برچسب ها : | ارسال شده در
|
(0) نظر |
مراسم پرخواني |
|
تركمنها قبل از پذيرش دين اسلام به خاطر شرايط سرزمينشان كه آسمان و نور آن باشكوهتر از هر سرزمين ديگر به چشم ميآيد، به «تانگري» يعني روح آسمان اعتقاد داشتند. تانگري قدرتي نامرئي و مافوق همه چيز و همه كس بود كه در فرهنگهاي امروزي ترك زبانان مترادف با خداوند متعال معني شده است. «سمن» رهبر روحاني آنان و «سامانيسم» آيين آنها بود. طبق آيين ساماني، دنيا از طبقههاي متعددي كه بر روي هم قرار دارند تشكيل شده است و انسان براي رسيدن به اين مرتبه «سمن» بوده است. سمنها با برگزاري آيين مخصوصي بر بالاي بلنديها، انسان را در جهت رسيدن به مقصود ياري ميكردند كه بعد از پذيرفتن اسلام توسط تركمنها، اين مراسم رنگ اسلامي به خود گرفت و تحت عنوان آيين ذكر يا «پرخواني» به صورتهاي گوناگون زنده نگه داشته شد كه امروزه به اشتباه مراسم پرخواني «رقص خنجر» ناميده ميشود. پرخواني يكي از آيينها و سنتهاي بسيار قديمي مردم تركمن است كه تا چند دهه پيش برگزار ميشد. اما امروزه اين سنت تنها ظاهري نمايشي دارد و به صورتي ناقص اجرا ميشود. پرخواني حاوي جنبههاي ويژهيي از «روان درماني» است و ريشه در «سامانيسم» دارد. در اين آيين نوازنده دوتار يكي از افراد اصلي گروه پرخواني است كه رهبري مراسم را در دست دارد. پرخواني بر بالاي بلنديها ميرود و انجام رقصهاي ويژه و خواندن وردها و ذكرها با روح نياكان خويش تماس ميگيرد و از آنها استمداد ميطلبد تا در شفاي خسته دلان و بيماران روحي، سمن را ياري دهد. مراسم پرخواني، معمولاً در يكي از روزهاي خوش يمن، به ويژه شبهاي جمعه برگزار ميشد. پس از نماز مغرب، ياران پرخوان بيمار را ياهو ياهو گريان در حالي كه كتفش را بستهاند به اتاق مخصوص ميبرند و در كنار اجاقي پر از آتش مينشانند. گردانندگان آيين، يك قبضه شمشير برنده و يك عدد كفگير آخته را كه از ابزارهاي اصلي پرخواني است از قبل در آتش ميگذارند. به تدريج ياران پرخوان و هم آوازان حاضر در جلسه، بيمار، پرخوان و نوازنده دو تار را در حلقهيي محاصره ميكنند به صورتي كه راه فرار وجود نداشته باشد با اشاره پرخوان، نوازنده دوتار آرامآرام به نواختن آغاز ميكند. پرخوان به تدريج به وجد ميآيد و با خواندن شعرهايي از عارفان و صوفيان تركستان چون «صوفيالله»، «مشرب» و ... شروع به چرخيدن به دور بيمار ميكند. مجلس به تدريج اوج ميگيرد. ياران پرخوان در مجلس و زنان آبادي، بيرون از مجلس به همآوايي با پرخوان ميپردازند و از روحهاي بدنهادي كه روح و جسم بيمار را آزرده كردهاند، ميخواهند كه كالبد بيمار و قبيلهشان را ترك كند. اين مراسم در حال حاضر تقريباً منسوخ شده و به ندرت اجرا ميشود. |
|
مراسم طلب باران |
|
اگر باران نبارد مراسمي به نام «سويي قازان» برپا ميشود. اهالي محلدر يك چهارشنبه گوسفندي كشته و در مسجد به خواندن دعاي مخصوص ميپردازند. هنگام دعا دستها كشيده است، انگشتان را به طرف پايين ميگيرند و طلب رعد و برق و نزول باران ميكنند. پس از دعا و صرف غذا در گروههاي سني تا چهل نفري به همراه روحاني به در منازل مردم رفته و آرد جمع ميكنند. اگر اهالي منزل خواستة آنها را برآورده كنند، دعا ميكنند و سپس با اين آرد، آش ميپزند و ميان مردم تقسيم ميكنند. اين رسم كه در ميان گوگلانها به «توي تاتان» معروف است با جمعآوري و فروش آردها و دادن صدقه، در شب بعد پايان مييابد. يكي ديگر از مراسم مربوط به طلب باران «باسلاشماق» است كه ضمن آن جوانان به روستائي كه چشمه يا رودخانه دارد هجوم ميبرند و سعي ميكنند چند نفر از اهالي آنجا را گرفته و در آب بيندازند يا با سطل روي آنها آب بريزند (نوعي نمايش نمادين قرباني كردن براي رودخانه) در اين حالت تنها ياران فرد دستگير شده حق دارند به كمكش بشتابند و او را از دست آن افراد نجات دهند.
|
1
برچسب ها : | ارسال شده در
|
(0) نظر امامزاده روشن |
|
اين آرامگاه در روشنآباد گرگان در وسط باغ و قبرستان واقع شده است. ساختمان اصلي اين بنا به قرن نهم هجري قمري تعلق دارد. دو لنگه درِ نفيس آن تاريخ سال 865 هجري قمري را دارد. اين بنا در نتيجه تعميرات دورههاي بعد به صورت جديدي درآمده است. صندوق روي مرقد داراي تاريخ 879 هـ . ق است و نام سازنده آن، استاد حاجي عبدالله كه به خط رقاع بر روي آن حك شده است. اين بنا تحت شماره 358 به ثبت تاريخي رسيده است.
|
|
امامزاده نور (اسحاق) |
|
امامزاده اسحاق بن موسي بن جعفر يكي از مفاخر معنوي و روحاني شهر گرگان، در محله سرچشمة اين شهر واقع شده و بناي آن قدمتي 600 ساله دارد. اسحاقبن موسي بن جعفر برادر تني حضرت امام رضا (ع) است. اكثر كساني كه به زيارت اين امامزاده ميآيند دانشجويان، محصلين و افراد زير 30 سال هستند. يكي از نكات جالب و ديدني در خصوص اين امامزاده، آن است كه هنگام تحويل سال نو بيش از 2000 نفر در امامزاده نور گرگان تجمع ميكنند و پس از پايان مراسم تحويل سال به همة آنها كارتهاي تبريك، نقل و سكه اهداء ميشود.
|
|
امامزاده هنديجان |
|
اين امامزاده در 20 كيلومتري جنوب روستاي هنديجان نوكنده گرگان و در دامنة رشته كوه البرز و در مسير جادة كوهستاني نوكنده به دامغان قرار دارد و يكي از زيارتگاههاي مردم بومي محسوب ميشود.
|
سوغات گلستان |
|
جاجيم، صنايع دستي، ماهي، خاويار، پنبه، حلوا اماج، نان شيريني (زنجفيلي، نون عيدي، قُطاب، پشت زيك (كنجدي)، پادرازي)، قالي، قاليچه، پشتي تركمني. |
|
1
برچسب ها : | ارسال شده در
|
(0) نظر موقعيت اثر: شهرستان رشت، بخش خمام، دهستان چوكام، روستاي چوكام
قدمت: قاجاريه
شناخت اثر:
اين باغ و عمارت داخل آن در تاريخ 22/ 5 / 1384 به شماره 13227 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده و يكي از مكانهاي تاريخي _ فرهنگي ، طبيعي بسيار زيبا در استان گيلان مي باشد و با مساحت 41989 متر مربع در محوطه اي زيبا ، قديمي و خوش آب و هوا در روستاي چوكام خمام و در فاصله 15 كيلومتري از شهر رشت واقع شده است .
اين منطقه ي زيبا با درختان كهنسال و بلند كه ارتفاع بسياري از آنها بالغ بر 50 متر بوده و با شاخ و برگ هاي خود منطقه ي وسيعي از زمينهاي اطراف خود را پوشش مي دهند و همچنين عمارتهاي داخل آن ( قابل ذكر است كه عمارت قديمي ديگري و جدا از عمارت اصلي در داخل باغ و به فاصله تقريبي60 متري از عمارت اصلي قرار داد ، كه محل سكونت فعلي مالكين مي باشد ) و رودخانه پر آب كنار اين باغ ، داراي زيبايي هاي خاص فرهنگي _ تاريخي ، طبيعي و گردشگري بوده و انتخاب سازمان براي ثبت آن تفكري درست براي حفظ و نگهداري و استفاده بجا از آن بوده و حفاظت و نگهداري از آن نيز اقدام حركتي موفق در احياي يك اثر تاريخي منحصر مي باشد .
1
برچسب ها : | ارسال شده در
|
(0) نظر
حمام تاريخي گلشن
موقعيت: استان گيلان- شهرستان لاهيجان- شهر لاهيجان- خيابان كاشف
شماره ثبت:1442
تاريخ ثبت: 24/9/1334
حمام گلشن لاهيجان كه در محله ميدان در مقابل مسجد جامع و بقعه چهارپادشاهان قرار دارد در سال 1239 هجري قمري زمان فتحعلي شاه قاجار و حاج علي اكبر حاكم لاهيجان ساخته شده است. در آن زمان استفاده از حمام هاي داخل خانه در شمال كشور بندرت معمول بوده و فقط شاهزادگان و امرا و حاكمان صاحب منزلي بودند كه داراي حمام بود لذا بنابر ضرورت گرمابه گلشن لاهيجان در سطح وسيع و با عظمت و زيبايي خاصي ساخته شد.
اين گرمابه داراي دو سربينه بود( حالت اوليه) قسمت اول كه ورودي هاي حمام به آن متصل بوده محل استفاده افراد معمولي و سربينه دوم كه كوچكتر و از نظر ارتباط با هواي آزاد و سرد بيرون در امان بيشتري بود مربوط به افراد ثروتمند بوده است كه در سال 1344 هجري شمسي بعلت ادامه خيابان حافظ جنوبي بخش مهمي از سربينه بزرگ و قديمي ازبين رفت و ارتباط اوليه حمام بهم خورد.
در نتيجه تغييراتي در معماري داخلي گرمابه براي ادامه استفاده از آن بوجود آمد. ازجمله تغييرات، تبديل نظافتخانه قديمي به سربينه بود. مسئله قابل توجه اينكه تفكيك فضاهاي آلوده و پاكيزه گرمابه در حالت اوليه بخوبي صورت گرفته و در نقاط اتصال اين دو فضا عامل واسطه اي وجود داشت.
اين حمام با وسعت تقريبي 1840 مترمربع شامل دو بخش عمومي مردانه و زنانه است و داراي سه بخش سربينه( با تزئين ازاره با كاشيهاي هفت رنگ و حوض سنگي) مياندر و گرمخانه ( كه ستونهاي سنگي و تاقهاي جناغي چشمگيري دارد) است.
فضاي داخلي حمام يك 8 ضلعي نامنظم است كه 8 ستون دايره اي شكل سنگي به ارتفاع 5/1 متر سقف گنبدي و آجري آنرا سرپا نگه داشته و گوشه ها مقرنس كاري كاربندي شده است حمام در 4 ضلعي اصلي داراي 4 شاه نشين است و دو اطاق 8 ضلعي در دو ضلع ديگر قرار گرفته است .
اين گرمابه بخاطر مرطوب بودن محل بالا تر از سطح زمين ساخته شد ،و جهت آبرساني از چاه استفاده مي كند به اين صورت كه جاه آبي به صورت نيمه عميق حدود 10 متر در كنار گرمابه زده شده و سپس از آن چاه آب به بالاي حمام توسط يك نفر كشيده شده ( البته به كمك چرخ چاه ) و در داخل يك حوضچه ريخته مي شده و از آنجا به مخازن مختلف هدايت مي شده .
1
برچسب ها : | ارسال شده در
|
(0) نظر پل لاهيجان
مير ظهيرالدين مرعشي در ذكر وقايع سال 892 ه.ق مي نويسد كه اين پل توسط مولانا نعمت اله طبيب بر رودخانه اي كه مشهور به سيمرود است بر گذر شهر لاهيجان از خشت و سنگ و آهك ساخته شده است. اين پل شامل دو چشمه اصلي و دو چشمه كوچكتر در طرفين اين چشمه است، طاق مسير چهار چشمه جناقي تيز است. راهرويي در پايه ميان دو دهانه بزرگ بنا شده كه عرض آن 150 سانتي متر است در طرفين پل از بالا يعني محل گذر عابرين جان پناهي به ارتفاع 80 سانتي متر از آجر و گچ ساخته اند.
جلو پايه اصلي كه ميان دو طاق بزرگ پل است سيل برگردان ورودي ساخته اند. همچنين پهلوي دهانه كوچك جنوبي نيز سيل برگرداني بنا شده اشت. در امتداد لبه شمالي دهانه بزرگ ديواري از آجر، در كنار رودخانه ساخته اند تا آب را به داخل دهانه هدايت كند.
پل خشتي و تاريخي لنگرود بروي رودخانه اين شهر – كه از جنوب غربي به شهر نزديك ميشود و سپس در جهت شمال جريان ميابد- احداث شده است. اين پل معبر ارتباطي قديمي دو جانب شرق و غرب شهر بوده و محلات قديمي راه پشته و انزلي محله را به فشكالي محله متصل ميكند. رودخانه لنگرود در گذشته به عنوان مسيري قايق رو مورد استفاده قايقهاي بادباني كوچك و لوتكاها قرار ميگرفته است.
بعضي ساخت اين پل را به دوره ايلخاني نسبت ميدهند. در تاريخ ايلخاني در ذكر وقايع سال 912 هجري قمري از وجود پل چوبي بروي رودخانه لنگرود كه با نظر فوق منافات دارد اشاره شده است.امروزه گرچه پلهاي بزرگ و كوچك ديگري دو سوي روخانه را به هم پيوند ميدهد اما از اهميت پل خشتي كه در مركزي ترين نقطه شهر واقع شده است كاسته نميشود.
پل خشتي لنگرود از يك قسمت مسطح مياني به طول 1/15 متر و دو سطح جانبي شيب دار تشكيل شده است كه هر يك حدودا 10متر طول دارند. قسمت عابر روي پل با سنگ مفروش شده است. عرض قسمت پل 5/3 متر ودر جوانب ،جانپناهي به قطر 45 سانتيمتر و ارتفاع 35 سانتيمتر قرار دارد.پل لنگرود از دو دهانه بزرگ با طاقي جناغي كند برخورار است كه هر يك حدود 11 متر عرض دارند. ارتفاع كلي پل از سطح آب تا بالاي جانپناه تقريبا 11 متر و پايه مياني پل 4 متر قرار دارد. در دو طرف پل سيل برگردانهايي براي استحكام پايه پل وجود دارد بروي پايه پل بالاتر از موج شكنها يك دهانه كوچك با طاق جناقي با عرض 120 سانتيمتر و ارتفاع 10/2 متر تعبيه شده كه هنگام افزايش آب فشار وارده بر پل را مي كاهد و جريان آب را آسانتر ميكند.
1
برچسب ها : | ارسال شده در
|
(0) نظر تي تي كاروانسرا
موقعيت مكاني: استان گيلان- شهرستان سياهكل- 10 كيلومتري راه سياهكل به لنگرود- روستاي بالارود
شماره ثبت: 1784
تاريخ ثبت:12/09/1375
در روستاي بالارود در كناره راست رودخانه شيم رود و باباكوه كاروانسراي قديمي دو ايواني قرار دارد كه از سنگ هاي رودخانه و آجر با ملات ساروج ساخته شده است.اين كاروانسرا به دوره كيائيان كه هم عصر با سلسله صفوي است تعلق دارد.
كاروانسراي تي تي متعلق به "تي تي خانم" از منسوبان خاندان صفوي است. (تي تي در زبان گيلكي به معني شكوفه است.) اين بنا در مسير راه كارواني ديلمان به لاهيجان بر سر دوراهي رودخانه باباكوه و ميثم رود احداث شد.
با توجه به نسبت تي تي خانم با خاندان صفويه و شباهت نسبي پلان اين كاروانسرا با برخي كاروانسراهاي دوره صفويه و همچنين مصالح و نوع قوس هاي موجود در بنا مي توان تاريخ ساخت بنا را به دوره صفويه نسبت داد.
ويژگيهاي معماري اثر:
اين كاروانسرا از نوع كاروانسراهاي برون شهري و دو ايواني است. ورودي بنا در ضلع شمالي قرار دارد. پس از گذر از فضاي ورودي فضاي هشتي و سپس ميانسرا قرار دارد. در ضلع شرقي و غربي فضاي هشتي از طريق فضاهاي واسط به دو اتاق با مساحت 17 مترمربع را پيدا مي كنيم.مساحت ميانسرا 398 مترمربع است. در وسط آن حوض كوچكي قرار دارد. در چها كنج بنا اتاق مربع شكلي به مساحت 14 مترمربع قرار گرفته است.قبل از ورود به اتاق ها با يك فضاي نيم هشت مواجه مي شويم. در جبهه جنوبي بنا يك فضاي شاه نشين و در دوطرف آن دو اتاق همانند جبهه شمالي قرار دارد. بطوركل اصل تقارن در ساخت اين كاروانسرا رعايت شده و بنا داراي محور تقارن در جهت طولي است.
1
برچسب ها : | ارسال شده در
|
(0) نظر
16/ نميشه از گيلان نوشت و از لاهيجان يادي نكرد. لاهيجان از زيباترين شهرهاي گيلان و ايران ميباشد. موقعيت جغرافيايي اين شهر در ناحيه كوهپايهاي، كه تپه ماهورهاي آن را بوتههاي هميشه سبز چاي در رديفكاريهاي منظم هندسي پوشانده است، همراه با معماري بسيار زيبا و خانههاي ويلايي با سقفها و رنگآميزي متنوع، جلوه زيبايي به سيماي شهر بخشيده است. به عبارت ديگر در لاهيجان زيباييهاي طبيعت و شهرسازي يكديگر را تكميل كردهاند.
لاهيجان منطقهاي است كه از شمال به درياي خزر، از خاور به لنگرود، از جنوب به ديلمان، از جنوب غربي به سياهكل و از باختر به آستانه اشرفيه محدود ميشود كه در 50 درجه و صفر دقيقه شرقي و در 37 درجه و 11 دقيقه شمالي عرض جغرافيايي قرار دارد. اين شهر ساختهشده بر سرزميني هموار و جلگه اي است كه حاصل رسوبات به جاي مانده از رودهاي گيلان ميباشد. از نظر موقعيت جغرافيايي و ويژگيهاي تاريخي يكي از شهرهاي مهم گيلان به شمار ميرود و مدتها مركز بخش بيهپيش گيلان بوده است.
وجه تسميه لاهيجان ريشه در ويژگي اقتصادي آن دارد . به طوريكه كلمه لاهيجان از دو جزء (( لاه ))به معني ابريشم و(( جان)) ؛ پسوند مكان تشكيل شده ، كه در مجموع به معني شهر ابريشم است . آب و هواي آن در بخش جلگه اي معتدل مرطوب و در قسمت كوهستاني سرد است.
لاهيجان از نظر جذابيت توريستي اهميت زيادي دارد موزه تاريخي طبيعي شهر استخر قديمي آن و پارك تفريحي و آرامگاه كاشف السلطنه و مقبره شيخ زاهد در كنار بسياري از يادمانها ي تاريخي و مساجد قديمي و بناهاي زيبا از جمله جاذبه هاي جهانگردي لاهيجان بشمار مي آيند . با بهره گيرى از پروژه تله كابين تحول بزرگى در توريسم لاهيجان ايجاد مى شود. گفته مى شود بهره بردارى از پروژه تله كابين لاهيجان تا پائيز امسال انجام خواهد شد
1