چشمه هاي طبيعي سنندج

چشمة آب تلخ (پير صالح)

در روستاي «قشلاق لو» از توابع شهرستان بيجار چشمه آب معدني تلخي وجود دارد كه براي درمان بيماري هاي روماتيسمي مورد استفادة مراجعه كنندگان قرار مي‌گيرد. علت تلخي آب چشمه به طوزر دقيق مشخص نيست.

اين غار در دهكدة كوچكي به نام «چيلك» واقع شده است. درون اين غار كه با رنگ‌هاي الوان و نقش‌هاي خير كنندة زيبا و وصف‌ناپذيري جلوه‌گري مي‌كند، دل هر بيننده‌اي را از آفرينش طبيعت به شوق مي‌آورد.
در دو سمت ورودي اين غار 2 اتاقك سنگي احداث شده است و داخل غار پس از ورود، شامل يك تالار وسيع به شكل بيضي و چندين حفره كم عمق مي‌باشد كه از طريق يك درگاهي تنگ در گوشة سمت چپ به تالار ديگري راه مي‌يابد. در اين غار كه كمتر از 40 متر طول دارد، پيه‌سوزي به دست آمده كه قدمت آن به دو هزار سال مي‌رسد و به همين دليل مي‌توان استنباط كرد كه اين غار در گذشته‌هاي دور محل اسكان گروهي از انسان‌هاي آن دوره بوده است.

غار شووي

اين غار در نزديكي مرز ايران و عراق در 12 كيلومتري بانه قرار دارد. طول اين غار 267 متر است و با شيب بسيار تندي رو به پايين مي‌رود. درون آن، آبرفتي و بي‌اندازه خطرناك است، زيرا كاملاً ريزشي است و چاه‌هاي زيادي دارد كه بايستي با وسايل فني بازديد شود. در انتهاي آن، درياچة كوچكي قرار دارد. اين غار در تير ماه سال 1347 به وسيلة كوهنوردان فارس به سرپرستي آقاي معرفت كشف گرديد.

غار كرفتو

غار كرفتو در قلعه‌اي به همين نام در اوبات ديواندره - بين ديواندره و سقز - در مسير سنندج به تكاب واقع شده و از معروف‌ترين و مهم‌ترين آثار باستاني كردستان به شمار مي‌رود. ساختمان غار به دورة اشكاني و حدود قرن سوم پيش از ميلاد مربوط است. خانه‌هاي اين غار در 2000 سال قبل معبد معروف «هراكليس» بود و اهميت و اعتباري داشت. بر روي ديوار يكي از طاق‌هاي نام هراكليس خداي يوناني با حروف يوناني منقوش و حك شده است و در زير آن، در اتاق سوم، نقش اسب سواري ديده مي‌شود كه آهو شكار مي‌كند. اين شكل يادگار فتوحات گودرز اشكاني و تسلط اين پادشاه بر مهرداد پادشاه ارمنستان است.
دسترسي به اين معبد قديمي، در گذشته به دليل وجود مسيري با شيب تند كه تا دهانة ورودي غار ادامه داشت بسيار مشكل بود، اما اكنون با احداث پله‌ها و پاگرد سنگي در محدودة بيروني غار و نصب پلة فلزي در بخش بيروني دهانة آن جهت تردد سهل و آسان گردشگران، اين مشكل برطرف شده است.
پس از ورود به غار و عبور از اتاق‌هايي سنگي، محوطة وسيعي وجود دارد كه توسط دالان تنگ و تاريكي به دو حوضچة سنگي مرتبط مي‌شود. در اين حوضچه‌ها آب صاف و سردي جاري است.
نقوش اتاق‌هاي سوم و چهارم در روي سردرها و جايگاه مشعل‌هايي كه به وسيلة كانال‌هايي به مخزن مرتبط مي‌شوند، از قسمت‌هاي جالب و ديدني غار است. گويا در مخزن مزبور مواد سوختني از راه كانال‌ها به مشعل هدايت مي‌شد و مشعل‌ها هميشه روشن بود.
در بقاياي ساختمان‌هاي غار آثار دالان، رواق، اتاق‌هاي سنگي، در و پنجره و روزنه‌هايي ديده مي‌شود. از شواهد و قرائن پيداست كه غار بايد به دوره ميترائيسم و مهرپرستي مربوط باشد.
هم اكنون اين غار با نظارت سازمان ميراث فرهنگي استان كردستان توسط افراد گارد حفاظت آثار باستاني مورد مراقبت و نگهداري قرار مي‌گيرد.

درياچه زريوار

درياچه زريوار مهم ترين و كم نظيرترين جاذبه آبي در غرب كشور است كه در فاصله 2 كيلومتري غرب مريوان قرار گرفته و جاده آسفالته اي آن را به شهر مريوان پيوند مي دهد. اين درياچه در ارتفاع 1285 متري از سطح دريا واقع شده است. طول درياچه زريوار 5/4 كيلومتر، عرض آن اندكي كمتر از 2 كيلومتر است و عمق متوسط آن حدود 3 متر است. درياچه زريوار آبي شيرين دارد و از جوشش چشمه هايي كه در كف درياچه قرار دارند، تامين مي شود. وضعيت استقرار شهر مريوان (مستقر در دامنه كوه) و درياچه زريوار كه از جهات مختلف توسط جنگل هاي انبوه و نيمه انبوه احاطه شده اند، مناظر بسيار زيبا و بديعي را به وجود آورده اند. به تپه اي كوچك در قسمت شرقي درياچه، مهمانسراي ايرانگردي و جهانگردي مريوان احداث شده است.