خانه هاي تاريخي قم

خانه ملاصدرا

خانه ملاصدرا فيلسوف بزرگ قرن 11 كه فلسفه اشراق را به نهايت اوج خود رساند در كهك واقع شده و به دورة صفويه مربوط است. اين بنا كه كاملاَ مخروبه بود و از آن به عنوان اصطبل استفاده مي شد؛ در سال 1376 با توجه به شكل اوليه آن بازسازي و احيا شده است.
فضاهاي جانبي اين بنا از بين رفته و فقط چهار صفه اصلي آن باقي مانده است. محوطه اصلي اين بنا سقف گنبدي شكل دارد و در راس گنبد آن؛ شيشه هاي رنگي نور را به داخل بنا هدايت مي كند. در چهار طرف اين محوطه چهار دهليز قرار گرفته است كه دو دهليز آن در تملك ديگران است و سازمان ميراث فرهنگي استان در صدد خريد؛ حفاظت و بازسازي آن هاست.

خانه زند ( حاج علي خان )

در جنب خانة حاج قلي خان ( محل ادارة ميراث فرهنگي قم ) و در مركز بافت قديمي شهر كه به محلة چهار مردان معروف است؛ واقع شده و كوچه دسترسي به خانه مذكور همان كوچه گذر قلعه است كه در گذشته به دروازه قلعه در جنوب غرب شهر منتهي مي شد. با توجه به فرم ساختماني؛ مصالح به كار رفته و كسب اطلاعات از مالك آن؛ بناي ساختمان متعلق به دو نسل پيش و با قدمتي نزديك به 120 سال است و به اواخر دورة قاجاريه تعلق دارد. عمده ترين ويژگي بنا عبارتن از: ورودي بنا شامل سردر كوتاه با تماي روكار آجري و بندكشي است كه در قسمت پيشاني اشكال هندسي و تزئينات نازك كاري دارد و از طريق دالاني واقع در جبهه جنوبي به حياط مركزي ( ميانسرا) ارتباط پيدا مي كند. اين عمارت شامل سه بخش است:
بخش اول شاه نشين تابستاني با بادگير منفرد كه به زيرزمين مرتبط مي شود و در جبهه شرقي واقع شده؛ بخش دوم شاه نشين زمستاني كه فضاي بيشتري را در برمي گيرد و در جبهه شمالي واقع شده و بخش سوم كه به خدمه مربوط مي باشد و در جبهه غربي واقع شده است.
اين بنا در حال حاضر كاربري مسكوني دارد. ستون هاي سنگي همراه با سر ستون ها و پايه ستون؛ ايوان هاي شمالي و شرقي و درهاي چوبي از عناصر بارز تزئينات بنا محسوب مي گردد.

خانه حاج قلي خان

خانه حاج قلي خان ( محل اداره ميراث فرهنگي ) در مركز بافت قديم شهر كه به محله چهار مردان معروف است واقع شده و كوچة دسترسي آن گذر قلعه است كه به دروازه قلعه در جنوب غربي شهر در دوره قاجار منتهي مي شد. با توجه به فرم ساختماني؛ مصالح به كار رفته و كسب اطلاعات از مالكين قبلي؛ بناي ساختمان به اواخر دورة قاجار تعلق دارد؛ ليكن اتاق ها و فضاهاي جبهه جنوبي كه قديمي ترين بخش بنا هستند قدمتي بيش از 120 سال دارند.
ورودي بنا شامل سردري كوتاه با طاق قوسي رومي آجري است كه از طريق پاگرد شش ضلعي ( هشتي ) و دالان جبهة شمالي به حياط مركزي ( ميانسرا ) ارتباط مي يابد. كل مساحت بنا 400 متر مربع است كه 320 متر آن زير بناي مفيد است.
علاوه بر سرويس هاي بهداشتي؛ اين خانه در مجموع 13 اتاق دارد كه چهار اتاق آن نبسبتاَ بزرگ اند. شاخص ترين بخش خانه پنج دري جبهه شرقي است كه از طريق بادگيرهاي دوگانه با فضاهاي خارجي و زير زمين مرتبط مي باشد. به علاوه شش دري بخش شمالي با ستون هاي سنگي ايوان؛ از قسمت هاي با اهميت خانه است.
نوع بهره برداري و خصوصيات بارز بنا ساختار مسكوني دارد؛ ليكن با تغييراتي جزئي در حال حاضر كاربرد اداري يافته است. با دگيرهاي دوگانه كه به زيرزمين شاه نشين جبهه غربي مرتبط مي باشند و ستون هاي سنگي همراه با سرستون ها و پايه ستون هاي ايوان هاي شمالي و شرقي و پنج دري هاي چوب گردو از خصوصيات بارز بنا محسوب مي گردد.

خانه حضرت امام خميني ( ره )

خانه حضرت امام خميني ( ره ) در شهر قم؛ ساختماني دو اشكوبه و بسيار ساده و شامل زير زمين و طبقه همكف است كه حياط ساختمان در قسمت جنوبي آن قرار گرفته است و در جهات شمال؛ شرق و غرب آن فضاهاي سرپوشيده قرار دارند. استقرار فضاها به گونه اي است كه پلكان مياني؛ ساختمان را به دو بخش بيروني ( در شرق ) و اندروني ( در غرب ) تقسيم مي كند. تالار سمت شرق محل سخنراني حضرت امام ( ره ) در هنگام سكونت در آن بوده است. از شواهد معماري بنا پيداست كه تاريخ ساخت آن اوايل قرن حاضر است. بنا در حدود سال 1335 توسط حضرت امام خميني ( ره ) خريداري و تا سال 1342 توسط معظم له مورد استفاده قرار گرفته است. هم اكنون اين بنا به عنوان يادمان تبرك شده از سوي حضرت امام خميني ( ره ) بازديد كنندگان فراواني از سراسركشور و جهان دارد.