خواجه شمس الدين محمد شيرازي غزل سراي بزرگ، متخلص به حافظ و ملقب به لسان الغيب در آغاز سده هشتم هجري در شيراز متولد شد و در سال 791 يا 792 هجري قمري در همين شهر درگذشت. وي در جواني به آموختن قرآن و ادبيات عرب وعلوم انساني رو آورد و در تفسير ، كلام ، حكمت و ادب سرآمد بزرگان عصر خويش شد . چنانكه مشهور است حافظ به زادگاه خود شيراز دلبستگي فراوان داشته است به همين سبب جز به شهرستان يزد و جزيره هرمز به جاي ديگر سفر نكرد. با اين همه شهرت او در زمان حياتش به آذربايجان و بغداد و حتي هند رسيد.
با آنكه حافظ در سرودن قصيده ، مثنوي ، قطعه و رباعي استاد بود اما شهرتش بيشتر غزلسرايي است و غزلهاي او را از همه نظر روح غزل فارسي مي شمارند غزل حافظ مظهر خيال انگيزترين انديشه هاي ژرف انساني است كه در كالبد واژه هاي زيبا و روان شاعرانه جلوه اي يگانه و جاودانه يافته است . شهرت حافظ مرزها را در نورديده و غزلهاي او به زبان گوناگون ترجمه شده است و شماري از بزرگان ادبيات جهان او را ستوده اند.
كمتر كسي است كه پا را به شهر شيراز بگذارد و از مقبره حافظ وباغ مصفاي آن ديدن نكند . نام شيراز يقينا" ياد آور نام حافظ ، شاعر گرانقدر ايراني است . تا آنجا كه مي دانيم حدود 64 سال پس از درگذشت حافظ گنبدي بر تربت وي افراشته شد كه در جلو آن حوضي بزرگ قرار داشت كه از آب ركني پر مي شد.
كريم خان زند بر مقبره حافظ عمارتي زيبا بنا كرد كه مشتمل بر تالاري با چهار ستون سنگي يكپارچه و بلند و باغي بزرگ در جلوي آن بود و برتربت حافظ سنگي مرمرين نهاده شد كه هنوز موجود است . بعد از بناي كريم خان بر مقبره حافظ در طول يكصد وشصت سال ساخت و سازها و تعميرات متعددي به وسيله اشخاص خيرخواه انجام گرفت تا آنكه در سال 1315 شمسي به كوشش مرحوم علي اصغر حكمت بناي كنوني با بهره گيري از عناصر معماري روزگار كريم خان زند و يادمانهاي حافظيه توسط آندره گدار فرانسوي طراحي و به اجراء درآمد. اين مكان را از ديرباز قبله اهل دل و زيارتگه عاشقان دور و نزديك بوده است و در جوارش عرفا و شعراي فارسي به خاك سپرده شده اند. در اطراف آرامگاه حافظ چندين اتاق وجود دارد.
پس از عبور از هشتي دوم به گرمخانه حمام وارد مي شويم كه داراي سه خزينه آب گرم، آب سرد و آب ولرم است. در زير اين خزينه ها كانال هايي به نام گربه رو جهت گرم كردن حمام وجود دارد.
آب رساني به اين حمام از طريق چاهي در ضلع غربي (گاو چاه) صورت مي گرفت. در زير خزينه اصلي (آب گرم) تون حمام قرار دارد. در كف حمام نيز گربه روهايي وجود دارد كه در بدنه ديوار به دودكش ها منتهي مي شود. اين گربه روها علاوه بر آن كه گرماي اضافي را به كف حمام منتقل مي كند، دوده هاي ناشي از سوخت را نيز به بيرون هدايت مي كند.
در زمان پهلوي برخي از قسمت هاي حمام به نمره خصوصي تبديل شد. چنان كه از دو شاه نشين قرينه با دو حوض سنگي موجود در فضاي حمام، شاه نشين سمت راست به نمره خصوصي تبديل شد. هم اينك حوض سنگي آن از بين رفته است. دو شاه نشين اختصاصي ديگر پس از اين دو شاه نشين وجود دارد كه شاه نشين سمت راست در طرفين خزينه ها، به نمره خصوصي تبديل شده بود.
حمام وكيل كه به علت تغيير وضع حمام هاي عمومي از صورت قبلي خارج شده بود، در سال 1351 توسط اداره باستان شناسي مورد مرمت قرار گرفت.
اين بنا با شماره 917 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.