كليساي پنتي كاستي در سال 1955 م به دستور كشيش (تور ما ناصري) بنا شد. وجه تسميه اين كليسا به اين گونه است: پنتي كاست عبدي از اعياد مسيحيان و به زبان يوناني به معناي پنجاهمين است، يعني پنجاهمين روز از عيد كه در آن روز روح القدس ظهور مي نمايد. چون تاريخ اتمام ساخت اين كليسا مصادف اين روز است، لذا نام پنتي كاستي را بر آن نهاده اند.
عرصه كليسا 720 متر مربع و زير بناي ساختمان اصي آن 170 مترمربع است. در انتهاي زمين و در پشت نمازخانه ساختمان دو طبقه سرايداري با زير بناي 120 مترمربع در هر طبقه قرار دارد. نقشه نمازخانه مستطيل شكل است و در ضلع جنوبي به يك فضاي نيم دايره ختم مي شود. اين فضا محل خواندن خطبه و دعاي كشيش است. ورودي كليسا در ضلع شمالي و داراي طاق رومي است. اين طاق بر دو ستون سنگي استوار است. اضلاع شرقي و غربي داراي يك در و چهار پنجره با قوس هاي هلالي هستند. در نماي خارجي، از اره اي به ارتفاع حدود نيم متر از سنگ تيشه اي كار شده است. مصالح به كار رفته در بنا آجر قرمز رنگ (بهمني) و ملات آن از ماسه و سيمان است

تپه هاي سه گانه موسي

در ابتداي مسير ورود جاده كرمانشاه به شهرستان روانسر در حدود 450 متري از جنوب جاده اصلي شهر، تپه هاي سه گانه متصل به هم وجود دارند كه در نزد مردم منطقه به نام تپه موسي معروف مي باشند.

 بزرگترين تپه، تپه هاي سه گانه موسي در روانسر با ارتفاع بيش از 10 متر از نقطه ورود به شهر به خوبي ديده مي شود كه در دامنه جنوب شرقي آن بقاياي كندوكاوهاي عمده اي كه توسط زارعين در سالهاي قبل انجام گرفته مقدار زيادي پي هاي سنگي، سفال، ابزار سنگي و تراشه هاي سنگ چخماق را آشكار كرده است.

  همچنين در قسمتهاي انتهاي شيب اين تپه نيز آثاري از تراشه هاي سنگ ابزار پيش از تاريخ يافت شده است. باستان شناساني كه بر روي اين تپه مطالعه داشته اند، معتقدند كه با توجه به نمونه هاي سفالي و ابزارهاي سنگي مي توان اذعان داشت كه اين تپه در طول دوراني از قبل تاريخ احتمالا مس و سنگ تا عصر تاريخ و اسلامي مورد سكونت و استقرار بشر بوده است.

  تپه ديگر، در حدود 50 متري شمال شرقي تپه اصلي موسي با ارتفاع نسبتا كم و وسعت محدود تري قرار گرفته است كه اطراف اين تپه توسط زارعين جهت تسطيح و استفاده كشاورزي تخريب شده است. اين تپه را با توجه به بافته هاي سطحي مي توان هم دوره با لايه هاي آغازين تپه موسي بزرگ به حساب آورد، چرا كه در سطح آن نمونه هايي از انواع  ابزارهاي سنگي اعم از تيغه، تراشه و ... برخي قطعات سفال با تكنيك نازل و گاها لعاب گلي غليظ نيز يافت شده است كه دال بر استقرارهاي پيش از تاريخ اين محوطه ارزشمند مي باشند. اين سفالها از نوع سفالهاي كاهي پوك، با پوشش گلي غليظ اخرايي مي باشند. در اين تپه بخاطر برداشت خاكهاي اطراف آن و تسطيح جهت استفاده زارعين بدون عمليات گمانه زني، تعيين حريم دقيق مقدور نمي باشد.

  تپه سوم از تپه هاي سه گانه موسي در شهرستان روانسر، با ارتفاع حدود دو متر از سطح زمينهاي مجاور و برشي كه در ضلع شمال غربي آن ايجاد شده كاملا متمايز از بقيه مي باشد. در دامنه اين تپه نيز قطعات سفال با خميره قرمز مايل به صورتي و  لبه هاي پهن كه از مشخصه هاي سفالهاي دوران تاريخي پارت- ساساني است، به دست آمده است. همچنين علاوه بر آن، بقاياي سنگهايي كه در سطح و اطراف اين تپه ريخته است، از وجود برخي آثار معماري در آن خبر مي دهد. 

تپه سراب

تپه سراب به صورت برجستگي كوچكي در حاشيه شرقي شهر كرمانشاه، در داخل زمين هاي زراعي روستاي «ده پهن» قرار دارد. اين محوطه تاريخي در سال 1969 م توسط «رابرت بريدوود» شناسايي و در همان سال توسط وي مورد كاوش قرار گرفت. در نتيجه كاوش در اين محوطه، سكونت گاه هاي مدوري شناسايي شد كه كف آنها از سطح زمين هاي اطراف پايين تر بود. سقف اين سكونت گاه ها از ني و گل بود.

مطالعات انجام شده بر روي بقاياي استخوان هاي حيواناتي كه از آنها براي مصرف غذايي استفاده شده بود، نشان مي دهد در اين تپه اجتماع كوچكي در تمام طول سال اقامت داشتند. علاوه بر معماري، تعدادي ابزار سنگي، مهره، ظروف سنگي، دست بندهاي سنگي، وسايل ساده آشپزخانه اي، ميخ هاي گلي، توپي ها، گلوله هاي و ديسك هاي گلي و پيكره هاي حيواني و انساني شناسايي شد. از اين محوطه، در مجموع 797 پيكره حيواني شامل سگ، خوك، گراز، بز و گوسفند به دست آمده است.

از مجموعه 650 پيكره هاي انساني به دست آمده، تعداد هجده عدد آن پيكرك مرد و بقيه پيكرك زن هستند. مشهورترين پيكرك انساني به دست آمده از اين تپه ، پيكرك مشهور به « ونوس سراب» است كه شهرت جهاني دارد و در موزه ايران باستان نگه داري مي شود. اين پيكرك زني را نشان مي دهد كه نشسته و پاهاي خود را دراز كرده است. در ساخت اين پيكرك، هنرمند از روش مدل گيري بهره جسته است. در ميان پيكرك هاي حيواني نيز پيكرك «گراز وحشي» در نوع خود بي همتا است.

از تپه سراب مقدار زيادي قطعات ظروف سفالي به دست آمده است كه به سه گروه تقسيم مي شوند: سفال با نقش بچه قورباغه، سفال هندسي، سفال با نقوش خطي.

از آنجا كه تعداد قابل توجهي از بقاياي استخوان حيوانات متعلق به بز است، كاوش گران معتقدند ساكنان سراب، بز را اهلي كرده اند. تاريخ آثار به دست آمده از اين تپه  را بين هشت تا نه هزار سال پيش مي دانند. آزمايشات كربن 14 نيز تا حدودي تاريخ پيشنهادي را تأييد مي كند.

غار دو اشكفت

غار دو اشكفت در شمال شهر كرمانشاه، در دامنه كوه ميوله درنزديكي طاق بستان است  وكهنترين بقاياي سكونت انسان در شهر كرمانشاه‌است. با توجه به مطالعاتباستان شناسي انجام شده اين غار در دوران پارينه سنگي مياني ( بين حدود 120 تا 40 هزار سال پيش) مورد سكونت انسان (احتمالاً نئاندرتالها)  بوده‌است. ابزارهاي سنگي يافت شده در اين مكان مربوط به صنعت موستري زاگرساست. براي ساخت ابزارها هم از رخنمونهاي سنگ راديو لاريت اطراف غار و هماز سنگهاي چخماق گاكيه استفاده شده‌است.علاوه بر دو اشكفت، آثار سكونتانسان‌هاي پارينه سنگي در چند غار و پناهگاه ديگر در شمال كرمانشاه يافتشده است. نزديكترين آنها به دو اشكفت پناهگاه ورواسي است كه بوسيله باستانشناس آمريكايي بروس هو كاوش شد. همچنين وي غار قبه در تنگ كنشت را نيزحفاري كرده است.

. اين مكان باستاني – شامل دو غار مجاور هم – دردامنه جنوبي كوه «ميوله»، در ارتفاع حدود سيصد متري از دشت و مشرف بر پارككوهستان قرار دارد. با توجه به مطالعات باستان شناسي انجام يافته، يكي ازاين دو غار (غار شرقي)، در دوره پارينه سنگي مياني محل سكونت موقت يا فصليگروه هاي شكارورز ساكن منطقه بود. اين گروه هاي شكارچي كه احتمالاً از نوعنئاندرتال بودند با توجه به مزاياي مختلف اين مكان از جمله وجود چشمه آبدايمي در كنار غار، چشم انداز مناسب دهانه آن به دست و دسترسي نسبتاً آسانبه ارتفاعات بالاتر، به طور متوالي از اين غار استفاده كرده اند. همچنينوجود يك برون زد زمين شناسي از جنس راديو لاريت در نزديك غار، امكان ساختابزار سنگي را در محل فراهم مي كرده است. به طوري كه اكثر ابزارهاي سنگييافت شده در محل، از اين نوع سنگ ساخته شه است. علاوه بر اين منابع سنگداخل دشت نيز استفاده مي كردند. براي مثال منابع سنگ تپه هاي «گاكيه» درشرق كرمانشاه كه حدود دوازده كيلومتر با غار فاصله دارد، در ميان مجموعهاي يافت شده وجود دارد. ابزارهاي يافت شده در دو اشكفت اغلب از نوعخراشنده جانبي و ساير ابزارها مربوط به صنعت موستري زاگرس هستند كه بيندويست و پنجاه تا حدود چهل هزار سال پيش ساخت آنها در زاگرس رواج داشتهاست. آثاري از دوره پارينه سنگي مياني در ساير غارهاي منطقه مثل غار «قبه» و پناهگاه صخره اي و رواسي در تنگه كنشت و چندين غار ديگر در بيستون نيزيافت شده است. مطالعات انجام شده در مكان هاي پارينه سنگي مياني كرمانشاهنشان مي دهد كه ساكنان اين غارها بيشتر به شكار بز كوهي، ميش وحشي، گورخرو اسب وحشي مي پرداختند. البته حيوانات ديگر مثل مارال، گاو وحشي، غزال وگراز نيز شكار مي شدند.

اين مكان باستاني – شامل دو غار مجاور هم – در دامنه جنوبي كوه «ميوله»، در ارتفاع حدود سيصد متري از دشت و مشرف بر پارك كوهستان قراردارد. با توجه به مطالعات باستان شناسي انجام يافته، يكي از اين دو غار (غار شرقي)، در دوره پارينه سنگي مياني محل سكونت موقت يا فصلي گروه هايشكارورز ساكن منطقه بود. اين گروه هاي شكارچي كه احتمالاً از نوعنئاندرتال بودند با توجه به مزاياي مختلف اين مكان از جمله وجود چشمه آبدايمي در كنار غار، چشم انداز مناسب دهانه آن به دست و دسترسي نسبتاً آسانبه ارتفاعات بالاتر، به طور متوالي از اين غار استفاده كرده اند. همچنينوجود يك برون زد زمين شناسي از جنس راديو لاريت در نزديك غار، امكان ساختابزار سنگي را در محل فراهم مي كرده است. به طوري كه اكثر ابزارهاي سنگييافت شده در محل، از اين نوع سنگ ساخته شه است. علاوه بر اين از منابع سنگداخل دشت نيز استفاده مي كردند. براي مثال منابع سنگ تپه هاي «گاكيه» درشرق كرمانشاه كه حدود دوازده كيلومتر با غار فاصله دارد، در ميان مجموعههاي يافت شده وجود دارد. ابزارهاي يافت شده در دو اشكفت اغلب از نوعخراشنده جانبي و ساير ابزارها مربوط به صنعت موستري زاگرس هستند كه بيندويست و پنجاه تا حدود چهل هزار سال پيش ساخت آنها در زاگرس رواج داشتهاست. آثاري از دوره پارينه سنگي مياني در ساير غارهاي منطقه مثل غار «قبه» و پناهگاه صخره اي و رواسي در تنگه كنشت و چندين غار ديگر در بيستون نيزيافت شده است. مطالعات انجام شده در مكان هاي پارينه سنگي مياني كرمانشاهنشان مي دهد كه ساكنان اين غارها بيشتر به شكار بز كوهي، ميش وحشي، گورخرو اسب وحشي مي پرداختند. البته حيوانات ديگر مثل مارال، گاو وحشي، غزال وگراز نيز شكار مي شدند

باغ هاي تاريخي "كرمان"

باغ موزه هرندي : مجموعه باغ موزه هرندي و بناي موجود در آن مربوط به اواخر دوره قاجار است . اين مجموعه توسط مرحوم "عدل السلطان" بنا گرديد و در سال 1313 شمسي به مرحوم "ابوالقاسم هرندي" فروخته شد . يكي از نكات موردتوجه تاريخي ،‌ توقف "رضاخان" در مسير آخرين سفر تبعيديش در اين منزل مي باشد و به همين مناسبت قسمتي از باغ توسط مالك به وزارت فرهنگ و هنر وقت اهدا گرديد و در نهايت ساير بخشهاي آن خريداري گرديد . در حال حاضر در طبقه همكف اين ساختمان ، موزه سازهاي سنتي استاد مسعود و در طبقه فوقاني آن موزه باستان شناسي قرار دارد .

موزه دفاع مقدس : اين موزه يكي از نتايج ماندگار و پديده هاي منحصر به فرد كنگره بزرگداشت سرداران و هشت هزار شهيد استان كرمان و سيستان و بلوچستان است كه به همت و تدبير فرمانده وقت لشكر41 ثارالله سرتيپ پاسدار قاسم سليماني به مدت 11 ماه در كرمان و با هدف انتقال فرهنگ ايثار ، جهاد ، شهادت و همچنين اثبات حقانيت ملت مسلمان ايران در جنگ هشت ساله عراق و ايران بنا شده است . اين موزه را آقاي مهندس خان محمدي از استادان دانشگاه علم و صنعت تهران طراحي كردند و در زميني به مساحت 23 هزار متر مربع و با زير بناي 2550متر مربع با صرف هزينه اي بالغ بر 11ميليارد ريال ساخته شد و در هفتم خرداد ماه 1377 درسالروز فتح خرمشهر روز مقاومت ملي با حضور حضرت آيت الله رفسنجاني افتتاح شد . ساخت اين موزه در مركز شهر و جنب مصلاي بزرگ كرمان موقعيت مناسبي به اين مركز فرهنگي بخشيده است .

موزه سكه : ضرابخانه از بناهاي مجموعه گنجعليخان بوده و در ضلع شمالي مطدان قرار گرفته است . اين بنا بين سالهاي 1007 الي 1035 به دستور گنجعليخان حاكم كرمان ساخته شده است . در زمان تعميرات بنا تعدادي سكة مسي و قطعات فلزي متعلق به ضرب سكه بدست آمده كه تأييدي بر كاربرد بنا براي ضرابخانه مي باشد . اين بنا از سال 1370 همزمان با برگزاري بزرگداشت خواجوي كرماني به عنوان موزه سكه مورد بهره برداري قرار گرفت . سكه هاي ادوار مختلف تاريخ از جمله اشكانيان ، ساسانيان ، عرب ساساني ، اموي ، عباسي ، گوركاني ، تيموري ، آل مظفر ، آل مكرم ، آق قويونلو ، قراقويونلو ، ايلخاني ، صفوي ، افشار ، افاغنه ، زنديه ، قاجار ، پهلوي و همچنين اسكناس هايي از قاجار و پهلوي در آن به معرض نمايش گذاشته شده است .

موزه شاه نعمت الله ولي : در بناي آستانه شاه نعمت الله ولي موزه اي است كه در آن اشياي نسبتاً نفيسي وجود دارد . در اين موزه بيش از هر چيز چندين جلد نسخه قرآن خطي جلب نظر مي كند كه هم از نظر قدمت تاريخي و هم از حيث خط و زيبايي و تجليد و تصحيف ممتازند . از جمله اين قرآنها ، دو صفحه از قرآني باقي مانده كه به خط كوفي است و سبك نگارش آن ، تاريخ كتاب را مطمئناً از 800 سال پيشتر مي برد . متأسفانه اين كتاب در سال 1312 به آب سيل شسته شد و فقط چند صفحه از آن باقي است . موزه آستانه علاوه بر دوره هاي قرآن ، اشياي عتيقه نيز دارد كه هر كدام در نوع خود شايان توجه است .

موزه هنرهاي معاصرصنعتي : موزه هنرهاي معاصر كرمان نمونه مناسبي است از بذر فرهنگ كه به قصد بارور شدن و پروراندن افشانده شده كه برويد و بروياند . تاريخچه اين موزه به زمان بزرگمردي بازمي گردد كه هم اكنون آرامگاهش در داخل كتابخانه اين مجموعه فرهنگي مي باشد . بنيانگذار اين مجموعه مرحوم حاج علي اكبر صنعتي زاده است كه در سال 1318 هـ. ش پرورشگاهي را جهت نگهداري كودكان يتيم بنيان نهاد . زمين اين پرورشگاه درسال 1313 ه . ش از ورثه امير احتشام با وجوه دريافتي از صندوق استانداري خريداري شد .

موزه ضرابخانه : در ضلع شمالي ميدان گنجعلي خان ، داخل بازار مسگري شمالي و روبروي حمام گنجعلي خان با گچبري زيبايي تزيين شده است . مدتي قبل نمايشگاهي از مجموعه اي از ظروف ، لباسهاي محلي و جنگي و سلاحهاي قديمي ، ابزار كشاورزي و ماكت هايي از مساكن روستايي و شهري و توپولوژي منازل كرمان برپا شده بود . در گذشته در اين ضرابخانه مسكوكات طلا و نقره دولتي را ضرب مي كردند و در آن تعداد زيادي از سكه هاي ضرب شده پيدا شده است . نماي داخلي موزه به شكل هشت ضلعي و مشتمل بر يك طاق چهار ايوان و چهار غرفه در چهار گوشه موزه است . به گفته مسئولان سازمان ميراث فرهنگي كشور طي برنامه پنج ساله قرار است كه اين موزه به موزه سكه تبديل شود .

موزه زرتشتيان : اين موزه در محل آتشكده واقع شده كه در جشن تيرگان سال 3743 يزدگردي (10/4/1384) به طور رسمي توسط رئيس سازمان ميراث فرهنگي وقت افتتاح شد .

موزه شهيد باهنر : موزه شهيد باهنر كرمان از آثار ماندگار و ارزشمند كنگره بزرگداشت شهيد دكتر محمد جواد باهنر است كه در بيستمين سالگرد شهادت آن شهيد بنا شد و در تاريخ هفتم شهريور ماه 1380 افتتاح گرديد .

 موزه جبليه : اين گنبد هشت ضلعي است و مصالح به كار رفته در ديوارها سنگ لاشه با ملات گچ از بيرون و آهك از داخل است كه در سال 1376 ه.ش ثبت اثار ملي شد . چندي پس از آن مرمت شده و در سال 1383 به موزه جبليه ( كتيبه هاي تاريخي ) تبديل گرديد . اين موزه در خيابان شهدا واقع است.

تپه "كرمان"

مدرسه هاي تاريخي "كرمان"

بازار هاي "كرمان"

بازار ميدان ارگ (توحيد) : اين بخش از بازار از غرب ترين قسمت هاي بازار كرمان است . فضايي مستطيل شكل و حدود 140 باب مغازه فعال تجاري دارد . اكثريت مغازه هاي بازار ميدان ارگ لباس فروشي هستند و نماي اطراف ميدان، بيش از يك قرن قدمت دارد . در ضلع شرقي بازار ميدان ارگ ، سر در ورودي بازار اصلي واقع شده است . 
                      
بازار اصلي كرمان : اين بازار بزرگ از ميدان ارگ شروع و به ميدان مشتاقيه ختم مي شود و از غرب به شرق بازارهاي آن شامل بازار ارگ ، بازار وكيل ، بازار عطاري ، بازار قدمگاه و بازار مظفري است . 
                          
بازار ارگ : اين بازار از ميدان ارگ شروع و تا چهارسوق گنجعلي خان ادامه مي يابد . اين بازار به دو بخش فرعي به نام بازار نقار خانه و بازار سراجي تقسيم مي شود . گويا در گذشته در طبقه بالاي بازار نقارخانه نقاره مينواختند.

بازار گنجعليخان : اين بازار در حدفاصل چهارسوق و بازار اختياري و ضلع شمالي ميدان گنجعلي خان واقع شده است . بازار گنجعلي خان يادگار دوره صفويه است .        

                       
بازار اختياري : چهارمين قسمت بازار كرمان به بازار اختياري معروف است و از انتهاي جنوبي بازار گنجعلي خان شروع مي شود تا اول بازار وكيل امتداد مي يابد .

بازار سردار : اين بازار در واقع مركب از چهار بازارچه متقاطع است كه با سه راسته اصلي به بازار اختياري متصل مي شود . كاروانسراي سردار نيز در انتهاي يكي از اين بازارچه ها قرار دارد.  

مسجد هاي تاريخي"كرمان"

خانه هاي تاريخي "كرمان"

خانه والي ميرحسيني : در خيابان 17شهريور شهر راين و در بخش مياني كوچه خان ها ، خانه زيباي ديگري متعلق به يكي ديگر از بزرگان اين شهر قرار دارد به نام خانه والي كه بخشي از آن متعلق به دوره زنديه و بخش ديگر آن متعلق به دوره پهلوي است . طرح اين خانه به صورت "خانه باغ" يا گودال باغچه اي در مقابل عمارت اصلي است . ساختمان به صورت يك كله اي است و اتاق ها در دو لايه نسبت به فضاي آزاد باغ قرار گرفته اند . بخش اصلي فضاهاي بسته تالاري است دو ستونه مه در پس آن سه دري جاي گرفته و براي وارد شدن به آنها بايستي از دو راهروي هشتي دار طرفين كه با پله از سطح زمين باغ ارتفاع گرفته اند، عبور كرد . در هر يك از اتاقهاي اين خانه بخاريهاي زيباي گچي تعبيه شده است . اين بخش از خانه داراي قسمت‌هاي ديگري همچون آشپزخانه ، انبارها و اصطبل است . بخش جديد خانه عمود بر محور عمارت قديم است كه شامل چند فضا در پس دو تالار است . اين بنا تحت مالكيت خصوصي است و مدارك آن پس از طرح در جلسه شوراي ثبت منطقه اي جهت ثبت نهايي و طي مراحل قانوني به سازمان ميراث فرهنگي كشور ارسال شده است.

خانه بهادرالملك بردسير : خانه بهادرالملك بردسير يكي از بناهاي تاريخي شهر بردسير در استان كرمان ايران است . اين خانه در بر غربي خيابان شريعتي بردسير واقع است . اين بنا توسط عبدالمظفرخان سرتيپ مشهور به بهادرالملك كه در بردسير به لقب «ابدال» معروف بود ، به روزگار قاجار ساخته شد . اين بنا همچون اكثر ابنيه دوره قاجاريه اين بخش از كشور ، با پلان حياط مركزي و فضاهاي اطراف ساخته شده است بدين نحو كه در جبهه شمالي حياط ، سه دري و در جبهه جنوبي ، تالار وسيعي وجود دارد كه ساير فضاهاي جبهه هاي شرقي و غربي كه شامل انبارها ، اتاقهاي خدمه و مطبخ مي باشد ، در خدمت فضاي اصلي خانه بوده است . از جمله بخش‌هاي جالب اين بنا علاوه بر تالار بزرگ آن ، انبارهاي طبقه فوقاني جهت ذخيره مواد غذايي و برج خشتي اين خانه است كه بخش تحتاني آن به صورت محل گذر عموم است.

يخچال هاي استان كرمان