به وبلاگ ايران نگين درخشان كشورهاي قاره آسيا خوش آمديد

فضاي بافت كهن يزد:

 

.

-                      در اين شهر با يكي ازپيچيده‌ترين  در عين حال حساب شده‌ترين بافتهاي شهري كه جابجا فضاي متفاوت و چشمگيري را عرضه ميدارد برخورد ميكنيم.

از ويژگيهاي عمده بافت اين شهر آنكه در تمامي محله‌هاي قديمي شاهد آنيم كه هر محله واحدهاي همگاني مورد نياز مردم آن محل را در برداردو در واقع محله در اطراف واحدهاي همگاني چون:

آب انبار- مسجد – بازارچه- ميدان- حسينيه و حمام شكل گرفته است . به عبارت ديگربرنامه ريزان و شهر سازان گذته با توجه باوضاع و احوال خاص زمان باين مسئله جالب هر مجموعه‌اي از واحد‌هاي مسكوني بايد نميازمنديهاي ود را براحتي دردسترس داشته باشد توجه كرده‌اد و باينترتيب گذشته ازفراهم ساختن موجبات يك زندگي راحت روزانه براي مردم هر محله، نوع هم بستگي و ارتباط نزديك را نيز بين ساكنان هر محل فراهم ساخته‌اند. موضوعي كه از نظر زندگي اجتماعي و رابطه انساني ساكنان يك محل داراي نقشي انساني و ارزشمند است.

درباره بافت شهر يزد نكته‌ايكه نميتوان از آن پي اشاره گذشت عبارتست از ذوق و سليقه‌ايكه درعرضه ساختن فضاهاي متنوع درآن بكار رفته است.

هر تازه واردي كه دربافت قديمي يزد به سياحت بپردازد درفاصله هاي مختلف خود را در برابر فضاهائي با حال و روحيه‌اي خاص و متفاوت روبرو ميبيند كه نه تنها حس كنجاويش را بر ميانگيزد. بلكه اين تنوع را پر جاذبه و مطلوب احساس ميكند.

رهگذر پس از گذشتن ازيك كوچه روباز لبا نماي كاهگلي ديوارهاي دو طرف كه بجا بادرهاي چوبي گل ميخ دار و سردرهاي ساده وتزئيني ،‌يكنواختي آن در هم ميشكند،‌يكباره در پيچ كوچه با قوسهائي بر فراز ديوارهاي دو طرف مواجه ميشود كه بر طاق آسمان نقش انداخته‌اند.

 

 

 

     

منظره بخشي ديگر ازشهريزد كه هنوز بر اثر بناي ساختمانهاي بي قواره چند مرتبه،سيماي چش – نوازش دستخوش دگر گونيهاي ناموفق و آزار دهنده شده است.

منظره‏اي از شهر يزد از فراز بامها

 

بخشي از بافت كهن و بازمانده‏اي از يك چهارسو و دستكاريهاي ناموفقي كه در آن صورت گرفته است.

 

 

آري اگر واحدهاي معماري ساخته شده در دو سوي خيابانهاي يزد دربيست سال اخير اينچنين زشت و بي قواره و بي منطق نبودند،‌شايد كه بافت قديمي و معماري اصيل شهر يزد تا اين حد نمود نميداشتو ارزشش شناخته نميشد. امروز هيچ آدمي نيست كه بقدر سر سوزني از كار معماري آگاهي داشته باشد و آنوقت بخود اجازه دهد تا در شهر يزد يك مسير صد متري را نشان دهد كه در معماري آن ضوابط معقول از نظر شكل و فرم، مصالح و انطباق داشتن با نيازها و بالاخره زيبائي رعايت شده باشند.

يادداشت‌ها:

1 – اين چهار بند از متن قطعنامه اولين مجمع جهاني بناهاي خشت خام نقل شده است.

شماره اول روزنامه كنگره ازانتشارات مجله هنر و معماري- اسفند 1354.

2 – درباره ايجاد پرچين‌ها بمنظور جلوگيري از حركت ريگ‌هاي روان جا دارد يادآور شويم كه درگذشته از اين پرچين‌ها خبري نبود و بجاي آنها برخي بوته‌هاي بومي چون:

جفنه – غيچ- تاغ و خار آدور يا خار شتر، سطح صحرا و پيرامون شهر را تا فرسنگها دربر ميگرفت و مانع آن ميب گشت تا باد بدت امروز شنهاي روان را از زمين بركندو بآسمان ببرد و از آنجا با شدت بر سر ساكنان روستاها و مردم شهر فرو كوبد. ولي نياز فراوان به مواد سوختني توسط گروههاي انساني ساكن منطقه كه هر دم فزوني مييافت دردسترس نبودن ميزان كافي و آسان مواد نفتي سبب گرديد تا بياري كاميون تا دور دست‌ها پيش روند و بوته‌ها را از دل زمين بر كنند و بسوزانندو سطح خاك را از پوشش گياهي نگهدارنده آن بي بهره سازند. پ1يرمردان يزدي هنوز بخاطر دارند كه در آخر محله « يوزداران» نزديك امامزاده جعفر بيشه‌اي بود كه مردم يزد با توجه به اهميتي كه اين بيشه برايشان داشت، آنرا بنام جنگل ميناميدند.

 
 
 

 

وجود جمعيت و مزارع بيشتز و آب اندك ، مشكلاتي عهمراه داشه استكه در نتيجه سازمان‌‌هاي بوجود آمده و در تنظيم و قسيم آب مردم را ارهنمائي كرده است. اين سازمانها طوري تنظيم شده بودند كه كمتر اختلافي لاينحل باقي ميماند.

   

1
X