يادگار باستاني
شوشتر به لحاظ موقعيت طبيعياش همواره در طول تاريخ زندگي بشر مسكوني بوده همچنين وجود كوههاي صعبالعبور به عنوان حفاظ طبيعي و امتداد رشته كوه زاگرس در شمال اين شهر محل و ماواي مناسبي جهت اسكان انسان پيش از تاريخ بوده است. محلهاي سكونت بيشماري در كوههاي منطقه و دامنههاي آن وجود دارد كه اين واقعيت، بررسيهاي باستانشناسي اين محلها و محوطههاي باستاني را براي كشف و معرفي آثار تاريخي ميطلبد.در حمله مغول به منطقه، آسيبها و خسارات جبرانناپذيري به شوشتر وارد آمد اما با وجود تخريبهايي كه در طول تاريخ بر پيكر اين شهر باستاني وارد آمد هرگز اهالي شوشتر از عمران و آباداني و ساختن بناها و حصارهاي غيرقابل نفوذ دست برنداشتهاند. نگاهي به بافت قديم شوشتر همه چيز را به اثبات ميرساند.وقتي كه وارد بافت قديم شوشتر ميشويم همه چيز گوياي صلابت، عظمت و بزرگي است. ديوارهاي سنگي آنچنان عظمتي را به بيننده القا ميكنند كه نفسها در سينهها كم ميآورند.
در بررسي حصار و ديوار دفاعي شهر به اين مورد مهم بايستي توجه كرد: قلعه شوشتر (سلاسل) هرمزان ساساني هنگام تصرف شهر در آن مستقر شد زيرا عظمت برج و بارو و خندق اين قلعه به حدي بود كه لشكر اسلام قادر به تصرف اين قلعه نبود و سرانجام با همكاري محليها و پس از اتمام آذوقه ساكنان قلعه، هرمزان خود را تسليم سپاه اسلام كرد. عظمت و تصرفناپذيري اين قلعه تا دوره قاجاريه نيز آن را مقر حاكمنشين ساخته بوده است.
در عصر پهلوي به دليل از بين رفتن قدرتهاي محلي و منطقهاي و وادار كردن آنها به اطاعت از حكومت مركزي امنيت در منطقه و شهر باعث گرديد كه اهالي ديگر ترسي از هجوم غارتگران نداشته باشند و در نتيجه شهر رو به توسعه و عمران نهاد تا جايي كه بنيان حصار شهر نيز در معرض خطر قرار گرفت و بخش اعظم آن در گسترش شهرنشيني از بين رفت.
متاسفانه در چند دهه اخير به دليل شرايط اقتصادي و سياسي (دفاع مقدس حتي) شوشتر از مركزيت خارج شده اما ميتوان اذعان كرد كه شوشتر ميتواند به عنوان يك قطب فرهنگي، اقتصادي مجددا به گردونه حيات ناب خودش بازگردد.