1767 ميدان اسب دواني (باغ شاه) اين باغ از آثار دورة ناصرالدين شاه است. باغ شاه ميداني بود براي اسب دواني كه پيش از توسعة تهران، خارج از شهر و در سمت غرب آن بود. فتح‌علي شاه قاجار عمارتي در شمال ميدان احداث كرد و محمدشاه هم عمارتي به آن اضافه كرد. در سال 1276 هجري قمري ناصرالدين شاه بنايي ديگر به آن افزود و ميدان اسب‌دواني را جلو آن ساخت. اندازة محيط اين ميدان نيم زرع بود و اوايل هر بهار، اسب‌ها را به دور آن مي‌دواندند. ناصرالدين شاه در سال 1299 هجري قمري آنجا را به صورت باغي عالي درآورد كه در آن درخت كاشتند و چند عمارت ديگر و نيز يك استخر آب در ميان آن ساختند. سپس در جزيرة وسط استخر، مجسمة ناصرالدين شاه را كه سوار بر اسب بود نصب كردند. ميدان حسن آباد ميرزا يوسف آشتياني، صدراعظم ناصرالدين شاه، اين ميدان را كه آخرين حد شمال غربي شهر تهران بود به نام پسرش، ميرزا حسن مستوفي‌الممالك بنا نهاد. در فاصلة سالهاي 1303 تا 1312، چهار ساختمان با اقتباس از پالاديو، معمار معروف عصر رنسانس ايتاليا، در چهار سوي آن بنا شد. يكي از آنها تخريب و به جاي آن در سال 1345 ساختماني چند طبقه براي بانك ملي ساخته شد. اما بقيه در فهرست آثار ملي قرار گرفت و از ويراني مصون ماند. متأسفانه شكل زيبا و هماهنگ ميدان هم به هم خورد. ميدان بهارستان بناهاي قديمي و مهمي مانند ميدان و كاخ بهارستان در شهر تهران، تداعي كنندة حوادث و ماجراهاي تعيين كنندة تاريخ معاصر كشور است. كاخ بهارستان را كه ميرزا حسين خان سپه سالار بنياد گذاشت، بعدها محل مجلس شوراي ملي شد. اين بنا، تنها يادگار آن روزگار است كه اينك در اين ميدان بر جاي مانده است. تنديس وسط ميدان، چند بار عوض شد. ساختمان بهارستان متحمل گلوله‌هاي توپ و دست كم دو آتش سوزي بزرگ شد. اين ميدان شاهد زد و خوردها، ميتينگ‌ها، تظاهرات و تيراندازي‌هاي بسيار و محل ترورهاي سياسي مهم و تاريخ‌ساز بوده است.
بيش از ششصد فواره در جدول‌ها و درياچة آن به كار رفت و باغ وحش كوچكي نيز در اطراف قسمت جنوبي آن ساخته شد. اين باغ تا زمان رضا شاه كه درخت‌هاي آن را كندند و به ميدان مشق افراد و افواج نظامي تبديل شد، باقي بود.
اينك مرمت كل اين ميدان كه سال‌هاست بحث آن ادامه دارد، در تصور كار قرار گرفته است. آخرين تغييري كه در ساختار ميدان حسن آباد ايجاد شد، تخريب فلكه وسط آن در جريان ساختن تونل مترو بود. مي‌توان اميد داشت كه با بازپيرايي كل ميدان، فضايي مناسب براي آن طرح‌ريزي شود.
سمت شمال اين ميدان، محل باغ نگارستان فتح‌علي شاه قاجار بود كه مدخل آن در جلو ميدان بهارستان و خود باغ نيز در شمال ميدان بود. در سال 1284 هجري قمري كه شهر تهران را توسعه دادند، اين باغ جزو شهر تهران شد و بعدها زمين آن را قطعه قطعه كردند و ساختمان‌هاي مختلف در آن ساختند. دفتر لغت‌نامه دهخدا و مؤسسه تحقيقات اقتصادي و اجتماعي دانشگاه تهران در دهه‌هاي 1330 به بعد در يكي از ساختمان‌هاي اين باغ استقرار يافت و سپس مجموعة ساختمان مذكور به دانشكده علوم اجتماعي و تعاون دانشگاه تهران تبديل شد. در حال حاضر اين ساختمان به عنوان مركز آموزش دوره‌اي تحصيلات تكميلي علوم انساني و اجتماعي دانشگاه تهران مورد استفاده قرار مي‌گيرد. موزه هنرهاي ملي در قسمت جنوبي فعلي اين باغ قرار دارد كه ورودي آن از درب مجموعه ساختمان‌هاي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي است. فضاهاي معماري و طبيعي به جا مانده از اين باغ هنوز زيبا و دلنواز است.
كاخ ها وعمارات تاريخي تهران
عمارت مدرسة مروي مدرسة فخرية (مروي) از بناهاي قرن سيزدهم هجري قمري است كه شامل جلوخان، سر در بلند، صحن وسيع، حجره‌ها و چندين ايوان مزين به كاشي‌كاري خشتي است. باني مدرسه، شخصي به نام فخرالدوله بود كه در آن زمان به دستور فتح‌علي شاه قاجار حاكم مرو شد، از اين رو، بناي ياد شده فخريه خوانده ميشود و به «مدرسة مروي» نيز معروف است. بالاي در ايوان در مقابل در ورودي مدرسه، عباراتي به خط نستعليق نوشته شده و در طرفين آن، دو لوحة كاشي به قطعي نسبتاً بزرگ نصب شده است. روي اين كاشي‌ها قصيده‌اي به زبان عربي نوشته شده كه مفاد آن حاكي از توصيف بنا و تجليل از فتح علي شاه قاجار است. در اين قصيده از بزرگي و شكوه مدرسه و مقايسه آن با تاق كسري (ايوان مداين) سخن رفته است. عمارت مدرسة مروي مدرسة فخرية (مروي) از بناهاي قرن سيزدهم هجري قمري است كه شامل جلوخان، سر در بلند، صحن وسيع، حجره‌ها و چندين ايوان مزين به كاشي‌كاري خشتي است. باني مدرسه، شخصي به نام فخرالدوله بود كه در آن زمان به دستور فتح‌علي شاه قاجار حاكم مرو شد، از اين رو، بناي ياد شده فخريه خوانده ميشود و به «مدرسة مروي» نيز معروف است. بالاي در ايوان در مقابل در ورودي مدرسه، عباراتي به خط نستعليق نوشته شده و در طرفين آن، دو لوحة كاشي به قطعي نسبتاً بزرگ نصب شده است. روي اين كاشي‌ها قصيده‌اي به زبان عربي نوشته شده كه مفاد آن حاكي از توصيف بنا و تجليل از فتح علي شاه قاجار است. در اين قصيده از بزرگي و شكوه مدرسه و مقايسه آن با تاق كسري (ايوان مداين) سخن رفته است. كاخ بهارستان اين كاخ در قرن سيزدهم هجري قمري به دستور مرحوم ميرزا حسين خان سپه سالار صدراعظم ساخته شد و پس از مشروطيت، به مجلس شوراي ملي ايران واگذار شد. عمارت دارالفنون سنگ بناي اين ساختمان به فرمان اميركبير در شمال ارگ سلطنتي نهاده شد. نقشة آن كار ميرزا رضاي مهندس است كه در زمان عباس ميرزا، وليعهد فتح علي شاه، براي تحصيل به انگليس رفته بود. چهار طرف حياط مدرسه را پنجاه اتاق احاطه كرده و در برابر آنها ايواني گسترده است. نخستين در ورودي مدرسه به سوي خيابان ارگ بود و در كنوني كه در خيابان ناصر خسرو است بعدها ساخته شد. عمارت عثماني و پل رومي در قرن نوزدهم، يكي از سفيران دولت عثماني در محلي در منطقة الهية تهران، باغ و عمارتي ساخت كه همچنان به دولت تركيه تعلق دارد. با توجه به پيشينة تاريخي دولت عثماني كه جانشين امپراتوري روم شرقي شد، نام رومي (همانند لقب مولانا جلال الدين محمد بلخي) روي پلي كوچك در اين محل باقي مانده است. كاخ مرمر احداث اين كاخ از 1313 تا 1316 به درازا كشيد و معماري آن آميزه‌اي از سبك‌هاي شرقي و غربي است. كاخ مرمر از سال 1355 تا 1359 موزه بود. استادان و هنرمنداني مانند حسين لرزاده (معمار)، استاد يزدي (كاشي‌كار)، محمد حسين صنيع خاتم و حسين طاهرزاده در ساختن آن همكاري كرده‌اند. كاخ صاحب قرانيه ميان باغي وسيع در يكي از كاخ‌هاي مجموعة نياوران، در شمال شرقي تهران، ساختماني قرار دارد كه قديمي‌ترين كاخ اين مجموعه است و تاريخ ساخت آن به عهد فتح‌علي شاه مربوط ميشود. علاوه بر حوض‌خانه و كرسي‌خانة بي‌مانند صاحب قرانيه، از تالارهاي مهم آن مي‌توان جهان‌نما و آيينه را نيز نام برد كه با تابلوهاي نقاشي گران‌بها و اشياي بسيار نفيس تزيين شده‌اند. اين كاخ اكنون تنها براي بازديد ميهمانان رسمي باز است. كاخ و پادگان عشرت آباد قصر عشرت آباد در سال 1291 قمري به دستور ناصرالدين شاه در محل عشرت آباد، در شمال شرقي تهران و بيرون دروازة شميران ساخته شد. ساختمان كلاه فرنگي پادگان عشرت آباد به صورت برجي زيبا و چهار طبقه است كه داراي نمادهايي موزون است. پوشش سقف آخرين طبقة آن شيرواني است. طبقة سوم اين ساختمان داراي شاه‌نشين، آيينه‌كاري و مقرنس است. ساختمان اين كلاه فرنگي از نمونه‌هاي جالب معماري دوران قاجار به شمار مي‌رود. كاخ سرخه حصار (ياقوت) كاخ سرخه حصار كه به نام كاخ ياقوت هم خوانده ميشود، از ساختمان‌هايي است كه در اواخر قرن 13 و زمان ناصرالدين شاه (1302 و 1303 هجري قمري) در محل سرخه حصار ساخته شد. اين كاخ سلطنتي شامل دو دستگاه عمارت به نام كوشك بيروني و حرم خانه بود و در مجموع در حدود دويست اتاق داشت. گذشته از بناهاي سلطنتي قلعه، ساختمان‌هاي ديگري به نام كاروانسرا، سربازخانه و گرمابه هم داشت كه امروزه اثري از آنها ديده نمي‌شود. در حال حاضر، قسمتي از اين محل به تأسيسات بهداشتي كارگران اختصاص داده شده است. عمارت تخت مرمر تخت مرمر يا «تخت سليمان» به شكل يك سكوي ديواره‌دار بلند از شصت و پنج قطعه مرمر بزرگ و كوچك ساخته شد و در وسط ايوان مستقر گرديد. تخت مرمر در سه سال اول سلطنت كريم خان زند در سالهاي 1163 تا 1165 هجري قمري بنا شد. پس از فوت خان زند، آقا محمدخان قاجار (1193 تا 1211 هجري قمري) آن را تكميل كرد و در سال 1206 هجري قمري دستور داد بيشتر مصالح ساختماني و قطعات نقاشي و تزييني كاخ سلطنتي كريم خان را از شيراز به تهران بياورند و در ساختن تخت مرمر به كار گيرند. 1755 عمارت باغ فردوس اين عمارت در باغ گسترده و پردرختي قرار دارد كه توسط معيرالممالك ساخته شده است. اين بنا در قرن 12 ه.ق ساخته شد و به سبب زيبايي و سرسبزي كه داشت، به باغ فردوس معروف شد. محل اين عمارت در تجريش است. حوض‌خانة باغ قديم نگارستان اين بنا در باغ نگارستان است و در عهد فتح‌علي شاه و محمدشاه قاجار به شكل هشت گوش، با شاه‌نشين‌هاي سبك زنديه ساخته و مزين به گچ‌بري‌هاي عالي است. اكنون اين بنا محل موزة هنرهاي ملي است. كاخ سلطنت آباد اين كاخ در سال 1305 قمري به فرمان ناصرالدين شاه در قرية رستم آباد ساخته شد. كاخ سلطنت آباد شامل يك بناي دو طبقة بزرگ است كه حوض خانة وسيعي در وسط دارد و اتاق‌ها، پلكان‌ها و راهروهاي متعددي گرداگرد آن ساخته شده است. سقف زيرين حوض‌خانه، اتاق‌هاي ديدار و راهروهاي آن آراسته به گچ‌بري‌هاي زيباي عهد قاجار است. گوي زريني كه نشانة كاخ سلطنتي است، بر فراز بلندترين نقطة شيرواني بام جاي داده شده است. معماري و سبك ساختمان كاخ و تزيينات گچبري آن كه معرف هنر دورة قاجار است، حائز اهميت است.
سريال‌هاي تلويزيوني ميرزا كوچك خان و اميركبير و فيلم‌هاي سينمايي شازده احتجاب، سلطان صاحب قران، دل شدگان و كمال‌الملك در اين كاخ فيلم‌برداري شده‌اند.
به دستور فتح‌علي شاه قاجار، در سال 1220 هجري قمري يك تخت مرمر برگ ساخته شد كه اكنون در وسط وان اصلي كاخ قرار دارد و نام اصلي آن تخت سليمان است. در اطراف اين ايوان، آثار نقاشي و تزيينات فراوان دوران قاجار به يادگار مانده است. پس از فتح‌علي شاه، ديگر شاهان قاجار هم به پيروي از اجداد خويش در تكميل تزيينات و آراستن بناهاي كاخ اقدام كردند.
ارتفاع تخت مرمر از كف ايوان نزديك به يك متر است و از چهار طرف بر دوش شش فرشته و سه ديو و يازده مار پيچ قرار گرفته است. جلو آن دو پله گذاشته شده كه در طرفين پلة نخست، دو شير حجاري شده است. در گرداگرد آن طارمي‌هايي ساخته شده كه از داخل و خارج كتيبه‌هايي دارد و شعرهايي روي آن به خط نستعليق خوش نوشته و زراندود شده است.
اين عمارت توسط حاج ميرزا آقاسي در زمان محمدشاه قاجار بنا شد و در سال 1264 هجري قمري - بعد از مرگ محمدشاه - به صورت متروكه درآمد. در زمان ناصرالدين شاه عمارت و باغ آن مورد توجه نظام‌الدوله معيرالممالك قرار مي‌گيرد و بعد از خريد، آن را مرمت كرده و باغ فردوس نام مي‌نهد. در دوره‌هاي بعد تملك باغ و عمارت فردوس دست به دست مي‌گردد تا اينكه در سال 1316 شمسي به وزارت فرهنگ وقت انتقال مي‌يابد و تعميرات اساسي در آن صورت مي‌گيرد.
وسعت باغ فردوس حدود 20 هزار و مساحت بناي آن هزار متر مربع است و در سه طبقه و نيم ساخته شده است. بناي عمارت از قسمت مياني دو طبقه و از جبهه غربي و شرقي سه طبقه است. در قسمت مياني عمارت دو تالار بر روي هم بنا شده كه سقف تالار اول از مقرنس‌هاي گچي با اشكال خاص پوشيده شده است. روي ديوارهاي جانبي و دهانه در جنوبي تزيينات گچي پركاري ديده ميشود. بام عمارت شيرواني و به سبك خانه‌هاي شميران است. درها و پنجره‌ها تماماً از چوب و شيشه‌هاي رنگي ساخته شده‌اند.
در حال حاضر عمارت و باغ فردوس در تملك وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و مديريت آموزش فيلمسازي انقلاب اسلامي و زير نظر سازمان ميراث فرهنگي است و تحت شماره 1876 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
ري قديم
ري قديم ويرانه‌هاي باستاني ري كه در حوالي شهر كنوني ري باقي مانده، داراي آثاري از دوران قبل و بعد از اسلام است. به طوري كه در كتيبة بيستون، نام باستاني ري «راكا» حك شده و در دوران اسلامي به نام «ام‌البلاد» يا «شيخ البلاد» موسوم بود.
نتيجة تحقيقات باستان‌شناختي در اطراف ري، يعني در محدودة اراضي قلعة طبرك چشمه علي، مركز شهر سلجوقي، برج نقاره‌خانه، چال ترخان، قلعه و باروي ري و چندين نقطة ديگر، كشف بناها، آثار و اشياء سفالي و لعابي، سكه‌هاي زرين و سيمين از دورة اشكانيان، ساسانيان، سلجوقيان و سده‌هاي شش و هفت هجري قمري بود. پيدايش خرابه‌هاي كاخ اشكاني روي تپة چشمه علي و نقش برجستة ساساني كوه سرسره، از نتايج خاك‌برداري و كند و كاوهاي باستان‌شناسان خارجي در سال 1313 شمسي بود.
كشف ويرانه‌هاي مسجدي از قرن دوم هجري قمري، يك دخمة آجري و قطعات گچبري زمان سلجوقي در شهر ري، نمايانگر بزرگي و آباداني اين منطقه در اوايل اسلام تا قرون پنج و شش هجري قمري است
پل هاي تاريخي تهران
پل فيروزكوه اين پل در سال 1306 ساخته شده و در ده كيلومتري جاده فيروزكوه قرار گرفته. پل سنگي گچسر اين پل در دو كيلومتري پس از گچسر و در ادامه ي پل آهنين راه قرار گرفته است. آهنين راه گچسر اين پل دو كيلومتر پس از گچسر به طرف تونل كندوان روي رودخانه كرج قرار گرفته است. پل كُردان اين پل مربوط به دوره ي صفوي است و در 2 كيلومتري شمال غربي روستاي كردان كرج قرار دارد. پل كبود گنبد از آثار دوره ي صفويه است و در منطقه ي پاكدشت مجاور روستاي كبودآباد بر روي جاجرود قرار گرفته. پل فيلستان از اثار دوره ي قاجاريه است و بر روي شعب رودخانه جاجرود در 12 كيلومتري شمال ورامين قرار گرفته پل رومي در قرن 19 سفير عثماني در منطقه ي الهيه عمارتي ساخت كه امروزه آن را پل رومي مي نامند. پل رود شور پل رودخانه ي شور در نزديكي مروآباد كرج واقع است و مربوط به دوره ي ناصري است. پل دختر كرج اين پل از آثار دوره ي صفويه است كه در شهرستان كرج و روي رودخانه ي كرج قرار دارد. پل قاجاري حسن آباد اين پل در 10 كيلومتري جنوب غربي حسن آباد روي رودخانه شور واقع است و از آثار قاجاريه محسوب مي شود. پل صفوي حسن آباد اين پل روي رودخانه شور (قره سو) در مسير جاده تهران قم و از آثار دوره ي صفوي است. پل جاجرود اين پل در 30 كيلومتري شمال شرقي تهران روي رودخانه ي جاجرود واقع شده و از آثار دوره ي صفويه است. پل باقرآباد اين پل در 25 كيلومتري جنوب غربي تهران و روي يكي از شعب رودخانه ي جاجرود قرار دارد. پل بادامك اين پل از آثار دوره قاجاريه است و در كنار روستاي بادامك در مسير شهريار قرار دارد و روي يكي از شعب رودخانه ي كرج قرار دارد. پل شاه عباس كرج اين پل در مدخل ورودي كرج و روي رودخانه ي كرج زده شده است، و در دوره ي قاجاريه بنا شده است.
تپه هاي طبيعي استان گلستان
تپه نظامآباد بالا و نظامآباد پايين در عليآباد سه تپه در خان ببين، تپه تك چنار، دشت حلقه و مراوه در گنبد تپههاي سعدآباد، محضآباد، چالكي، تپه ياس، نرگس تپه، گمش تپه و تپه قلعه خندان در گرگان. تورنگ تپه كه يكي از عظيمترين و غنيترين تپههاي باستاني استان گلستان به شمار ميآيد، به فاصله تقريبي 25 كيلومتري شمال شرقي گرگان قرار دارد.
اين تپه با وسعت بسيار و ارتفاع چشمگير در مجاورت روستاي تورنگ تپه واقع شده و بر استخر آبي بزرگ مشرف است. قدمت آن به استناد گزارشات و نتايج بررسيها و كاوشهاي باستان‌شناسان خارجي به هزاره سوم قبل از ميلاد يعني پنج هزار سال پيش ميرسد.
عمدهترين اثاري كه در خلال حفريات و كاوشهاي علمي از لايههاي مختلف تپه مذكور به دست آمده، شامل آثار معماري (با مصالح خشتي)، سفالينهها، ظروف، اشياء و ديگر ادوات مورد نياز روزمره زندگي و ابزارآلات برنزي است.
اين تپه به لحاظ ارزشهاي تاريخي در فهرست اثار ملي ايران به ثبت رسيده است و همانند ساير آثار ثبتي، حفاظت آن به وسيله سازمان ميراث فرهنگي استان گلستان انجام ميپذيرد.
آرامگاه مختومقلي فراغي
آرامگاه مختومقلي شاعر شهير و پرآوازه تركمن در روستاي آقتقاي در فاصله 60 كيلومتري مرز پل قرار دارد. اين روستا از توابع بخش مراوه تپه شهرستان مينودشت است. مختومقلي يكي از شخصيتهاي ادبي و حماسي تركمنها به شمار ميآيد و به ويژه در عرصه ادب و هنر جمهوري تركمنستان از جايگاه ويژهاي برخوردار است.
خلاقيت ادبي مختومقلي توجه بسياري از پژوهشگران و دانشمندان را به خود جلب نموده است. در اواخر قرن 18 و اواسط قرن 19 ميلادي برخي از اشعار او به زبانهاي آلماني و انگليسي ترجمه و چاپ شد. در آغاز قرن بيستم به ويژه پس از انقلاب اكتبر سال 1917 ميلادي روسيه، اشعار برگزيده او به تمام زبانهاي جمهوريهاي سابق شوروي، همچنين به زبانهاي فرانسوي، لهستاني و انگليسي منتشر شد. در سالهاي پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران تعداد قابل توجهي از آثار منظوم مختومقلي به زبان فارسي ترجمه و نشر گرديد. در زير به عنوان نمونه يكي از اشعار مختومقلي فراغي آورده ميشود:
حيراندادير ـ حيراندا
عاشقلار حق عشقيندا
حيراندادير ـ حيراندا
گؤزلر ضعيف ايزيندا
گرياندادير ـ گرياندا
قيلدي آنگا حق رحمت
نورِ تجلي قدرت
خرقه گين خواجه احمد
سيراندادير ـ سيراندا
يردن چيقان آغاچلار
تيلي ثنالي غوشلار
سبحان سؤين درويشلر
دوراندادير ـ دوراندا
آييل، عاشقيم، آييل
مجنون بول، خلقا ياييل
خليل اوغلي اسماعيل
قرباندادير ـ قرباندا
طور داغيندا دورانلار
نيچه غايب ارنلر
جمالينگ ني گؤرِنلر
فرماندادير ـ فرماندا
دولدوران بو دو نيأني
سؤزلأن هر دو جهاني
كل ايشينگ بياني
قرآندادير ـ قرآندا
مختومقلي، آچ تيللر
قوللوق قيل آيلار، ييللار
ارته قوللوقسيز قوللار
آرماندادير ـ آرماندا
معرفياماكن تاريخي شهر صدوق
نام مكان تاريخي مجموعه حجت آباد وزير آدرس شهرستان صدوق، كيلومتر 25 يزد تهران توضيحات اين بنا در زمان ناصرالدين شاه قاجار توسط ميرزا محمد مستوفي بنا شده است و شامل باغ، عمارت، حمام، آب انبار و بازار مي باشد. محل آن 25 كيلومتري يزد به تهران مي باشد و مساحت عمارت آن 1400 متر و در 3 طبقه مي باشد.
نام مكان تاريخي بقعه سلطان محمود شاه آدرس شهرستان صدوق، روستاي بُندَرآباد توضيحات اين بنا خانقاه شيخ تقي الدين محمد (شيخداد) بوده است. از حيث نقشه ساختماني و طرز بنا به مسجد شباهت كامل دارد. در جنوب صحن آن صفه اي به طول 11 متر و در جنوب اين صفه گنبدي قرار دارد كه با كاشي هاي فيروزه رنگ شش ضلعي و حواشي معرق پوشيده شده است.
در اين مجموعه محرابي به چشم ميخورد كه در دو طرف آن دو اتاق كوچك با تزئينات كاشي فيروزه اي وجود دارد. در اين بقعه آثار و قبور متعددي ديده ميشود كه محل دفن عده اي از مشايخ سلسله دارائي است. زمان احداث بنا قرن هفتم هجري قمري ميباشد.
نام مكان تاريخي مسجد ريگ رضوانشهر آدرس شهرستان صدوق، اشكذر توضيحات اين مسجد از آثار قرن نهم هجري مي باشد كه به علت هجوم ريگ، زماني طولاني زير شن بوده ولي چند سالي است كه از زير شن بيرون آمده است. در اطراف اين مسجد تپه هاي ماسه اي فراوان ديده مي شود. محراب اين مسجد با كاشي كاري معرق تزئين شده است و به فاصله كمي از اين مسجد بقاياي آثار ديوار و خانه هاي بسيار قديمي به صورت مخروبه ديده مي شود.
معرفي جاذبه هاي طبيعي استان تهران
منطقه تهران داراي مناطق حفاظت شده و پارك هاي ملي متعدد است. مهمترين آنها عبارت اند از : اين منطقهدر شمال و شمال شرقي تهران و در فاصله 90 كيلومتري آن قرار دارد و به دليل وجود رودهاي پر آب ، از مناطق آب خيز ايران به شمار مي رود. طول دوران سرما و نبود شرايط مناسب كشاورزي در اين بخش ، مانعي مهم براي شكل گيري و استقرار روستاها است. اما مراتع بسيار وسيع اين منطقه در فصل تابستان از چراگاه هاي چادرنشينان اطراف تهران به شمار مي رود. منطقه لار به علت غناي ساختارهاي طبيعي ، گونه هاي مختلفي از حيات وحش مانند قوچ ، ميش ، پلنگ ، گراز ، روباه ، شغال و 97 گونه پرنده و انواع خزندگان را در خود جاي داده و از گستره بسيار متنوع گياهي نيز برخوردار است. عقاب طلايي ، گونه اي بي همتا ، تنها در اين حوزه از ايران زيست مي كند و بومي اين منطقه است. درياچه 20 كيلومتري لار يكي از مراكز تفريحي اين منطقه است. سد لار كه ساخت آن از سال 1353 تا 1359 به طول انجاميد، با ارتفاع 150 متر يكي از بلندترين سدهاي خاكي ايران است. شكارگاه حفاظت شده 28هكتاري ورجين در 15 كيلومتري شرق تهران قرار دارد و دسترسي به آن از مسير جاده لشگرك امكان پذير است. پارك ملي كويردر 50 كيلومتري جنوب شرقي تهران و در غرب كوير مركزي ايران و شرق درياچه نمك قرار دارد. اراضي مسطح اين پارك با پوشش گياهي كويري و نيمه كويري ، زيستگاه پستانداراني چون جبير ، آهو و گونه هاي با ارزشي چون يوزپلنگ و گورخر است. در ناحيه كوهستاني بخش شمالي پارك ، كل و بز و قوچ و ميش به سر مي برند. پرندگاني چون كبك و تيهو بومي اين منطقه هستند ولي هر سال پرندگان مهاجري چون فلامينگو، آنقوت، سرسبز و خوتكا به آب بندهاي اين منطقه مي آيند. علاوه بر آن در اين پارك آثار فرهنگي و تاريخي مانند كاروانسراي قصر بهرام و باقي مانده آثار كاروانسراي عين الرشيد نيز به چشم مي خورد. پارك ملي خجير و سرخه حصار در ارتفاع 1547متري از سطح دريا قرار دارد. ميانگين حداكثر ارتفاع آن 2600 متر و حداقل آن 1450 متر است. تمام اين ناحيه به غير از بخش شمال شرقي آن ، جزو مناطق حفاظت شده هستند. مساحت پارك ملي سرخه حصار 9380 هكتار است كه تحت كنترل و حفاظت سازمان محيط زيست قرار دارد. جنگل هاي طبيعي استان تهران در نقاط مختلف استان پراكنده اند ؛ جنگل هاي دامنه جنوبي البرز در كوه هاي تهران و كرج ( ورد آورد – دره وازگن ) را در بر مي گيرد. در اين مناطق گونه هاي گياهي مانند زال زالك ، گوجه وحشي ، زرشك ، انجير، شيرخشت ، پسته، بادام كوهي ، داغ داغان ، سنجد ، تنگرس ، گز ، ارزن ، سماق ، سياه دليك و ... به چشم مي خورد. طي سال هاي اخير فضاها و پارك هاي جنگلي جديدي احداث شده كه عمده ترين آنها عبارت اند از: اين پارك با 1450 هكتار زمين پردرخت،از شمال به زمين هاي چيتگر، از جنوب به اتوبان كرج، از غرب به پيكان شهر، و از شرق به منطقه خرگوش دره محدود مي شود. پارك چيتگر از بزرگ ترين پارك هاي جنگلي استان است. اين پارك با وسعتي معادل 1100 هكتار،از شمال به قوچك، از جنوب به شمس آباد، از غرب به ده لويزان، و از شرق به پادگان خاتم الانبيا محدود مي شود. پارك جنگلي وردآورد پارك جنگلي وردآورد با 1020 هكتار وسعت دومين پارك جنگلي بزرگ استان است كهدر محدوده كوه هاي وردآورد در حد فاصل اتوبان كرج و پادگان سپاه قرار دارد. در سطح استان چند پارك جنگلي ديگر نيز وجود دارد، از آن جمله است: پارك سوهانك با 200 هكتار در شمال شرقي ، سرخه حصار با 850 هكتار در شرق ، توسكا با 300 هكتار در جنوب شرقي و خجير با 850 هكتار در شمال شرقي تهران. تنوع آب و هوايي استان موجب شده تا پوشش گياهي نيز در هر منطقه با مناطق ديگر تفاوت داشته باشد. مهمترين گونه هاي گياهي استان شقايق، زنبق، درمنه، تلخ بيان، شيرين بيان، ختمي، شنگ، كنگر صحرايي، اسپند، خاكشير، چوبك و ... است.رمعرفي جاذبه هاي طبيعي استان تهران
مناطق حفاظت شده و پارك هاي ملي
منطقه حفاظت شده لار
منطقه حفاظت شده ورجين
پارك ملي كوير
پارك ملي خجير و سرخه حصار
جنگل و پارك هاي جنگلي
پارك جنگلي چيتگر
پارك جنگلي لويزان
