8 كيلومتري شرق روستاي انبار الوم به رودخانة گرجوان وارد مي‏گردد.

 
خوانين دره
 

اين رودخانه كه به آن راست دره نيز مي‏گويند از دامنة كوه‏هاي «زيلان» چل‏چلي در 30 كيلومتري جنوب شرقي گرگان سرچشمه مي‏گيرد و نخست روستاي «خولين دره» را سيراب مي‏كند و در 2 كيلومتري غرب روستاي «نرسو» به رودبار محمدآباد مي‏ريزد.

 
دره بزپل
 

اين رودخانه از دامنة كوه امام ابوالقاسم و كوه گاوكشان در 39 كيلومتري جنوب غربي گرگان سرچشمه مي‏گيرد و به نام آب تورودبار از درة جنوبي باري كوه رو به غرب روان مي‏شود. پس از طي حدود 8 كيلومتر كوه حاج قلي را از دامنه غربي دور زده و از طريق درة شرقي كوه‏هاي «هلالان» و «خوشي» رو به شمال غربي متوجه مي‏گردد و به نام درة بزيل از ميان جنگل عبور مي‏كند و در دامنة غربي كوه سنگ تراشان به آب درة شمشيربر مي‏ريزد.

 

1971

دهانه
 

رودخانة دهانه از مخلوط شدن رودهاي آناسخيوگ و مادرسو در روستاي تنگر در 54 كيلومتري شمال شرقي گنبد كاووس پديد مي‏آيد. اين رودخانه درة ميان رشته «قره كسمور» در شمالو رشته «كوسران» در جنوب را رو به سوي غرب طي مي‏كند و پس از عبور از روستاي «بش اِولي» به سوي جنوب غربي متوجه مي‏گردد در سر راه روستاي «شفال تپه» را مشروب مي‏سازد و پس از عبور از روستاي «آق قميش» و مخوط شدن با يك ريزابة كوچك كه از جنوب شرقي سرازير گرديده است، با كمي انحراف به طرف شمال غربي متوجه مي‏شود و پس از مخلوط شدن با يك ريزابة ديگر كه آن نيز از ارتفاعات جنوب شرقي سرچشمه مي‏گيرد، به سوي غرب و بعد به طرف شمال جريان مي‏يابد. روستاهاي «قانجق»، «اَجن» و «قره قوجا» را سيراب مي‏كند و پس از در هم آميختن با يك ريزابة كوچك ديگر كه آن هم از ارتفاعات جنوب شرقي سرازير گرديده است، به سوي شمال غربي به جريان خود ادامه مي‏دهد. در يك كيلومتري جنوب كلاله با ريزابه بزرگي كه از دامنة جنوبي رشته «يشك يال» سرچشمه گرفته، مخلوط مي‏شود و به سوي غرب جريان مي‏يابد. پس از طي حدود 7 كيلومتر، به طرف جنوب غربي متوجه مي‏شود و با يك قوس نسبتاً كوچك، راهي شمال شده و در جنوب شرقي روستاي امان خواجه به گرگان رود مي‏ريزد.

راميان
 

اين رودخانه از به هم پيوستن رودهاي «تپرم» و «قره چاي» واقع در 6 كيلومتري جنوب غربي راميان در 31 كيلومتري جنوب غربي گنبد كاووس تشكيل مي‏شود و درة ميان كوه خاك در غرب و كوه ليرم در شرق را نخست به سوي شمال و بعد به سوي شمال شرقي مي‏پيمايد. در 3 كيلومتري جنوب راميان به سوي شمال متوجه مي‏شود و در جنوب راميان با خشك‏رود كوچكي كه از دامنه‏هاي شمالي كوه‏هاي ليرم و يورت گلي سرچشمه گرفته است، مخلوط مي‏شود. پس از مشروب نمودن راميان، درة غربي كوه امام قاسم را رو به سوي شمال طي مي‏كند و به دشت گرگان وارد مي‏شود. در اين منطقه و پس از قطع راه اتومبيل رو گرگان به آزاد شهر (شاه‏پسند سابق) از شرق روستاي داوود ملا عبور مي‏كند و در روستاي هوجي به رود حاجي كوچي مي‏ريزد و مشتركاً در شرق بي‏بي شيروان به گرگان رود ملحق مي‏شوند.

بارچلي
 

اين رودخانه از منطقه‏اي به نام «زرجو» واقع در دامنة غربي كوهي به همين نام در 42 كيلومتري جنوب شرقي گرگان سرچشمه مي‏گيرد و پس از عبور از روستاهاي چلي بالا و چلي پايين در روستاي «بسي‏سر» به رودبار محمدآباد مي‏ريزد.

قرناوه
 

اين رودخانه از دامنة شمال شرقي كوه شاهانه و دامنة غربي كوه آودار در 53 كيلومتري شمال شرقي كلاله و 83 كيلومتري شمال شرقي گنبد كاووس سرچشمه مي‏گيرد و رو به سوي غرب از دره شمالي كوه شاهانه عبور مي‏كند. در روستاي غرب با رودخانه اسماعيلك مخلوط مي‏شود و پس از مشروب ساختن روستاي كريم ايشان به سوي جنوب غربي و غرب جريان مي‏يابد. در روستاي چاتال با رودخانة چقليق مخلوط مي‏شود و رو به سوي جنوب غربي، روستاهاي «علي قپان» و «قپان» را مشروب مي‏سازد و در روستاي «پشي» با رودخانه شور دره در هم مي‏آميزد. سپس روستاي علي بيگ را مشروب نموده و در روستايي به نام «سيت» با رودخانه كركل دره مخلوط مي‏شود و پس از مشروب نمودن روستاي شيخ در جنوب غربي روستاي گوكچه به رودخانه گرگان رود مي‏پيوندد.

 
قره‏سو
 

اين رودخانه از مازاد آب رودخانه‏هاي امام‏زاده و گرماب دشت در 16 كيلومتري شمال شرقي گرگان تشكيل مي‏شود و با عبور از دهستان استرآباد، روستاهاي دهستان مزبور را سيراب كرده و به نواحي سدن رستاق شرقي و سدن رستاق غربي وارد مي‏شود. در اين ناحيه روستاهاي «يامپي»، «قرنجيك»، «گميشلي دولي» و «كفشگيري» را سيراب مي‏سازد و رو به سوي جنوب غربي به دهستان جعفرباي جنوبي وارد مي‏شود و پس از قطع راه‏آهن گرگان ـ بندر تركمن و راه اتومبيل‏رو كردكوي ـ بندر تركمن و همچنين راه اتومبيل رو و خط آهن ساري ـ بندر تركمن، در روستاي ساحلي قره‏سو به درياي خزر مي‏ريزد. در فصل‏هاي باراني و يا بارندگي‏هاي شديد، مازاد آب رودخانه‏هاي دبه‏دار، چهل و چهار آب، انجيلاب، فسن‏رود، شصت كلا و خشكه رودبار به ترتيب از شرق به غرب به اين رودخانه مي‏ريزد.

كرنكي
 

رودخانة كرنكي از دامنة شمالي كوه حاجي‏لر داغ در 30 كيلومتري جنوب شرقي گنبد كاووس سرچشمه مي‏گيرد و درة شرقي كوه «گورلي» را ضمن مخلوط شدن با يك ريزابة كوچك به سوي شمال طي مي‏كند.
در 6 كيلومتري جنوب غربي مينودشت با ريزابه‏اي كه از دره غربي سرازير شده است، درهم مي‏آميزد و از اين محل رو به شرق جريان مي‏يابد. پس از طي حدود 3 كيلومتر با ريزابه ديگري كه از ارتفاعات جنوب سرازير گرديده است مخلوط شده و طي يك قوس از روستاي «خرم‏كرو» عبور مي‏كند و رو به سوي شمال غربي از كنار شهر مينودشت مي‏گذرد.
اين رودخانه در اطراف شهر مينودشت تغيير جهت داده و رو به سوي غرب وارد دشت گرگان مي‏شود و پس از سيراب نمودن روستاهاي «قوئينلي» و «سارلي» در غرب روستاي «ارس‏خان» به رود نوده مي‏ريزد.

مادرسو
 

اين رودخانه از چشمه‏سارهاي شرقي ناحيه كوكلان در 52 كيلومتري شرق كلاله سرچشمه مي‏گيرد. نخست رو به سوي غرب روان مي‏شود و پس از طي 4 كيلومتر به سوي شمال متوجه گرديده و ضمن آميختن با خشك رود طويلي به درة دهانه گرگان وارد مي‏شود. پس از مخلوط شدن با رود كوچك «كوركلي» نخست به سوي شمال غربي و سپس به طرف غرب جريان مي‏يابد و درة شمالي كوه «كوركلي» را نخست به سوي شمال غربي و سپس به طرف غرب سير مي‏كند.
در 2 كيلومتري شرق روستاي «تنگ راه» با ريزابة كوچكي كه از دامنه شمالي كوه اسماعيل‏خان سرچشمه گرفته و درة شرقي كوه كوسران را به سوي شمال پيموده است، مخلوط مي‏شود و در روستاي «تنگ راه» با «رود آناسخيوك» يكي شده و رودخانة بلند دهانه را تشكيل مي‏دهد.

نايلوان
 

رودخانة نايلوان از شمال مينودشت در 17 كيلومتري شرق گنبد كاووس سرچشمه گرفته و رو به سوي شمال غربي جريان مي‏يابد و در 8 كيلومتري شمال شرقي گنبد كاووس به گرگان رود مي‏ريزد.

نوده
 

اين رودخانه كه در واقع يكي از شاخه‏هاي رود تيل‏آباد به شمار مي‏آيد در 6 كيلومتري شرق آزاد شهر از رود تيل‏آباد جدا مي‏شود و پس از طي يك قوس راستگرد رو به سوي شمال جريان مي‏يابد و از غرب روستاي «قزلجه» واقع در دشت گرگان عبور مي‏كند و پس از مشروب نمودن روستاي «آرتق» در يك كيلومتري غرب روستاي «ارس خان» با رودخانة كرنگي درهم مي‏آميزد. از اين نقطه رو به سوي غرب تغيير جهت داده و در 4 كيلومتري جنوب غربي گنبد كاووس به رود گرگان مي‏ريزد.

 
وجادره
 

اين رودخانه از دامنة غربي كوه قلعه موران، در فاصلة 53 كيلومتري شرق گرگان سرچشمه مي‏گيرد و از دره ميان كوه‏هاي «چخماقي» در شمال و «آقندوكمر» در جنوب رو به غرب جريان مي‏يابد. در روستاي زرين گل به سوي شمال غرب منحرف شده و به دشت گرگان وارد مي‏گردد و به مصرف كشاورزي مي‏رسد. مازاد آب اين رود در فصل‏هاي پرباران و سيلاب‏هاي بزرگ به رود گرگان مي‏ريزد.

كوركلي
 

اين رودخانه از دامنة جنوبي آق مزار، در 52 كيلومتري شرق كلاله دشت گرگان سرچشمه مي‏گيرد و رو به سوي غرب بستر پرشيب خود را طي كرده و در 46 كيلومتري شرق كلاله به رودخانة دهانة گرگان مي‏ريزد.

 
گرجوان
 

اين رودخانه از به هم پيوستن رودهاي «وجادره» و «زرين گل» در 8 كيلومتري جنوب شرقي علي‏آباد تشكيل مي‏گردد و رو به سوي شمال، روستاي «املك» و «سنگدوين» از ناحيه كتول را مشروب مي‏كند و پس از عبور از شرق درياچة قاسم‏خان، روستاي بدراق را پشت سر مي‏گذارد. پس از انحراف به سوي غرب و مخلوط شدن با رودخانة چاه علي در 3 كيلومتري شرق روستاي انبار الوم، به گرگان رود مي‏ريزد.

گرماب‏دشت
 

رودخانة گرماب‏دشت از تلاقي آب «چل چلي» با ريزابه‏اي كه از دامنة شمال غربي كوه «يزدكي» واقع در منطقة اسب چر سرچشمه گرفته است، در نقطه‏اي به فاصلة 27 كيلومتري جنوب شرقي گرگان تشكيل مي‏گردد و به نام رودخانة باغشاه از درة جنوبي كوه «اولنگ» رو به غرب روان مي‏گردد.
در منطقه‏اي به نام سفالين با آب قزاق مخلوط مي‏شود و پس از عبور از گرماب‏دشت به همين نام تغيير نام داده و در دامنة غربي كوه اولنگ با آب جوزولي پيوند مي‏يابد و رو به سوي روستاي توسكستان از منطقة غوله سنگ عبور مي‏كند. پس از عبور از دامنه غربي تپة ابراهيمو به دشت گرگان وارد مي‏شود. در اين منطقه نخست با رودخانة «ديه‏دار» مخلوط مي‏گردد و پس از عبور از روستاهاي فيض‏آباد و آلو كلاته به رودخانة «قره‏سو» مي‏ريزد.

 

1

تالاب هاي طبيعي استان گلستان

مجموع تالاب هاي آق قلا – اترك
 

اين مجموعه در قسمت جنوبي رودخانه اترك واقع شده و مشتمل بر تالاب ها و مرداب هاي اينچه، آلماگل، آلاگل، اينجه برون، بي بي شيروان، آجي گل، نمك و دانشمند است كه مجموع مساحت آنها 1250 هكتار تخمين زده مي‌شود. برخي از اين تالاب ها از جمله تالاب آلاگل در فهرست كنوانسيون تحقيقاتي بين المللي پرندگان آبزي و مهاجر در سال 1350 به ثبت رسيده است.
فاصله تالاب ها از يكديگر بسيار نزديك است و آب و هواي محدوده آن ها مديترانه اي گرم با تابستان هاي خشك و گرم و زمستان هاي ملايم مي‌باشد. سطح آب تالاب ها در زمان پرآبي به بيش از 2500 هكتار نيز مي‌رسد. اين مساحت به عواملي نظير ميزان آب ورودي و خروجي، اقليم و ديگر عوامل محيطي بستگي دارد. آب اين تالاب ها از رودخانه اترك تامين مي‌شود.
تالاب هاي ياد شده محل زيست پرندگان مهاجر متنوعي است كه از جمله آنها مي‌توان به فلامينگوها، قوها، غازها، حواصيل و ... اشاره كرد. فصل شكار طبق تقويم اداره محيط زيست از اول پاييز تا آخر زمستان هر سال و هر هفته دو روز (چهارشنبه و جمعه) مي‌باشد. از ماهيان اين تالاب ها نيز مي‌توان به كولي، اورنچ، سيم پرك و شيشه ماهي اشاره كرد كه فصل صيد آن ها طبق مجوز اداره محيط زيست گنبد از 15 ارديبهشت تا 15 اسفند ماه هر سال مي‌باشد.
از آنجا كه اين مجموعه تالاب ها و مرداب ها داراي راه هاي دسترسي، محوطه هاي اتراق، چشم اندازهاي دشتي، مرغزارهاي وسيع و پرندگان بومي و مهاجر، همچنين استفاده هاي طبي مي باشند. قابليت هاي فوق العاده اي را براي ايجاد يك كانون بي رويه، چراي دام، وارد كردن گونه هاي غير بومي، قطع اشجار و ... از جمله عوامل تهديد كننده اين تالاب ها به شمار مي آيند.

 
تالاب گميشان
 

مجموعه تالاب گميشان به دليل تنوع زيستي، وجود گياهان آبزي و كنار آبزي به عنوان يك ذخيره گاه ژنتيكي با ارزش از گونه هاي پرندگان، آبزيان و گياهان آبي، اهميت يافته است.
اين تالاب در60 كيلومتري شمال غرب گرگان پس از گذر از گرگان، بندر تركمن، گميشان و خواجه نفس واقع شده است. مشاهده بيش از 20 گونه ماهي و 100 نوع پرنده كه تعدادي از آنها نيز نادر هستند، از جمله جلوه هاي تماشايي تالاب گميشان به شمار مي روند. علاوه بر آن، اين تالاب به عنوان يك منطقه تفريحي... آموزشي در سطح كشور مطرح است و همه ساله در فصول مختلف سال علاقمندان بي شماري را به سوي خود جذب مي‌كند.

 

132

تالاب گميشان
 

مجموعة تالاب گميشان به دليل تنوع زيستي، وجود گياهان آبزي و كنار آبزي به عنوان يك ذخيره گاه ژنتيكي با ارزش از گونه‏هاي پرندگان، آبزيان و گياهان آبي، اهميت يافته است.
اين تالاب در 60 كيلومتري شمال غرب گرگان پس از گذر از گرگان، بندر تركمن، گميشان و خواجه نفس واقع شده است. مشاهدة بيش از 20 گونه ماهي و 100 نوع پرنده كه تعدادي از آن‏ها نيز نادر هستند، از جمله جلوه‏هاي تماشايي تالاب گميشان مي‏باشد.
علاوه بر آن، اين تالاب به عنوان يك منطقة تفريحي، آموزشي در سطح كشور مطرح است و همه ساله در فصول مختلف سال علاقمندان بي‏شماري را به سوي خود جذب مي‏كند.

8

1

آبشارهاي طبيعي وگردشگري استان گلستان

چشمه‏سارهاي گلستان
 

در محدودة استان گلستان ده‏ها چشمه‏سار زلال و جوشان به ويژه در دامنه كوه‏ها، تپه‏ها، جنگل‏ها و دره‏ها جاري است كه هر يك به نوبه خود زيبايي و جذابيت خاصي دارند. هر يك از اين چشمه‏ساران در صورت توجه و ساماندهي مي‏توانند به تفرجگاهي مفرح و زيبا تبديل شوند و مورد استفاده علاقمندان قرار گيرند. برخي از اين چشمه‏ها چنان پرآب هستند كه نام رود به خود گرفته‏اند. برخي ديگر از چشه‏ها به لحاظ حجم آب و مختصات فيزيكي مظهر، واقعاً حيرت‏آور و در خور توجه ويژه هستند. به عنوان نمونه مي‏توان چشمه‏گل راميان (استخر) را نام برد كه در 9 كيلومتري جنوب غربي راميان و در حاشية جنگل بسيار زيبا و رودخانة دره ملا واقع شده است و بيش از 80 متر عمق و قطري حدود 70 متر دارد. براساس مطالعات صورت گرفته، در محدودة استان گلستان حدود 140 چشمه‏سار وجود دارد كه بيشتر آن‏ها در حدود شهرستان‏هاي گنبد و گرگان واقع شده‏اند.

 
آبشار لوه گاليكش
 

آبشار لوه يكي از زيباترين آبشارهاي ايران است كه در 20 كيلومتري گاليكش و در 5 كيلومتري جاده اصلي مشهد – گلستان در كار روستايي به همين نام واقع شده است. همجواري اين آبشار با پارك جنگلي گلستان ارزش توريستي ويژه اي به آن بخشيده است. آبشار لوه در محدوده شهرستان مينودشت قرار دارد.

 

 

 
آبشار شيرآباد
 

اين آبشار در 7 كيلومتري جنوب شهر خان بين شهرستان گنبد و در دامنه هاي كوه هاي البرز و جنگل هاي پوشيده از درختان كهن و سر به فلك كشيده واقع شده است. در مسير آن رودخانه و چشمه سارهاي زيبا و خنك قرار دارد. آبشار شيرآباد به صورت پله اي و مشتمل بر 12 آبشار كوچك و بزرگ است. بزرگترين آبشار آن 30 متر ارتفاع دارد و دو حوضچه عميق در پاي ديواره آن به وجود آمده است.
آبشار كبودوال
 

اين مجموعه آبشار در دره اي بسيار عميق و بسيار زيبا در جنگل هاي انبوه و ديدني كبودوال واقع شده است. كبودوال در 5 كيلومتري جنوب علي آبا كتول قرار دارد.

 
آبشار باران كوه
 

آبشار باران كوه يكي ديگر از آبشارهاي زيباي گلستان است كه در 18 كيلومتري جنوب غربي گرگان و در مسير رودخانه شصت كلا و پارك جنگلي باران كوه واقع شده است.

 
آبشار زيارت
 

آبشار زيارت از آبشارهاي زيباي استان است كه در روستايي به همين نام از توابع شهرستان گرگان واقع شده و در فصول مساعد سال پذيراي علاقه مندان به تفريح و تفرج در طبيعت مي‌باشد.

آبشار لوه گاليكش
 

آبشار لوه يكي از زيباترين آبشارهاي ايران است كه در 20 كيلومتري گاليكش و در 5 كيلومتري جاده اصي مشهد ـ گلستان، در كنار روستايي به همين نام واقع شده است. همجواري اين آبشار با پارك جنگلي گلستان ارزش توريستي ويژه‏اي به آن بخشيده است. آبشار لوه در محدوده شهرستان مينودشت قرار دارد.

 
آبشار شيرآباد
 

اين آبشار در 7 كيلومتري جنوب شهر خان ببين شهرستان گنبد و در دامنه كوه‏هاي البرز و جنگل‏هاي پوشيده از درختان كهن و سر به فلك كشيده واقع شده است. در مسير آن رودخانه و چشمه‏سارهاي زيبا و خنك قرار دارد. آبشار شيرآباد به صورت پله‏اي و مشتمل بر 12 آبشار كوچك و بزرگ است. بزرگ‏ترين آبشار آن 30 متر ارتفاع دارد و دو حوضچه با عمق 40 تا 80 متر در پاي ديوارة آن به وجود آمده است.

1

جغرافياي طبيعي واقليم استان گلستان

جغرافياي طبيعي و اقليم استان
 

شكل ناهمواري‏هاي استان گلستان به گونه‏اي است كه به روشني مي‏توان آن‏ها را به دو قسمت جلگه‏اي و كوهستاني تقسيم كرد. امتداد و جهت رشته‏ كوه‏هاي البرز، به صورت ديواري مرتفع در مسافتي طولاني، خط ساحلي و جلگه‏هاي كناره‏اي درياي خزر را محصور كرده است، بدين علت، تقريباً در سراسر استان شيب زمين از ارتفاعات به سوي جلگه و درياي خزر (از شمال به جنوب به سوي سواحل جنوبي و از شرق به غرب به سوي سواحل شرقي دريا) كاهش مي‏يابد. در محل تلاقي جلگه و كوهپايه‏هاي شمالي البرز، به علت شدت فرسايش و تراكم آبرفت، قسمتي از ناهمواري‏هاي قديمي به وسيلة رسوبات جديدتر پوشيده شده و تنها در بعضي نقاط به صورت تپه ظاهر شده‏اند. در قسمت‏هاي پائين دست جلگه‏اي سواحل جنوبي و شرقي درياي خزر، تپه‏هاي ماسه‏اي ساحلي تحت تأ‏ثير نسيم دريا و بادهاي محلي، تشكيل شده و سدي طبيعي و كم ارتفاع بين دريا و جلگه پديد آورده‏اند. پديدة تشكيل تپه‏هاي ماسه‏اي در حال حاضر فقط در سواحل جنوبي خزر انجام مي‏شود، در حالي كه در سواحل شرقي، (از بندر تركمن تا ارتفاعات غربي خراسان) در سطح جلگه، تپه‏هاي ماسه‏اي سخت و تثبيت شده‏اي وجود دارند كه در گذشته‏هاي دور تشكيل شده‏اند. همچنين در قسمت جلگه‏هاي استان گلستان رسوبات ضخيم لُسي به صورت تپه ماهور نسبتاً مرتفع درآمده‏اند. حداكثر گسترش غربي اين رسوبات به شهرستان‏هاي بهشهر و نكا در استان مازندران محدود است.
رشته كوه‏هاي البرز كه بر اثر كوهزايي آلپي دورة ترشياري تشكيل شده است، در طول بيش از 750 كيلومتر، جلگه‏هاي ساحلي استان مازندران و استان گلستان را از قسمت داخلي ايران جدا نموده است. نيمة شرقي البرز، بين درة رود بابل تا درة خوش ييلاق (مسير رود نوده كه شاخه‏اي از رود گرگان است) قرار دارد. و به تدريج در جهت شمال شرق از ارتفاع آن‏ها كاسته مي‏شود. رشتة جنوبي، شامل كوه‏هاي «ابركوه» است كه بلندترين نقطة آن در «قلة شاوار» به 3945 متر مي‏رسد. رشتة شمالي، «شاهكوه» نام دارد كه به صورت ديواري در مقابل جلگه گرگان قرار دارد و ارتفاع آن در قلة پيرگودكوه حدود 3204 متر است. دنبالة البرز شرقي به تدريج در شرق و شمال شرقي استان به كوه‏هاي آلاداغ و به قسمت‏هاي غربي كپه داغ متصل است.
در حوالي جنگل گلستان كوه‏هاي نسبتاً مرتفعي از جمله كوه نارچي به ارتفاع 2400 متر، و در شمال و شمال شرقي رشته كوه‏هاي كم ارتفاعي مانند گلي داغ (كمتر از 1000 متر) و نارلي داغ تا نوار مرزي تركمنستان پراكنده‏اند كه به وسيله شاخه‏هاي رود گرگان و اترك به شدت بريده شده‏اند.
در پيدايش و گسترش جلگه‏هاي ساحلي استان گلستان، عواملي از قبيل ميزان آب و وسعت حوضه رودها، شيب بستر رودها، مقاومت سنگ‏ها و عمق دريا مؤثر بوده‏اند. اين عوامل در هر نقطه، با توجه به شرايط محلي، به نسبت‏هاي مختلفي با هم تركيب شده و توجيه‏كنندة ويژگي‏ها و تفاوت‏هاي محلي و ناحيه‏اي جلگه ساحلي هستند.
استان گلستان، با توجه به موقعيت جغرافيايي خود، تحت تأثير عرض جغرافيايي، ارتفاع و امتداد رشته كوه‏هاي البرز، ارتفاع سطح زمين، دوري و نزديكي به دريا، بيابان‏هاي جنوبي تركمنستان، وزش بادهاي محلي و ناحيه‏اي و پوشش متراكم جنگلي قرار مي‏گيرد. بدين جهت، با اين كه وسعت كمي دارد و برخلاف عموم كه آب و هواي آن را در كل معتدل مي‏دانند، آب و هواي گوناگوني دارد.
شمال شرق استان، به ويژه در شرق درياي خزر و حد فاصل گرگان رود تا مرز تركمنستان، به علت دوري از اثرات درياي خزر، كاهش ارتفاعات البرز شرقي، وسيع بودن جلگة ساحلي و نزديكي به بيابان‏هاي قره قوم و قزل قوم در جمهوري‏هاي آسياي ميانه، تغييرات محسوسي در آب و هواي معتدل مرطوب خزري (خزري شرقي) پديد مي‏آيد و شرايط خشكي و گرماي هوا تشديد مي‏شود و رفته‏رفته به اقليم نيمه خشك (نيمه بياباني) تبديل مي‏شود، و ميزان بارندگي سالانه كاهش مي‏يابد. همچنين به علت كاهش رطوبت هوا، دامنة گرما افزايش مي‏يابد و اختلاف شديدي بين دماي شب و روز و دماي سردترين و گرم‏ترين ماه‏هاي سال به وجود مي‏آيد كه مشخصة اصلي آن، تابستان‏هاي گرم و خشك طولاني (5 تا 6 ماه) و زمستان‏هاي نسبتاً سرد و باراني است. به علت پيشروي تودة هواي سردسيري، تعداد روزهاي يخبندان آن نيز بيشتر است، ولي ريزش برف به ندرت اتفاق مي‏افتد. به علت نزديكي به ارتفاعات شرقي، از جمله شهرهاي كلاله و مينودشت، تغييرات ديگري در آب و هواي استان ايجاد مي‏شود و با افزايش باران و اعتدال دما، شرايطي مشابه آب و هواي معتدل مرطوب خزري پديد مي‏آيد.

1
X